TİMETURK I HABER MERKEZİ
Melahat KEMAL
Tacikistan savcıları, 11 Mayıs'ta İslami Diriliş Partisi'nin tutuklu bulunan dört lideri için müebbet hapis cezası talebinde bulunduklarını açıkladı. Yetkililer, Parti'nin tutuklu bulunan diğer 13 üyesi içinse 30 yıla kadar hapis cezası talep edildiğini söyledi.
Savcıların müebbet hapis talebini açıklaması, Tacikistan Adalet Bakanı Rüstem Şah Murad'ın Cenevre'deki diplomatları ülkesinde insan haklarının gözetildiğine dair ikna etme çabalarından ardından geliyordu.
BM İnsan Hakları Konseyi 6 Mayıs'ta, Tacikistan'daki insan haklarının durumunu ele alan bir oturum gerçekleştirdi. Şah Murad toplantıda “İnsan hak ve özgürlüklülerinin temel olduğu bir demokrasinin inşası devletimiz açısından oldukça önemlidir” diyordu. Ancak onun bu sözleri ülkenin gidişatından endişe duyan uluslararası ortakları tarafından ikna edici bulunmadı.
2015: KIRILMA NOKTASI
Tacikistan uzun yıllar boyunca gözaltında işkence, internet yasağı, dini yaşantının kısıtlanması ve yaygın şiddet olayları ile insan hakları ihlallerine sahne oldu.
2015 yılı, Tacikistan'da insan hakları ihlallerinin had safhaya ulaştığı bir yıl oldu. Eylül ayında İslami Direniş Partisi kapatıldı ve ‘terörist' yapı ilan edildi. Yüzden fazla muhalif tutuklandı ve sivil toplum örgütlerine karşı cadı avı başlatıldı. 2015 yılı Mart ayında muhalefet liderlerinden Ömer Ali Kuvvatov öldürüldü.
Ülke içinde muhalif avı devam ederken Duşanbe yönetimi Belarus, Kırgizistan, Kazakistan, Moldova, Rusya, Türkiye ve Ukrayna'da bulunan Tacik muhaliflerin gözaltına alınması ve ülkeye zorla geri getirilmesini emretti.
Tacik hükümeti, kendisine tehdit teşkil ettiğini düşündüğü avukatları da takibata aldı. Dört insan hakları avukatı gözaltına alınarak siyasi suç işledikleri gerekçesi ile tutuklandı. Tutuklanmayan avukatlar ise “siyasi olarak hassas” davalara baktıkları için taciz edildi.
Tacikistan'ın insan hakları krizi günden güne artarken Washington, Brüksel ve diğer uluslararası ortaklarının verdikleri tepkiler maalesef çok cılız kaldı.
İşte bu yüzden, meselenin BM İnsan Hakları Konseyi'nde ele alınması çözüme dair umutların yeşermesine sebep oldu. Çok az sayıda diplomat Tacikistan'daki durumun giderek daha kötü bir hâl aldığını dile getirdi. ABD elçisi, tutuklu bulunan avukatlardan Bozorgmehr Yorov, Şukrat Kudratov ve İşhok Tabarov için adil ve açık bir yargılama gerçekleştirilmesi çağrısında bulundu.
“İSLAMİ DİRİLİŞ PARTİSİ'NE KARŞI KANITLARI YOK”
BM İnsan Hakları Konseyi'ndeki Tacikistan oturumu, BM'den fikir özgürlüğü konusunda uzman David Kaye'nin Tacikistan gezisinin hemen ardından gerçekleşti.
Kaye, Tacik yönetiminin muhalefet partisine karşı çok sert uygulamalara başvurduğunu ve İslami Direniş Partisi'nin şiddet eylemlerinde bulunduğuna dair işe yarar hiçbir kanıt gösteremediğini söyledi ve Parti liderlerine karşı gayrı meşru bir biçimde gizli celseler düzenlendiği uyarısında bulundu.
