Elektrikli otomobil, sadece motoru benzin yerine elektrikle çalışan bir taşıt olmaktan çıktı; o, tekerlekli bir mobil bilgisayar, hatta yeni bir yaşam ekosisteminin merkez üssü haline geldi. Benim için bu değişim, bir donanım devrimi değil, bir yazılım devrimi. Geleneksel araç üreticileri kaputun altındaki silindir sayısını tartışırken, Tesla, Huawei ve Google gibi teknoloji devleri, kokpitin içindeki kod satırlarıyla ve bulut bağlantılarıyla geleceği yeniden yazıyor.
HUAWEİ VE GOOGLE'IN VİZYONU: KESİNTİSİZ BİR YAŞAM
Özellikle Huawei'nin HarmonyOS çözümü ve Google'ın Android Automotive OS (AAOS) platformu, bu dönüşümün en çarpıcı örneklerini sunuyor. Huawei'nin vizyonu, basit bir navigasyon ekranından çok daha öte. Onlar, otomobili, akıllı telefonum, tabletim ve hatta evimdeki robot süpürgem ile kesintisiz iletişim kuran bir "Süper Cihaz" olarak görüyorlar. Arabamda başlattığım podcast'i, eve vardığımda salondaki hoparlörden devam ettirebiliyorsam, bu sadece bir konfor değil; bu, benim günlük hayatımı merkezine alan yeni bir mobilite deneyimi demektir.
Öte yandan, Google'ın AAOS entegrasyonları, benim için tanıdık bir dijital dünyayı aracıma taşıyor. Artık navigasyon sistemim, sadece beni A noktasından B noktasına götürmüyor. Yapay zeka sayesinde, rotamdaki yokuşları ve trafik yoğunluğunu hesaplayarak bataryamın ne kadar gideceğini kesin olarak tahmin ediyor ve en uygun şarj istasyonunu rotama dahil ediyor. Bu, elektrikli araç sahibi olarak yaşadığım "menzil kaygısı"nı tarihe gömen, akıllı bir optimizasyon.
YAZILIMLA GELEN ESNEKLİK VE GÜVENLİK
Beni en çok heyecanlandıran ise, bu otomobillerin statik olmaması. Eskiden bir aracı satın aldığımda, özellikleri ne ise öyle kalırdı. Bugün ise, OTA (Over-The-Air) güncellemeleri sayesinde otomobilim, tıpkı telefonum gibi sürekli gelişiyor. Dün sahip olmadığım bir otonom park etme özelliği, gece ben uyurken kablosuz bir güncellemeyle aracıma eklenebiliyor. Bu, satın aldığım ürünün zamanla eskimek yerine, değerini artıran bir yatırım olduğu anlamına geliyor.
Bu yazılım tabanlı mimari, aynı zamanda güvenlik için de hayati öneme sahip. Mobileye, Aptiv gibi firmaların geliştirdiği gelişmiş ADAS (Sürücü Destek Sistemleri) ve Mobileye'ın sensör füzyon teknolojileri, aracımın çevresini benden çok daha detaylı algılamasını sağlıyor. Bu sistemler, otomobilimi çevresel tehditlere karşı sürekli koruyan dijital bir kalkan haline getiriyor.
DÖRDÜNCÜ YAŞAM ALANI
Otomobil üreticilerinin Amazon Web Services (AWS) veya Red Hat gibi bulut ve yazılım devleriyle yaptıkları stratejik ortaklıklar, bu vizyonun ne kadar derin olduğunu gösteriyor. Onlar artık sadece metal ve plastiği bir araya getiren mühendislik firmaları değil; devasa bir veri ve yazılım platformunu yöneten teknoloji şirketleri. Özetle, elektrikli otomobilim artık sadece işten eve, evden işe giderken kullandığım bir ulaşım aracı değil. O, evimden (birinci alan), işimden (ikinci alan) ve sosyal çevremden (üçüncü alan) sonra, beni mobil olarak tanımlayan Dördüncü Yaşam Alanım. İçinde çalışabildiğim, eğlenebildiğim, dinlenebildiğim ve en önemlisi, dış dünya ile kesintisiz bağlantıda kalabildiğim akıllı bir kapsül.
ÖNEMLİ YAZILIM FİRMALARI VE HİZMETLERİ
Elektrikli otomobil ve genel otomotiv yazılımları alanında faaliyet gösteren ve Yazılım Tanımlı Araç (SDV) vizyonunu şekillendiren birçok firma ve OEM bulunmaktadır.
|
Firma/Platform |
Sunduğu Başlıca Hizmetler |
Odak Noktası |
|
Tesla |
Kapsamlı OTA güncellemeleri, Otonom sürüş (Full Self-Driving - FSD), Merkezi bilgi-eğlence sistemi, Batarya ve güç yönetimi yazılımları. |
SDV'nin Öncüsü: Uçtan uca kendi yazılım ve donanım mimarisi. |
|
Google (Android Automotive OS) |
Araç içi bilgi-eğlence sistemi için işletim sistemi (OS). Google Haritalar, Google Asistan ve Google Play Store entegrasyonu. |
Bilgi-Eğlence (IVI): Uygulama ekosistemini ve tanıdık bir arayüzü araca taşımak. |
|
Apple (CarPlay / potansiyel Apple Car OS) |
Mevcut CarPlay ile telefonun araç ekranına yansıtılması; potansiyel olarak derin araç fonksiyon kontrolü sağlayan yeni nesil sistemler. |
Kullanıcı Deneyimi: Mobil cihaz entegrasyonunu en üst düzeye çıkarmak. |
|
AUTOSAR (Classic & Adaptive) |
Otomotiv elektroniği için ortak yazılım mimarisi standartları. Güvenlik (ASIL) dereceli gömülü yazılım geliştirme. |
Standartlaştırma ve Güvenlik: Elektronik Kontrol Üniteleri (ECU) arasındaki iletişim ve fonksiyonel güvenlik. |
|
QNX (BlackBerry) |
Otomotiv ve güvenlik kritik uygulamalar için gerçek zamanlı işletim sistemi (RTOS). Gelişmiş kokpitler, ADAS ve otonom sürüş sistemleri. |
Güvenilirlik ve Gerçek Zamanlı Performans: Kritik sistemler için temel işletim sistemi. |
|
Volkswagen Group (CARIAD) |
Gruba bağlı markalar için yazılım geliştirme. Otonom sürüş, bilgi-eğlence ve bağlantı hizmetleri için ortak platform. |
OEM İçi Konsolidasyon: Markalar arasında ortak bir yazılım platformu oluşturmak. |
|
Hyundai Motor Grubu (Global Yazılım Merkezi) |
2025'e kadar tüm araçları SDV'ye dönüştürme hedefi, OTA güncellemeleri, bağlantılı araç hizmetleri ve veri platformu oluşturma. |
Yaygın SDV Dönüşümü: Tüm model gamını sürekli güncellenebilir hale getirmek. |
|
Aptiv, Mobileye, Continental |
ADAS ve otonom sürüş için yazılım ve donanım çözümleri, sensör füzyonu, algılama ve karar verme algoritmaları. |
Otonom Sürüş Teknolojileri: Gelişmiş sensör ve yazılım katmanları. |
|
Marelli, Mitrona, Mese IoT (Türkiye) |
Gömülü yazılım geliştirme, güç elektroniği, batarya yönetimi (BMS), CAN/LIN Bus geliştirme, otonom sürüş/ADAS yazılımları. |
Gömülü Sistemler ve Yerel Çözümler: Kritik araç bileşenlerinin yazılımları. |
Sektördeki genel eğilim, araçları basit bir ulaşım aracından, sürekli gelişen, güncellenebilir ve internete bağlı bir mobilite cihazına dönüştürme yönünde. Türkiye olarak biz de bu değişim yarışının içinde olmak zorundayız. Bir sonraki köşe yazımda görüşmek dileğiyle…
Adem Eyüpoğlu \ Timeturk
