Network Turkey grubu tarafından Humboldt Üniversitesinde düzenlenen "Türkiye'deki Suriyeli Mülteciler" programında Uluslararası Stratejik Araştırma Kurumu'ndan (USAK) Osman Bahadır Dinçer, Istanbul merkezli sivil toplum örgütü Helsinki Citizens Assembly'den Susanne Eikenberg ve uzun yıllar Uluslararası Af Örgütü için çalışan emekli Wolfgang Grenz katıldı.
Dinçer, "Türkiye Orta Doğu gerçekleri ile yüzleşiyor. 2010 yılında başlayan Arap Baharı ilk başta büyük bir fırsat olarak görüldü. Türkiye pozitif bir rol oynayabileceği kanaatindeydi ve oynadı" ifadesini kullandı.
Türkiye'nin Suriye'deki olayların başladığında ülkeye çok sayıda mültecinin gelmesini beklemediğini belirten Dinçer, "Biz kurum olarak bölgede üç ayrı araştırma yaptık. Hemen hemen tüm kapıları dolaştık ve yetkililerle görüştük. Genel algı şu 'Biz Türkiye olarak Suriyeli mülteciler meselesine hazırlıksız yakalandık" diye konuştu.
Dinçer, teknik, siyasi ve psikolojik olarak Türkiye'nin buna hazır olmadığını vurgulayarak, kısa sürede çok yoğun bir akımla karşı karşıya kalındığını belirtti.
Yaptıkları araştırmalar sonucu Türkiye'de 1,5 milyon Suriyeli mültecinin bulunduğunu söyleyen Dinçer, bundan dolayı oluşan problemleri idare etmekte Türkiye'nin zorlandığını kaydetti.
"Bu insanlar ne olacak? Suriye'deki duruma baktığımızda, yarın Esed'in gittiğini düşünün. Bu insanların büyük bir çoğunluğu ülkelerine geri dönemeyecek" diyen Dinçer, bunun nedeni olarak döndüklerinde evleri kalmadığını ve Esed gitmiş olsa bile, radikal unsurların kontrolü altında yaşamaya niyetlerinin olmadığını anlattı. Dinçer, bu insanların en az 10 yıl daha Türkiye'de kalmayı düşündüğünü belirtti.
Eikenberg ise Türkiye'nin bu yıl ilk kez iltica yasası çıkardığını ve bunu çok olumlu karşıladıklarını bildirdi.
Eikenberg, Suriyeli mültecilerden kamplarda kalan ve şehirlere yerleşenlerin ayırt edilmesi gerektiğini belirterek, "İlk başta Suriyelilerin çoğu kaplarda kalıyordu. Bildiğim kadarıyla yaklaşık 300 bin Suriyeli mülteci orada kayıtlı. Ancak şimdi, şehirlerde yaşayan Suriyelilerin sayısı arttı, resmi olmayan rakamlar bunun bir milyon civarında olduğunu belirtiyor" diye konuştu.
Günlük hayatta şehirlerde yaşayan Suriyeli mültecilerin daha çok sorunlarla karşı karşıya kaldığını ifade eden Eikenberg, kentlere yerleşen Suriyelilerin kayıt altına almanın büyük zorluklar yaşattığını söyledi.
Eikenberg, şimdiye kadar sadece 600-700 bin civarında kayıtlı Suriyelinin olduğunu belirterek, geri kalanların hiçbir resmi belgeye sahip olmadan Türkiye'de bulunduğunu bildirdi.
