Timetürk Çeviri
2008'deki büyük kriz ve sonrasının ele alındığı yazıda;15 eylül 2008'de LehmanBrothers'ın iflas açıklamasından birkaç saat sonra, çalışanların gözyaşları hala akıllarda. Aslında bu iflasın kökleri, krizde dahil olmak üzere birbirini takip eden olaylara dayanmaktaydı. Kredi riskleri ve yıllarca yapılan toplu satışlar, artık bunları geri öedemeye mümkün kılamayacak büyük rakamlara ulaştırmıştı.Fransız ekonomi gazetesi yazarlarından ChristopheDansette, "Sistem çok karmaşıktı," diye hatırlatmada bulunuyor.
Daha sonra bu fonlar menkulleştirilerek, derecelendirme kuruluşları tarafından verilen iyi derecelerin ve yüksek getirilerinden etkilenen yatırımcılara yeniden dağıtıldı.2006 yılında, emlak piyasası çökmeye başladığında, oranlardaki artış dahil olmak üzere artık geri ödeme yapılamıyordu.
Birçok kurum daha sonra büyük zorluklarla karşı karşıya kaldı. Ağustos ayında ABD yetkilileri,iki büyük kredi devini “FannieMae ve Freddie Mac'i” büyük bir iflastan kurtardı.LehmanBrothers da listede yer alıyordufakat 12 Eylül'de yetkililer onun iflasına karar verdi ve 15 Eylül'de yatırım bankası, 25.000 çalışanı ve 691 milyar dolarlık borcuyla zemine çakıldı. Bu tarihin en büyük iflasıydı.
Ancak bu ciddi finansal kriz, korku içindeki dünyaya yayıldı. BankDexia, İskoçya Kraliyet Bankası ve Alman Instone Gayrimenkul gibi bazı diğer kurumlar da zor durumdaydı ve devletler büyük kurtarma planları yapmaya başladı.Amerika Birleşik Devletleri piyasaya 700 milyar dolar enjekte etti ve Avrupa Birliği ise yaklaşık 1.700 milyar Euro harcadı.CristopheDansette, bu dönemleri "Sistem tamamen çökmezse de, güven bozuldu" diye belirtiyor. Bankalar artık kredi verirken daha sıkı işlemlerden geçirmeye başladı. Sonuç olarak, halkaşırı borçlardan dolayı yaşam mücadelesine başladı.
Gidişatı tersine çevirmek gerek
Bu krizden ders alındı mı? Sistemi değiştirmeye çalışan birçok G7 ve G20 toplantısından sonra bazı kurallar uygulamaya konmuştur.Avrupa'da, bankalar kendi fonlarını arttırmak zorunda kalmıştır, bazı Avrupa bankaları mevduat garantisi fonu oluşturulmuş ve kontrolleri daha sıkı tutmuştur.
ChristopheDansette'e göre, ekonomiyi canlandırmak için bankalar işletmelere ve şahıslara sattıkları kredi oranlarını düşürdüler ve bu yeni bir krizin riskini temel teşkil ediyor.
Kaynak: Ekonomi sayfası, france24
