Kraliyet gençleşiyor

Suudi Arabistan'ın yeni kralı yeni prensleri açıklamak için çok fazla beklemedi. Kral, Prens Mukrin bin Abdülaziz el Suud'u birinci veliaht tayin ederken, ikinci veliahtlık için ise İçişleri Bakanı'nın ismini açıkladı.

Hayatını kaybeden Kral Abdullah'ın cuma öğleden sonra gerçekleşen cenaze töreninden önce kamera karşısına geçen Kral Selman bin Abdülaziz el Suud en küçük kardeşi Mukrin'i birinci veliaht ve İçişleri Bakanı Muhammed bin Nayef el Suud'u da ikinci veliaht olarak ilan etti.

Suudi istihbaratının eski başkanı Prens Mukrin 1945 doğumlu. 69 yaşındaki prens yakın tarihteki en genç veliaht prens olarak kayda geçiyor.

1968 yılında Cranwell'deki İngiltere Kraliyet Hava Harp Okulu'ndan mezun olduktan sonra yine aynı okuldan askerlik bilimi üzerine yüksek lisans derecesi alan Prens, emekliliğine kadar Suudi Kraliyet Hava Kuvvetleri'nde çeşitli pozisyonlarda görev yaptı.

1980 yılında Hail valiliğine atanan prens, 1999'dan 2005'e kadar Medine valiliği görevini yürüttü.

Veliaht prens seçilen Mukrin bin Abdulaziz, ülkenin kurucusu Kral Abdulaziz'in en küçük oğlu.

Sadakat Konseyi ve 'ikinci veliahtlık'

Kral Abdullah, belki de veraset sistemiyle ilgili sorunu öngördüğünden 2006 yılında kardeşleri ve kuzenlerini toplayarak bir konsey kurdu. Sadakat Konseyi ismi verilen konsey veraset sisteminde değişiklikler yaptı.

Konsey geçen yıl krallık tarihinde ilk kez 'ikinci veliahtlık' diye bir makam oluşturulmasına karar verdi.

Kardeşlerin en küçüğü olan Prens Mukrin'in, tahta geçecek bir sonraki kral Selman'ın ölümünden sonra tahta geçeceği yaygın bir düşünceydi.

Gulf News köşe yazarı ve Körfez İşbirliği Teşkilatı ilişkileri uzmanı Joseph Kechichian Al Jazeera'ya verdiği röportajda, "Burada Mukrin'in bir kaç ağabeyini geçerek veliaht tayin edilmesinden başka şaşılacak bir şey yok. Bu durum 2014 yılında Kral Abdullah'ın kendi dönemini en genç oğluyla kapatma kararı aldığında belli olmuştu." dedi.

Suudi kraliyet ailesine yakın bazı isimler Kral Abdullah'ın ağabeyleri varken Mukrin'i tayin etmesini daha önce görülmemiş türden bir tercih olarak değerlendiriyor. Yemenli bir annenin oğlu olan Mukrin tahta çıktığında kökeni tamamen Suudi olmayan ilk kral olacak.

Körfez Araştırma Merkezi Vakfı yöneticisi Christian Koch "Prens Mukrin kariyeri boyunca çok sayıda üst düzey görevde bulundu ve kimse onun yeteneğinden şüphe etmiyor. Kral Abdullah Mukrin'i ikinci veliaht ilan ederken, onun Suudi birliğinin geleceğinde önemli rol oynayacağı belliydi." diyor ve ekliyor: "Genel olarak Mukrin kararından duyulan hoşnutsuzluk onun başarılarına karşı bir haksızlık."

Kurucu Kral Abdulaziz'in torunu Muhammed bin Nayef 'ikinci veliaht' ilan edilmişti.

Kraliyet gençleşiyor

Cuma günü 55 yaşındaki İçişleri Bakanı Muhammed bin Nayef'in de ikinci veliaht olarak ilan edilmesi kraliyetin gençleştiğine dair bir başka gösterge. Nayef bir gün kral olursa kurucu Kral Abdülaziz'in tahta geçen ilk torunu olacak.

Suudi Arabistan'ın danışma konseyi niteliğindeki Şura üyesi Velid Arab Haşim Al Jazeera'ye şunları söyledi:
"Devamlılık gereğince, Kral Abdullah saltanatı döneminde Muhammed bin Nayef'i İçişleri Bakanı olarak atadı. Genç olarak değerlendirilen Nayef oradan ikinci veliahtlığa terfi etti. Bizi reformcu bir çizgiye çekmek için aynı politikaları uygulayacaklarını düşünüyorum."

Muhammed İçişleri Bakanlığı'nın terörle mücadele programı dolayısıyla büyük bir kesim tarafından başarılı olarak kabul ediliyor. Terör örgütlerini öylesine kızdırdı ki, El Kaide 2009 yılında Nayef Emniyet Genel Müdürlüğü görevindeyken ona karşı bir suikast girişiminde bulundu. Saldırgan teslim olmak istediğini söyleyerek Prens'in yanına girmiş ve kıyafetinin altına sakladığı bombayı patlattı. Prens saldırıdan son anda kurtuldu. ABD'de siyaset bilimi alanında aldığı eğitimi 1981 yılında tamamlayan Nayef, bir çok kişi tarafından kraliyet ailesinin genç kuşağı arasında yükselen özgürlükçü anlayışın temsilcisi olarak görülüyor.

Ancak Nayef'in İçişleri Bakanlığı döneminde insan hakları karnesi pek de başarılı değil, zira geçtiğimiz aylarda bir çok sosyal aktivist hapse atıldı ve işkenceye maruz kaldı.

Kraliyet gençleşiyor

Hayatını kaybeden Kral Abdulaziz'in bir torunun ilk kez ikinci veliaht olarak tayin edilmesi Suudi Krallığı'ndaki değişime işaret ediyor.