TIMETURK | HABER MERKEZİ
Habertürk Yazarı Murat Bardakçı, bugünkü yazısında İdlib'e yönelik harekâta ilişkin bazı tarihi notları karıştırdığını belirterek, bir tevafuka rastladığını yazdı. Bardakçı, "İdlib bundan tam 99 sene önce elimizden çıkmıştı ve biz 99 yıl sonra aynı günlerde İdlib'e gireceğiz" dedi.
İşte yazısının ilgili bölümleri:
"99 YIL ÖNCE BİR İHANET İLE ELİMİZDEN ÇIKMIŞTI"
İdlib bundan tam 99 sene önce elimizden çıkmıştı ama bölgeyi işgale gelen yabancı birliklerle savaşmamızın yahut her şekilde mücadele etmemizin neticesinde değil, oradaki bazı birliklerin başındaki kumandanın düşman tarafına geçmesi, yani ihaneti yüzünden! Bu utanç verici hadisenin ayrıntılarını o dönemde İdlib'in bağlı bulunduğu Halep'in valisi olan Abdülhalik Bey, 19 Ekim 1918'de İçişleri Bakanlığı'na gönderdiği dört sahifelik şifreli telgrafta ayrıntıları ile anlatıyor...
"HER YERİ YAĞMALADILAR, VAZİYET FENADIR"
Vali Abdülhalik Bey, telgrafında İdlib'deki jandarma ile katırlı süvari taburlarının tamamen dağıldığını ve taburların kumandanı Yüzbaşı Ali Rıza Bey ile kardeşi Hasan'ın düşman tarafına kaçtığını yazıyor. Verdiği felâket haberleri bu kadarla kalmıyor, istasyonların isyancı Arap birliklerinin hücumuna uğradıklarını, askerin yiyecek ihtiyacını karşılayan anbarların yağma edildiğini ve devlet ile anlaşma yapmış olan odun müteahhitlerinin de askerî katarların ihtiyacı olan odunu artık vermediklerini haber veriyor ve telgrafını “Vilâyette vaziyet fenadır” sözleri ile bitiriyor.
"BÜTÜN BÖLGENİN ELİMİZDEN ÇIKACAĞI GÜNLER..."
Halep'e bağlı bir ilçe merkezi olan İdlib'de arazisinin genişliği ve nüfusunun da fazlalığı sebebi ile bütün mülkî birimlerden mâlî teşkilâta ve garnizonundan mahkemesine kadar geniş bir idarî sistem kurulmuştu ve 17. asrın meşhur sadrazamı Köprülü Mehmed Paşa'nın kurduğu zengin vakıfların da burada bulunması sebebi ile, güçlü bir vakıf teşkilâtı da vardı.
Birinci Dünya Savaşı, imparatorluğun diğer birçok bölgesini olduğu gibi İdlib'in de kaderini değiştirdi. Filistin'i işgal ettikten sonra Suriye taraflarına ilerleyen beş İngiliz ve bir de Fransız tümeni, Şerif Hüseyin'in oğullarından Faysal'a bağlı isyancı Araplar'ın da desteği ile 1918'in 1 Temmuz'unda Şam'ı almış, girdiğimiz muharebeleri ardarda kaybetmemiz üzerine Halep'e ilerlemişler, İdlib ve diğer ilçeler 50 bin kişilik İngiliz ve Fransız birlikleri ile isyancıların tehdidi altında kalmıştı.
İngiliz Beşinci Süvarı Tümeni'nin o senenin 27 Ekim'inde Halep'e girmesi ile de bütün bölge elimizden çıkacaktı...
"HALEP'İN DÜŞTÜĞÜ GÜNLERDE BAB ve İDLİB DE DÜŞMÜŞTÜ"
Halep Valisi Abdülhalik Bey, İçişleri Bakanlığı'na felâket haberlerini verdiği şifreli telgrafını işte Halep'in düşmek üzere olduğu günlerde gönderiyordu. Üç gün sonra bir başka şifreli telgraf daha yollayacak, İdlib'den sonra Bâb'daki jandarmaların da firar ettiğini bildirecek ve “İdlib ile Bâb'da güvenliği sağlayacak kimse kalmadı. Bu iki ilçenin hapishanelerindeki mahkûmlar, jandarmanın da kaçması üzerine kapıları açarak firar ettiler” diyecekti.
Abdülhalik Bey'in haber verdiği bütün bu facialar 1918 Ekim'inde, yani tam 99 sene önce ve bugünlerde yaşanmıştı...
