AA muhabirine konut sektöründeki son gelişmeleri değerlendiren Maya, 2014 yılı konut satışları ile konut kredisi kullanımının bir önceki yıla göre benzer değişkenlikler göstermediğini vurgulayarak, 2013'ün ilk 6 ayında 568 bin 985 konut satılırken, 2014'ün aynı döneminde 524 bin 776 adet konut satıldığını, bunun da yaklaşık yüzde 7,8 civarında bir düşüşe tekabül ettiğini anımsattı.
İpotekli satışların 2014 yılının ilk 6 ayındaki toplam satışlara oranının yüzde 32'ye gerilediğini ifade eden Maya, bu oranın geçen yılın aynı döneminde yüzde 43 olduğunu, konut kredisi faizlerinin 2013'ün haziran ayından itibaren artmasıyla konut kredisi kullanımının hissedilir derecede azaldığını vurguladı.
Maya, 2013 yılının ilk yarısında 245 bin 385 kişinin, 2014 yılının ilk 6 ayında ise 165 bin 806 kişinin konut kredisi kullandığına işaret ederek, "Konut kredisi kullanımı 2013 yılının aynı dönemine göre yüzde 32,5 seviyesinde azalmış durumda. İlk olarak haziran ayının son haftası açıklanan MB faiz indirimi kararı sonrasında konut satışlarında ve ipotekli konut alımlarında bir artış yaşanmaya başladı. Faiz indirim kararı sonrasında haziran ayında ipotekli satışlarda bir önceki aya göre yaklaşık yüzde 8 bir artış oldu" diye konuştu.
Geçen yıl haziran ayından itibaren konut kredisi faiz oranlarının artmaya başlamasıyla ipotekli konut satışlarında ikinci yarıyılın daha hareketsiz geçtiğine dikkati çeken Maya, "Bu yıl tam tersi geçecek gibi görünüyor. Şuana kadar ramazan, yaz tatili ve Cumhurbaşkanlığı seçimi gibi etkenlerle konut kredilerindeki faiz indiriminin etkisini çok hissetmesek de yılın son çeyreği hem konut satışlarında hem de ipotekli satışlarda en hareketli dönem olacak" öngörüsünü paylaştı.
- "2014 konut satışında geçen yılın yüzde 8 altında kalacak"
Maya, ilk 6 ayda faiz oranlarının yüksekliğinden dolayı konut satışlarının düştüğünü dile getirerek, şunları kaydetti:
"Faizlerin yüksek olması konut alımlarını frenleyen bir etken ama tek etken değil. TÜİK verilerinde ipotekli alımlarda geçen yılın ilk yarısına göre yüzde 2,5'lik bir düşme varken diğer alımlarda (senetli satış, nakit alım gibi) geçen yıla göre yaklaşık yüzde 11'lik bir artış olmuş. Bu verilere baktığımızda faiz yükselmesine rağmen yüzde 11'lik bir kesim alıma devam etmiş. Faiz yüksekliği ile fiyatlama da önemli bir diğer etken. Özellikle 2005 yılından itibaren başlayan markalı konut projeleri atağında konut satın alan nihai tüketici ciddi oranlarda kar etti. Bugün geldiğimiz noktada ise artık son kullanıcı için projelerin lansman fiyatlarına bağlı olarak aynı kar marjları söz konusu olmayabiliyor. Dolayısıyla özellikle yatırım amaçlı konut alımlarında konutun kira geliri beklentisi ve değer artış primi daha çok sorgulanır hale geldi."
Faizlerin haziran ayı itibariyle düşme trendine girmesinin ardından ipotekli konut satışlarında bir önceki aya göre yaklaşık yüzde 8'lik artış görüldüğünü anlatan Maya, geçen yılın haziran ayı ile bu yılın haziran ayı kıyaslandığında ise toplam satış adedinin yaklaşık yüzde 4 düştüğünü söyledi.
Maya, her iki yılın ilk yarıyılları kıyaslandığında toplam satılan konut sayısının yaklaşık yüzde 7,8 azaldığını, temmuz ayından itibaren sektörü etkileyecek gelişmelerin bayram tatili, yaz tatili ve Cumhurbaşkanlığı seçimi olacağını vurgulayarak, "Bunların tamamının etkisinin eylül ayı itibarı ile bittiğini düşündüğümüzde sadece ekim ayındaki Kurban Bayramı tatili, satışın azalacağı bir dönem olarak karşımıza çıkıyor. Her iki yıldaki faiz değişim dönemlerinin haziran ayına denk geldiğini dikkate aldığımızda ve toplam ilk yarıyılı kıyasladığımızda toplam yıl genelinin 2014 için 2013'ün maksimum yüzde 8 seviyesinin altında kalacağını söyleyebiliriz" diye konuştu.
- "Bursa, Sakarya ve Yalova'daki yabancıya satış geçen yıla göre büyük oranda arttı"
İlk 6 aylık veriler incelendiğinde 2013'ün ilk yarısında 5 bin 234 satışın, 2014'ün ilk 6 ayında yaklaşık yüzde 63'lük artışla 8 bin 507'ye ulaştığını vurgulayan Maya, "Artış oranı oldukça yüksek görünmekle birlikte adetsel ivme, toplam satış adedi içinde oldukça az bir orana geliyor. Yabancıya yapılan satışların illere göre dağılımı kıyaslandığında ilk 4 sıranın geçen yıl ile benzer seyirde Antalya, İstanbul, Aydın, Muğla şeklinde olduğu gözleniyor. Sıralamada 2014 yılı için temel değişiklik Bursa, Sakarya ve Yalova'daki yabancıya satış adetlerinin geçen yıla kıyasla büyük oranlarda artması oldu" değerlendirmesinde bulundu.
Maya, 2014 Mart ayında gerçekleşen yerel seçimlerin, lansmanı yapılan projeleri de doğrudan etkilediğine dikkati çekerek, "Yerel seçimler sonrası ivme kazanan yeni proje lansmanlarının özellikle alt merkezlerde yoğunlaşması da üst gelir grubundan ziyade orta gelir grubunu hedefleyen projelerin bu yıl daha ağırlıkta olduğunu gösteriyor" dedi.
Yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi verilen binalarda 2014'ün ilk çeyreğinde bir önceki yıla göre hem alan hem de ünite sayısı anlamında ciddi bir artış olduğunu belirten Maya, gerek inşaatına yeni başlanan binalar için alınan ruhsatlarda gerekse inşaatı tamamlanmış projeler için alınan iskan belgesinde ciddi artışlar meydana geldiğini de sözlerine ekledi.
