Delta varyantı hızla yayılmaya devam ederken, son günlerde Covid-19'a yakalanıp hayatını kaybeden anne adaylarının sayısı giderek artıyor. Uzmanlar hamile ve emziren annelerin aşı olabileceğini belirtiyor. 12. haftadan sonra hamilelere aşı olmaları öneriliyor.
Hamilelerin aşı olması uzmanlar tarafından tavsiye edilirken gebelikte corona virüsün daha ağır geçtiği belirtildi. Delta varyantının ön plana çıktığı düşünülürse hamilelere buna karşı etkili olan aşılardan BioNTech aşısı olmaları öneriliyor.
SAĞLIK BAKANLIĞI'NDAN HAMİLELERE AŞI TAVSİYESİ
Sağlık Bakanlığı, gebelerde Covid-19 aşısı uygulanma rehberini güncelledi. Rehberin konu ile ilgili güncellenen bölümünde, “Gebelikte inaktif ve mRNA aşısının uygulanmasına ilişkin veriler incelendiğinde gebelere aşı uygulaması tavsiye edilmektedir. Aşılar gebelik öncesinde ve gebeliğin başlangıcından itibaren her dönemde uygulanabilir” denildi.
Sağlık Bakanlığı Covid-19 Solunum Sistemi Hastalıklarının Yaygın Olduğu Dönemde Sağlık Kuruluşlarında Gebe Takibi Rehberi güncellendi. Yapılan güncellemede, Covid-19'un aşı olmayan gebelerde ağır seyrettiği ve anne adaylarının gebeliğin her döneminde aşı olabileceğine vurgu yapılarak, aşı olmaları tavsiyesinde bulunuldu. Rehberin ilgili kısmında şu ifadeler yer aldı:
“Covid-19 gebelerde gebe olmayanlara göre daha ağır seyretmekte ve daha fazla ölümle sonuçlanmaktadır, birçok ülkede Covid-19 anne ölümlerinin birinci nedeni haline gelmiştir. Gebelikte inaktif ve mRNA aşısının uygulanmasına ilişkin veriler incelendiğinde gebelere aşı uygulaması tavsiye edilmektedir. Aşılar gebelik öncesinde ve gebeliğin başlangıcından itibaren her dönemde uygulanabilir. DSÖ, onay verdiği SARS-CoV-2 aşılarının gebelere de yapılmasını önermektedir, ayrıca CDC ve American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) de gebeler, emzirenler ve gebelik planlayanlara Covid-19 aşılarını önermektedir. İnaktif aşılar gebelik döneminde güvenle kullanılan ve etkili aşılardır. Son dönemde geliştirilmiş olan mRNA aşılarının CDC tarafından yayımlanan 139 bin gebeyi kapsayan çalışmada da bu aşıların gebelerde etkili olduğu; anne, fetüs ve yenidoğan üzerine ciddi bir yan etkisinin olmadığı gösterilmiştir. mRNA aşıları canlı virüs içermez ve aşı etkinliğini artırmak için bir adjuvan kullanmaz. Aşılardaki mRNA hücre çekirdeğine girmez ve insan genomunu değiştiremez. 92 bin gebede, düşük oranının, Covid-19 aşısı olanlarda aşı olmayanlardan daha yüksek olmadığı belirlenmiştir. Hayvan çalışmaları ve klinik çalışmalardan elde edilen veriler, başta mRNA olmak üzere Covid-19 aşılarının anne ve bebeğe zararlı bir etkisinin olmadığını, anneyi koruduğunu ve hastalık riskini 5-10 kat azalttığını göstermiştir.
HAMİLELERDE AŞI SORUNA YOL AÇMADI
ABD'de Covid-19 mRNA aşısı uygulanmış ve doğum yapmış 827 gebenin verileri incelendiğinde aşıların düşük, ölü doğum, konjenital anomali, bebeğin gelişimi, erken doğum, ölü doğum veya yenidoğan ölümü başta olmak üzere herhangi bir soruna yol açmadığı görülmüştür. Gebelikten hemen önce veya ilk 20 haftada mRNA aşısı yapılmış 2 bin 456 gebede düşük riskinde artış görülmemiştir. mRNA aşılarıyla aşılanmış, çoğunluğu sağlık çalışanı olan 424 gebenin değerlendirildiği bir başka çalışmada da hem gebelerde hem de bebeklerinde, aşılı olmayanlarla benzer sıklıkta olumsuz sonuçlar gözlendiği bildirilmiştir. Ek olarak annedeki antikorların yeni doğanda SARS-CoV-2'ye karşı pasif bağışıklık sağlamak üzere plasentadan ve anne sütüne geçtiği de gösterilmiştir. Gebelikte aşılama, enfeksiyona yakalanma riskini azaltır, kordon kanı ve anne sütüne koruyucu antikor geçişini sağlar.”
HAMİLELER AŞI OLABİLİR Mİ? HANGİ AŞIYI OLMALI?
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Nuri Ceydeli anlattı:
12. haftadan sonra tüm gebelere aşı olmaları öneriliyor. Özellikle günümüz şartlarında Delta varyantının ön plana çıktığı düşünülürse buna karşı etkili olan aşılardan BioNTech aşısı olmaları öneriliyor.
EMZİREN ANNELER AŞI OLMALI MI? KAÇINCI AYDAN SONRA AŞI OLMALI?
Emzirme süresinde olan anneler aşı olabilir. Ancak sıkı korunma, maske ve mesafe kurallarına uymak şartıyla aşı, doğumdan sonraki 4-6 haftanın ilerisine ötelenebilir. Aşı tercihi yapılırken güncel Delta varyantına karşı etkili olan aşı tercih edilmeli. Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve İngiltere'de tüm emziren ve gebe kadınlara aşı olmaları önerilmektedir. Ancak tüm insanlara önerildiği gibi hamile ve emziren anneler de aşı olsa da olmasa da mutlaka maske-mesafe ve temizlik kurallarına uymaya devam etmeli.
AŞI BEBEKTE ANTİKOR GELİŞTİREBİLİR Mİ?
Yüzde 100 olmamakla ve gelişen antikor seviyeleri bebekten bebeğe değişmekle birlikte gebelikte aşı olan annelerin bebeklerinin göbek kordonlarında antikor tespit edildiğini söyleyen bilimsel
makaleler var.
HAMİLELER COVİD-19'A YAKALANIRSA TEDAVİ NASIL OLMALI?
Hamileler Covid-19 enfeksiyonu geçirdiklerinde diğer insanlar nasıl tedavi oluyorsa aynı şekilde tedavi olurlar. Sadece ilaç seçiminde daha dikkatli ve seçici olmak gerekir. Gebeliğin kendisinden dolayı hemodinamileri (kan dolaşımı) daha farklı olduğu için hastalığın seyri daha yakın takip edilmelidir. Ciddi seyirli hastalık söz konusu ise tetkiklerle anne ve bebeği daha sık izlemek gerekir; hatta bebeğin gelişimi tamamlandıysa erken doğum önerilebilir.
COVİD HAMİLELERDE DAHA AĞIR GEÇİYOR
Tekirdağ Çorlu Devlet Hastanesi Başhekimi ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Doğan, hamilelerin mutlaka aşı olmaları gerektiğinin altını çizdi.
Hamilelerin aşı olmasını önerdiklerini ifade eden Doğan, “Biz hamilelerin aşı olmasını öneriyoruz. Neden öneriyoruz? Covid hastalığı hamile bayanlarda hamile olmayan bayanlara göre daha ağır seyredebilmekte. Bunda hamileliğin getirmiş olduğu fizyolojik değişikliğin büyük katkısı var. Elde edilen verilere göre, Covid hastalığı hamile bayanlarda hamile olmayan bayanlara oranla yüzde 70'lere varan oranda daha ağır seyredebilmekte. Daha fazla akciğer tutumu, daha fazla ağır zatürre ile karşı karşıya kalabilmekteyiz” diye konuştu.
“HAMİLELERE AŞI ÖNERİYORUZ”
Hastanelerinde yatan anne adaylarında bu durumun örneklerini gördüklerini kaydeden Doğan, “Bunun örneklerini kendi hastanemizde de yaşadık. Yoğun bakıma yatırmak zorunda kaldığımız çok çetin mücadeleler veren hamile hastalarımız oldu. Bunların bir kısmı da bu süreçte maalesef bebeklerini kaybettiler. Bu nedenle biz mutlak surette hamile bayanlara özellikle Dünya Sağlık Örgütü ve enfeksiyon hastalıkları derneklerinin de önerilerini katarak aşı olmalarını öneriyoruz. İlk 12 haftada tercih hastaya bırakılmakta ama devam eden süreçte kesin bir öneri bulunmaktadır. Öncelikle tekrar ifade ediyorum aşı olmalarını öneriyoruz. Eğer aşı olmayacaklarsa bulaş riskini azaltan temel davranışlar, maske, mesafe ve hijyen kurallarına uyulmasını öneriyoruz. Özellikle kalabalık ortamlardan uzak durmalılar, toplu taşıma AVM gibi insanların yoğun bulunduğu alanlara girmekten sakınmalılar” diye konuştu.
Kaynak: Sözcü Gazetesi
