Direksiyon başındayken bataryanızın dolmaya devam ettiğini hayal edin. Artık geleceğin otomobilini sıfır mola ile hiç durmadan, yolda şarj etmek artık bir bilim kurgu sahnesi değil, gerçekleşiyor. İşte o teknoloji, dünyanın dört bir yanındaki stratejik test sahaları ve otoyollara gömülü kablosuz şarj sistemleriyle hızla gerçeğe dönüşüyor. Bu devrim, sadece bir teknolojik ilerleme değil; ulaşım ve enerji altyapısını kökten değiştirecek bir paradigma değişimi sunuyor. Bu devrimin öncü adımları, dünyanın dört bir yanındaki stratejik otoyol ve test sahalarında atılıyor. Ulusların bu alandaki çalışmaları, sadece ulaşımı değil, aynı zamanda enerji altyapısını da baştan yazacak bir teknoloji yarışının fitilini ateşliyor.
Otoyolun Altına Gizlenen Güç
Fransa, bu alandaki en somut adımı Paris yakınlarındaki A10 Otoyolu üzerinde atıyor. VINCI Autoroutes öncülüğünde, Electreon ve diğer ortaklarla hayata geçirilen proje, dünyanın ilk dinamik kablosuz şarjlı otoyolunu hizmete sokuyor. 1,5 kilometrelik test hattı, yolun yaklaşık 10 cm altına yerleştirilmiş 900 bakır bobin sayesinde hareket halindeki araçlara temassız enerji aktarıyor. Testlerde 300 kW'a kadar güç aktarımı mümkün oluyor, binek araçların her 1 kilometrede 2-3 km ek menzil kazandığı görülüyor. Projenin asıl büyük hedefi, bataryasız veya daha küçük bataryalı elektrikli kamyonların duraksamadan uzun yollar kat edebilmesini sağlayarak yük taşımacılığını kökten değiştiriyor.
İtalya DWPT ile Vites Değiştiriyor
İtalya'da, Stellantis liderliğindeki konsorsiyumun yürüttüğü “Arena del Futuro” projesi, kablosuz şarjın potansiyelini gözler önüne seriyor. Brescia yakınlarındaki Chiari'de inşa edilen bu test pisti, Dinamik Kablosuz Güç Transferi (DWPT) teknolojisini kullanıyor. Amaç, IVECO gibi ticari araçları, asfaltın altındaki özel bobinler aracılığıyla seyir halindeyken şarj etmek ve bu sayede araçların batarya kapasitesi ihtiyacını ve şarj duraklama sürelerini azaltmakta. 70 km/s hızla giden bir otobüsle bile başarılı testler yapılıyor.
Elektrikli Yolların Öncüsü İsveç
İsveç, 2035 yılına kadar 3.000 kilometreden fazla yolu kalıcı olarak elektrikli yola dönüştürmeyi hedefleyen iddialı planıyla tanınıyor. İsveç, Gotland Adası'nda asfalt altına gömülü şarj bobinleri (kablosuz indüksiyon) ile denemeler yapıyor. Ayrıca daha önceki pilot projelerinde, ağır vasıtalar için pantograf (havai hat) ve yola entegre şarj rayı gibi farklı Elektrikli Yol Sistemi (ERS) teknolojilerini de test ediyor.
Detroit'te Başlayan Yerel Devrim
ABD'de de kablosuz şarjlı yollar hızla deneme aşamasına geçiyor. Detroit'te, Electreon şirketi ile iş birliği içinde, ülkenin ilk halka açık kablosuz şarj imkânı sunan yol sistemi döşenmeye başlanıyor. Bu 400 metrelik test yolu, Ford E-Transit gibi araçlar kullanılarak gerçek dünya koşullarında test ediliyor. Indiana'daki Purdue Üniversitesi ise, enerjiyi %95 verimlilikle iletebilen manyetize edilmiş özel bir çimento temelli yol malzemesi üzerinde çalışarak altyapı maliyetlerini düşürmeyi hedefliyor.
Japonya'da Akıllı Şehir Entegrasyonu
Japonya, kablosuz şarjı otoyollar yerine daha akıllı şehir çözümleriyle entegre etmeye odaklanıyor. Tokyo yakınlarındaki Kashiwa şehrinde yürütülen pilot program, elektrikli araçların trafik ışıklarında beklerken dahi kablosuz şarj olmasını sağlayacak bir sistemi test ediyor. 10 saniyelik şarjın bile araçlara 1 km ek menzil sağlaması hedefleniyor. Bu, günlük şehir içi sürüşte menzile önemli katkılar sunuyor.
Türkiye Bu Trene Yetişmek Zorunda
Ne yazık ki, Türkiye olarak bu dinamik kablosuz şarj teknolojisi konusunda henüz somut ve büyük ölçekli bir altyapı çalışmasına başlamış değiliz. Uluslararası arenada "menzil endişesi" kavramı hızla tarihe karışırken, ülkemizin mevcut EA şarj istasyonu odaklı çözümleri, geleceğin yol teknolojisinin gerisinde kalıyor.
Elektrikli araçların (yerli markalarımız da dahil) pazar payı hızla artarken, bu devrimsel altyapıya entegrasyon için kaybedecek tek bir günümüz bile yok. Ulusal otoyollarımızın, özellikle lojistik açısından kritik öneme sahip ana güzergahlarımızın, bu dinamik şarj teknolojileriyle hızla dönüştürülmesi gerekiyor. Aksi takdirde, Türkiye'nin ulaşım altyapısı sadece teknolojik değil, ekonomik ve çevresel açıdan da rekabette geri planda kalma riski taşıyor. Bir sonraki köşe yazımda görüşmek dileğiyle…
Adem Eyüpoğlu \ Timeturk
