YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Durmuş Günay ile YÖK Meslek Yüksek Okulları (MYO) Çalışma Grubu Yürütücüsü, Bülent Ecevit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Özer tarafından hazırlanan Türkiye'de Meslek Yüksek Okulları başlıklı raporda Türkiye'deki meslek yüksek okullarının mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerilerine yer verildi.
Rapora göre, 2008'de 547 olan MYO sayısı yaklaşık yüzde 47 artarak 2014'te 802'ye ulaştı. Türkiye'de bulunan 802 meslek yüksek okulunun 705'i yani yaklaşık yüzde 88'i devlet üniversitelerinde, 57'si yani yaklaşık yüzde 7'si vakıf üniversitelerinde, 8'i yani yüzde 1'i Vakıf MYO'larda, 32'si yani yüzde 4'ü diğer MYO'larda bulunuyor.
Bu MYO'ların 549'u teknik ve sosyal olmak üzere farklı eğitim programlarında, 253 MYO ise sağlık, turizm, havacılık, adalet, maden, ulaştırma gibi 20 farklı tematik alanlarda eğitim veriyor.
Açıköğretimin önlisans programlarında eğitim gören öğrenciler de dahil edildiğinde önlisans programlarında okuyan öğrenci sayısı 2013'te bir milyon 527 bin 706'ya ulaştı. Yani yükseköğretimde okuyan öğrencilerin yaklaşık yüzde 30'u MYO'larda okuyor.
Geçen yıl itibarıyla önlisans öğrencilerinin yüzde 50,9'u yani 777 bin 741'i MYO'lar bünyesinde, yüzde 49,1'i yani 749 bin 965'i açıköğretim önlisans programlarında okuyor.
MYO'larda eğitim gören 777 bin 741 öğrencinin yaklaşık yüzde 90,6'sı devlet üniversitelerinde yüzde 5,7'si vakıf üniversitelerinde, yüzde 0,9 ile yüzde 2,8'i vakıf ve diğer MYO'larda eğitim görüyor.
-Öğretim üyesi başına 358 öğrenci düşüyor
2012-2013 itibariyle MYO'larda 2 bin 171 öğretim üyesi olmak üzere 14 bin 985 öğretim elemanı bulunuyor. MYO'larda öğretim üyesi başına 358 öğrenci, öğretim elemanı başına 52 öğrenci düşüyor.
2013 ÖSYM kılavuzunda devlet ve vakıf ile vakıf MYO'lar bünyesinde 215 farklı önlisans programı bulunurken, bu yükseköğretim kurumlarında 7 bin 454 önlisans programı bulunuyor.
2013'te MYO programlarındaki kontenjan 359 bin 628 olmasına rağmen bu programlara 286 bin 622 kişi yerleşti, 73 bin 6 kişilik kontenjan boş kaldı. Yerleşen 286 bin 622 kişinin 154 bin 510'u yani yarısından (yüzde 54) fazlası sınavsız geçiş ile bir yere yerleşti. Boş kalan kontenjanlar ağırlıklı olarak vakıf üniversitelerindeki programlarda görüldü.
-En çok tercih sağlık alanında
2013 ÖSYS'de en fazla tercih edilen ilk 10 önlisans programı incelendiğinde, en fazla tercih edilen programlardan ilk 4 sırayı sağlık ile ilgili programların aldığı görüldü. Programlar ve tercih eden aday sayısı şöyle:
Programın adı | Tercih eden aday sayısı |
Çocuk gelişimi | 393 bin 976 |
İlk ve acil yardım | 378 bin 626 |
Tıbbı laboratuvar teknikleri | 370 bin 750 |
Anestezi | 332 bin 711 |
Bilgisayar programcılığı | 321 bin 9 |
Adalet | 269 bin 168 |
Bankacılık ve sigortacılık | 224 bin 710 |
Muhasebe ve vergi uygulamaları | 221 bin 531 |
Dış ticaret | 180 bin 585 |
İşletme yönetimi | 159 bin 686 |
2013'te ÖSYS'de en fazla kontenjan verilen programlar incelendiğinde ise tercih edilen sağlık programlarına yeterli kontenjan verilmediği görülüyor. Buna göre ÖSYS'de en fazla kontenjan verilen programlar ve tercih eden aday sayısı şöyle:
Programın adı | Kontenjan | Tercih eden sayısı |
Adalet | 31 bin 502 | 269 bin 168 |
Muhasebe ve vergi uygulamaları | 25 bin 806 | 221 bin 531 |
Bilgisayar programcılığı | 24 bin 444 | 321 bin 9 |
İşletme yönetimi | 19 bin 302 | 159 bin 686 |
Dış ticaret | 13 bin 132 | 180 bin 585 |
Elektrik | 13 bin 20 | 132 bin 913 |
Bankacılık ve sigortacılık | 12 bin 583 | 224 bin 710 |
Baro yönetimi ve yönetici asistanlığı | 12 bin 579 | 128 bin 588 |
Turizm ve otel işletmeciliği | 12 bin 94 | 128 bin 622 |
Makine | 10 bin 999 | 128 bin 831 |
Raporda mevcut sorunlarla ilgili yapılması gereken önerilere de yer verildi. Raporda sunulan öneriler şöyle:
-Önlisans eğitimde açıköğretimin payı düşürülmeli
-MYO programların tercih edilebilirliği artırılmalı
-MYO programlarına gelen öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri iyileştirilmeli
-MYO mezunlarının lisans tamamlama imkanları iyileştirilmeli
-MYO programları ile ilişkili meslek tanımları iyileştirilmeli
-MYO'larda program açma kriterleri iyileştirilmeli ve etkinleştirilmeli
-Öğretim elemanlarının özlük hakları iyileştirilmeli
-Öğretim elemanlarının niteliği artırılmalı
-MYO kalite derneklerinin kurulması teşvik edilmeli
-MYO işgüçü piyasası ile ilişkileri iyileştirilmeli .