Dolar

34,9466

Euro

36,7211

Altın

2.977,22

Bist

10.125,46

Aydınlık Yol nedir?

Aydınlık Yol; Abimael Guzmán tarafından 1970 yılında Peru'da kurulmuş amacı mevcut hükümeti devirip yerine maoist ideolojiye dayanan bir yönetim sistemini hayata geçirmek olan terör örgütüdür.

8 Yıl Önce Güncellendi

2017-12-03 21:50:36

Aydınlık Yol nedir?

Aydınlık Yol ilk olarak 1970'te, Peru'daki Çin ve SSCB yanlısı komünist partilerden ayrılan bir grup tarafından Peru Komünist Partisi adıyla kuruldu. Kısa süre sonra adını, Perulu eski bir devrimci olan José Carlos Mariátegui'nin bir sözünden esinlenerek Sendero Luminoso (Aydınlık Yol) olarak değiştirdi.

AYDINLIK YOL'UN LİDERİ VE AMACI 

Örgütün kurucusu ve önderi olan felsefe profesörü ve Ayachuco Üniversitesi'nde dersler veren Abimael Guzmán (takma adı Yoldaş Gonzalo) SSCB'nin, Küba'nın ve Mao Zedong sonrası Çin önderlerini revizyonistlikle suçlamış ve Mao'nun saf ideolojisine bağlı kalınmasını savunmuştu. Kendini dünya komünist hareketinin öncü kolu olarak tanımlayan Aydınlık Yol, Burjuva demokrasisinin yerine Yeni Demokrasi'nin kurulmasını amaçlıyordu.

Katı bir parti modelini benimseyen ve Senderistalar olarak anılan örgüt, devrimin köylülük temelinde, uzun bir askeri mücadele sonucunda gerçekleşeceğini ileri sürdü. Burjuvazinin kurumları olarak nitelediği hedeflere karşı şiddetli bir saldırı başlatan örgüt üyeleri önceleri And Dağlarının yerleşim alanlarından uzak kesimlerinde etkinlik gösterdi. Senderistalar 1980'lerin ortalarından sonra aralarında Lima ve Callao'nun da bulunduğu bazı kent merkezlerinde de çeşitli şiddet eylemlerine yöneldiler.

Maocu eğilimli Aydınlık Yol ile Túpac Amaru Devrimci Hareketi'nin gerilla eylemleri Peru ekonomisini oldukça olumsuz etkiledi. Nisan 1990'da yapılan başkanlık seçimlerini kazanan Alberto Fujimori, siyasi yelpazenin bütün öğelerini ve orduyu temsil eden bir hükümet kurdu. Aydınlık Yol ve Túpac Amaru gerillaları yeni hükümete savaş açarak cinayet, adam kaçırma ve ekonomik sabotaj gibi eylemlere giriştiler. Başkan Fujimori Nisan 1992'de bir sivil darbe yaparak Kongre'yi kapattı.

GUZMAN SONRASI AYDINLIK YOL

Eylül 1992'de örgüt lideri Abimael Guzmán'ın güvenlik güçleri tarafından ele geçirilmesi yönetimin bir başarısı olarak değerlendirildiyse de, iyi örgütlenmiş gerillaların kısa bir süre içinde toparlanması bekleniyordu. Guzmán Ekim 1992'de vatana ihanetten suçlu bulundu ve ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

Guzmán'ın yakalanmasından sonra Aydınlık Yol dağılma sürecine girdi, tek tük ve düzensiz gerillaları Peru hükümetini bir barış antlaşmasına zorlamak için savaştıklarını iddia etmektedirler. 1980 ile 1992 arasında Peru güvenlik güçleriyle Aydınlık Yol gerillaları arasında yaşanan çatışmalarda 70 bine yakın kişinin yaşamını yitirdiği tahmin edilmektedir.

Haber Ara