Dolar

32,4961

Euro

34,9162

Altın

2.435,83

Bist

9.716,77

Türkiye üzerinde oynanan 'oyunlar'

Türkiye'nin çok farklı bölgelerinde farklı yöntemlerle icra edilen halk oyunlarının kökeni çok eskilere dayanıyor

3 Yıl Önce Güncellendi

2021-09-09 21:59:22

Türkiye üzerinde oynanan 'oyunlar'

Türk halk oyunları hemen her yöreye göre çeşitlilik göstermektedir.
Ülkemizin geleneksel olmakla birlikte tüm halk tarafından ortak bir kültür olarak tanımlanan bu oyunlar yüzyıllar boyunca icra edilerek günümüze gelmiştir.
İşte Türkiye'nin en önemli halk oyunlarından bazıları:

Karşılama: Doğu Anadolu oymaklarında kadın ve erkeklerin karşılıklı yürüttükleri oyunlara karşılama deniyor. Türlü ezgilerin türküler hâlinde terennümüyle yürütülür. Ek figürler irticalî (doğaçlama) olur. Her iki oyuncu hassasiyet dairesinde uzlaşmaya dikkat ederler. Hareketlerin sözlerin mânasıyla kaynaşmasına da önem verirler.
Grup olarak oynanacak ise kız ve erkek çiftler karşılıklı olarak iki sıra oluşturur fakat birbirlerine tutunmazlar. Ellerde mendil tutulduğu da olur ve davul, zurna, klarnet eşliğinde sekerek karşılamaların en güzeli yapılır.

Kaşık oyunu: Konya'nın "Kaşık Oyunu" ile Adana'nın "Mengi" çeşitleri, Karadeniz ve Zeybek oyunlarına nispetle (göre) âdeta eğlence oyunları durumunda. Figürleri yumuşak ve maharetli olsalar da esasta ihsasçı (sezdirici) mahiyettedirler. Keyifli ve yosmalaşmış bir âhenkte görünürler. Fakat, kendi nevilerinin (türlerinin çeşitlerinin) en iyi örneğinden oldukları yine de açıktır.. Ülkemizin pek çok yerinde ama özellikle İç Anadolu'da oynanan halk oyununda müziğe tahta kaşıklar eşlik eder.

Zeybek: Özellikle Batı Anadolu'nun ilgi gösterdiği bir oyun türüdür. Tek tek oynandığı gibi daire şeklini alarak toplu olarak da oynanır ve ağır, kaşıklı, kırık, kıvrak gibi türleri vardır. Hepimizin aşina olduğu türünde ise efe kollarını bir kartal gibi iki yana açar ve arada eğilip dizini yere dokundurur. Aslında efe o an dosta düşmana karşı yiğitliği ve cesareti sahnelenir

Barak: Güneydoğu Anadolu'da Barak Türkmenlerinin yaşadığı bölgede doğan halk oyunlarıdır ve her biri içinde duygusal metinler barındırır. Örneğin “Hasan Dağı” bir ağır hava halk oyunudur. Davul zurna çalmaya başladığında önce başlar öne eğik bir süre hareketsiz beklenir. Sonra halay başı iki elinde birer mendille hareketlenir ve oyuna başlar. Sonra ikinci oyuncu, sonra üçüncü, dördüncü ve diğer oyuncular peş peşe harekete geçer.

Halay: Anadolu'da 3-12 kişi tarafından oynanan halk oyunu. Halaylar bölge halkının özelliğine, eşlik eden çalgılara, halayın çıkış sebebine, oynanış şekline ve ezgilere göre değişik isim alır.Halay daha çok davul, zurna eşliğinde bazı yörelerde ise davul, zurna olmadan, oyuncuların söylediği ezgilerle de oynanır. Ege bölgesindeki halaylar saz ve diğer çalgı aletleriyle çekilir. Bazı halaylar da def, darbuka ve klarnet eşliğinde oynanır.Sadece erkekler veya yalnız kadınlar tarafından oynanan halaylar olduğu gibi, kadın erkek karışık oynananlar da vardır.

Horon: Özellikle Doğu Karadeniz'de horon tepen uşakların hızlı ve sert hareketlerinin ilham kaynağı Karadeniz'in hırçın dalgalarıdır. Horon, oynandığı yörenin doğasını yansıtır. Büyük bir disiplin içinde el ele tutuşarak oynanan oyunun temposuna ayak uydurmak her baba yiğidin harcı olmasa da izleyen herkesin nabzı mutlaka kemençenin yayıyla birlikte hızlanır.

Teke: İnsanın hayvanları taklit etmek suretiyle ürettiği halk oyunlarından biri olan “teke zortlatması” Batı Akdeniz'de oynanır. Karakeçinin erkeği olan tekenin korkuyla arkasına bakması, sıçraması, birden hareketlenmesi, kaçması bu halk oyunu içindeki figürleri doğurmuştur. Sipsi, üç telli cura, kaval ve kabak kemane eşliğinde oynanan oyunu, sadece kadınlar veya erkekler ya da kadın erkek birlikte oynayabilir.

 

Haber Ara