Dolar

42,5258

Euro

49,6238

Altın

5.778,78

Bist

10.918,51

Geçmişten geleceğe Hicaz Demiryolları

2 Ay Önce Güncellendi

2025-09-29 21:07:07

Ramazan Akbaş

Osmanlı Devleti'nde demiryolu siyasetini Sultan Abdülaziz'den sonra Sultan II. Abdülhamit han devam ettirdi. Bu dönemde Rumeli demiryolları 1888'de tamamlandı. Bu demiryoluyla Avrupa başşehirleri Osmanlı payitahtı İstanbul'a bağlandı. II. Abdülhamit hanın dönemi saltanatının 24. yılında en büyük demiryolu projesinin temeli atıldı. Bu demiryolunun adı Hicaz Demiryolları idi. İstanbul Şam'a oradan Kudüs'e ve oradan da Medine'ye bağlanacaktı. Proje çalışmalarına başlandı ve bu proje için 4 milyon altın gibi büyük bir meblağ gerekli idi. Bu demiryolunun yapımı için bir bağış kampanyası düzenlendi. II. Abdülhamit han şahsi kesesinden 50 bin lira vererek öncü oldu ve kampanya başlatıldı. Hükümdarı, ileri gelen devlet adamları izledi. Sonrasında ise dönemim devlet memurları kendi istekleriyle birer maaş ikramiyelerini bağışladı. Kampanya çığ gibi büyüdü gencinden, yaşlısına herkes bağış yapıyordu. Tabi ki Hicaz'a demiryolu yapılacağının haberini alan dünyanın dört yanındaki Müslümanlar da bağışlar topladı. Böylece demiryolu yapımı için gereken meblağ birikti. 1 Eylül 1900'de İstanbul'u Şam'a Kudüs'e ve Medine'ye bağlayacak olan Hicaz Demiryolları Projesinin inşasına başlandı. Bu inşaat tam dokuz yıl sürdü. Tren hattı inşaatı Medine'ye yaklaştığında Sultan II. Abdülhamit Han, Hz. Peygamberimize (s.a.v) derin sevgi ve hürmetinden dolayı gürültü çıkmaması için rayların altına keçe döşenmesi talimatını verdi. Bununla birlikte Medine Tren İstasyonunu inşa eden ustabaşılara çekiçlerinize keçe sarın emrini verdi.

Bu proje Osmanlı ve İslam dünyası için çok önemliydi. Osmanlı'nın İslam dünyasındaki saygınlığını artıracaktı. Osmanlı'nın en büyük projesi Hicaz Demiryolları büyük bir emek ve gayretle bitirildi ve 1908'de hizmete açıldı. Ancak bu projenin açılışından 1 yıl sonra Sultan Abdülhamit Han tahttan indirildi. Hicaz Demiryolları hattı İttihat ve Terakki döneminde 1750 kilometreye ulaştı ve bu hatta sivil taşımacılık yapılmaya başlandı. Yine bu dönemde Müslümanlar Hac vazifelerini yapmak için kutsal topraklara demiryollarıyla ulaşmaya başladılar. Önceden aylar süren bu yolculuk demiryolu sayesinde birkaç güne inmişti. Hicaz Demiryolları açılışından 1913 yılına kadar 970 bin yolcu taşıdı.

1914 yılına gelindiğinde Birinci Dünya Savaşı başladı. 1916 yılının Haziran ayında Mekke Şerifi Hüseyin İngilizlerle anlaştı ve Osmanlı Devleti'ne karşı isyan hareketlerine girişti. Bu isyan hareketi Hicaz Demiryollarının da sonunu getirdi. 1918'de Hicaz ( Mekke- Medine) İngilizler tarafından işgal edildi. Mondros mütarekesi imzalanmıştı. Türk askeri 402 yıl sonra bölgeden çıkmaya mecbur bırakıldı. Ama her şeye rağmen askerleriyle İngilizlere ve onların yaranlarına karşı Medine'de direnen bir yiğit vardı. Bu yiğit komutan Hicaz Seferi Kuvvetler Komutanı Fahrettin Paşa idi. Askeriyle çapulculara ve İngiliz işgalcilere karşı müthiş bir savunma yapıyor ve Medine'yi teslim etmiyordu. Günler haftaları, haftalar ayları kovaladı. Durum gitgide kötüleşti. Durum çok hassas bir hâl aldı. Çünkü Medine'de kalan kutsal emanetler işgalcilerin eline geçecek ve yağmalanacaktı. Fahrettin Paşa bu duruma mani olmak üzere Medine'de kalan son kutsal emanetleri Hicaz Demiryolları treniyle İstanbul'a gönderdi. Hicaz Demiryolları son ve en önemli görevlerinden birine icra etti. Bugün Topkapı Sarayında Müslümanların büyük bir ilgiyle ziyaret ettikleri kutsal emanetlerin Medine'de kalan son kısmı da Hicaz Demiryollarıyla İstanbul'a eksiksiz bir şekilde ulaştırıldı.

Aradan geçen yüz küsur sene sonra ajanslara bir haber düştü. Ulaştırma Bakanlığı tarihi Hicaz Demiryollarının yeniden hayata geçirileceğini duyurdu. Bakan Abdülkadir Uraloğlu, bir yazılı açıklamada bulundu. Bu açıklamada Türkiye-Suriye-Ürdün işbirliğiyle tarihi Hicaz Demiryolu Hattı'nın yeniden işlerlik kazanmasına yönelik çalışmalarla ilgili bilgiler verdi. Tarihi demiryolu hattının yeniden yapılması sevindirici gelişme. İnşallah II. Abdülhamid handan yadigâr bu tarihi demiryolu yeniden hayat bulur ve Ecdadın kıymetli mirasına bir kez daha sahip çıkılır.

Ramazan Akbaş \ Timeturk

Tüm Yazıları

SON VİDEO HABER

Bakan Bayraktar: Enerji filomuzun 6'ncı gemisi Türkiye'de

Haber Ara