Doğan, yaptığı yazılı açıklamada, yılın üçüncü çeyreğine ilişkin büyüme verilerini değerlendirdi.
Türkiye ekonomisinin hız kesmediğini aktaran Doğan, "Bölgemizde oluşturulmaya çalışılan güvensizlik ortamına rağmen güçlü ayakları üzerinde duran Türkiye ekonomisi, tüm dünya ülkelerini kıskandıracak bir büyüme rakamına ulaştı." yorumunu yaptı.
Sermaye yatırımları artışı ile birlikte gerçekleşen ihracattaki yükselişin büyümeyi tetikleyen en önemli etkenler arasında bulunduğunu kaydeden Doğan, "Döviz kuru; üretim ve beraberinde ciro artışını belirliyor. Özellikle de bu dönemde Türk mallarının kalitesinin yanında Avrupa'ya kıyasla daha ucuz hale gelmesi, ciromuzu, yani büyümemizi de olumlu yönde etkiledi. Böylelikle mal ve hizmet ihracatı da üçüncü çeyrekte yıllık yüzde 17,2 arttı." ifadelerini kullandı.
Ekonominin KGF, istihdam ve vergi teşviklerinin desteğiyle canlandığına işaret eden Doğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
"KGF üzerinden verilen teşviklerin de yatırıma dönüşmesi üçüncü çeyrek büyümede olumlu etki gösterdi. Ekonomimizin birçok ülkeye kıyasla sağlam olması sebebiyle bütçeden verilen destek ve teşvikler ekonominin canlanmasına, büyümesine büyük katkı sağlanmıştır. Makine teçhizat sektörünün büyümesi pozitife döndü ve büyümenin kalitesi de artmaya başladı. Tüm bu veriler ışığında 2018 yılının daha da iyi geçeceğine inanıyoruz. Fakat özellikle üçüncü çeyrekte etkili olan sanayi sektörüne yapılan yatırımların dördüncü çeyrekte de artarak devam etmesi gerektiğini düşünüyorum."
- "Yıl sonunu yüzde 6 ve üzerinde bir büyüme ile kapatacağımızı söyleyebiliriz"
Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Tarkan Kadooğlu da küresel ekonomilerin geçmiş döneme kıyasla daha olumlu bir ortam içinde olduğunu ve bu ılımlı küresel büyüme ortamında Türkiye'nin büyüme rakamlarının ayrıca önem taşıdığını belirtti.
Kadooğlu, "Gelişmiş ülkelerde görülen güçlü ve istikrarlı büyüme oranları, düşük finansal oynaklık, bütün gelişmekte olan ülkelerdeki görünümü iyileştiriyor. İlk 2 çeyrekte yüzde 5'in üzerinde gelen büyüme rakamları iş dünyasında büyük bir moral ve motivasyon yaratırken, üçüncü çeyrekte yüzde 11'lik büyüme performansımızla tüm dünya ülkelerini geride bırakarak ilk sırada yer aldık. Bu rakamlardan hareketle, yıl sonunu yüzde 6 ve üzerinde bir büyüme ile kapatacağımızı söyleyebiliriz." ifadelerini kullandı.
KGF başta olmak üzere, hükümet teşviklerinin reel sektörde oluşturduğu canlanmanın büyümede ana faktör olduğunu vurgulayan Kadooğlu, şunları kaydetti:
"KGF, özel tüketim vergisindeki indirimler, teşvik ve desteklerin, büyüme rakamlarına çok önemli bir katkı yaptığı görülüyor. KOBİ odaklı politikaların büyüme üzerinde çarpan etkisi yarattığını söylemek mümkün. Üçüncü çeyrekte hanehalkı tüketim harcamaları yüzde 11,7, kamu harcamaları ise yüzde 2,8 büyüdü. Sabit sermaye oluşumundaki yüzde 12,8 oranındaki artış da göz önüne alındığında, üçüncü çeyrekte büyüme hem tüketim harcamaları hem de imalat sanayi ile ivme kazandı. Büyümeye tüketimin katkısı yüzde 7 olurken, sabit sermayenin katkısı yüzde 3,6 ve net ihracatın katkısı ise yüzde 0,4 oldu."
Kadooğlu, inşaat sektöründe yüzde 12'lik büyümenin yanı sıra ilk iki çeyrekte gerileyen makine ve teçhizat yatırımlarının yüzde 15,3'lük artış sergilemesinin önemli bir gelişme olduğunu aktardı.
Kadooğlu, "2016'nın ilk yarısından bu yana makine ve teçhizat yatırımları gerilerken, bu dönem tekrar artışa geçti. Dolayısıyla büyümede tahmin edilemeyen bu ivmelenmede makine ve teçhizat yatırımlarındaki artış ve ihracat performansı (dış talep artışı) etkili görünüyor. Hem KGF destekleri hem de iç ve dış talep destekli olarak Türkiye ekonomisinin üçüncü çeyrekte göz kamaştıran bir büyüme performansı ortaya koymasını sağladı. TÜRKONFED olarak ilk iki çeyrekteki rakamları sonrasında dile getirdiğimiz sanayi ile makine teçhizat yatırımı odaklı büyümenin sürdürülebilirliğinin, bu çeyrekte makine teçhizat tarafında karşılanmasını önemli buluyoruz. Şimdi hedef, bu yatırımların ve büyümenin devamlılığını sağlayacak adımlar atılmasındadır. Odaklanmamız gereken ana alan burasıdır." ifadelerini kullandı.
2018'in, ekonomik politikalar ve sonuçları açısından, birden fazla dengeye dikkat edilmesi gereken hassas bir yıl olacağını vurgulayan Kadooğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
"KGF gibi kamu destekli politikalar, kısa vadede büyüme üzerinde olumlu katkılar yaratsa da, maliyet açısından elbette bir bedeli olacaktır. Büyümenin devamlılığı, maliye ve para politikası hedeflerinden uzaklaşmadan, finansal piyasalarda oynaklık yaratmayacak bir hareket alanı açmasından geçmektedir. Önceliği doğru belirlenen, iyi anlatılmış, uygulama kararlığını ispat eden bir reform haritası, ülkemizi 2018 yılında küresel ekonomik risklerden ve finansal piyasa oynaklığından koruyacaktır.
Dijitalleşme ile birlikte başlayan yeni bir yol haritası ve reform ihtiyacı her zamankinden daha da önemli hale gelmiştir. Devlet teşviklerinde en önemli eksiklik denetim noktasında yaşanmaktadır. Ölçülmeyen hiçbir teşvik amacına ulaşmış bir teşvik değildir. İlk iki çeyrekte makine ekipman yatırımlarında aşağı yönlü gidişin üçüncü çeyrekte tersine çevrilmesinin yanı sıra yüksek katma değer yaratacak sanayi odaklı büyümeye odaklanmak önem kazanmaktadır. İşte bu noktada teşvik çok önemli bir kaldıraçtır."
- "2017 sonunda yüzde 7'nin üzerinde bir büyüme bekliyoruz"
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle ise üçüncü çeyrek büyüme rakamlarının açıklanmasıyla Türkiye'nin büyümede dünya birincisi olduğunun müjdesini aldıklarını belirterek, 2017'nin ilk iki çeyreğindeki büyümelerde kapasite kullanım oranındaki rekor artışlar ile sanayi ciro ve üretim endekslerindeki gelişmelere bakıldığında bu müjdeyi öngördüklerini kaydetti.
Bu kapsamda ilk iki çeyrekte Türkiye'nin, Çin ve Hindistan'ın ardından büyümede dünyanın üçüncü ülkesi olduğunu anımsatan Gülle, ihracatın büyümeye önemli pozitif katkısı olduğunu vurguladı.
Gülle, ihracatın büyümeye ilk çeyrekte 2,3 puanlık, ikinci çeyrekte de 1,7 puanlık katkı verdiğine işaret ederek, şunları kaydetti:
"Diğer bir ifade ile birinci çeyrekte büyümemizin neredeyse yarısı, ikinci çeyrekte üçte biri ihracattan kaynaklandı. Üçüncü çeyrekte ise ihracatın büyümeye katkısı 3,5 puan olarak gerçekleşti. Bu çok önemli ve sevindirici bir gelişme. 2017 sonunda yüzde 7'nin üzerinde bir büyüme bekliyoruz. Devletimiz, ihracatçımıza çok önemli destekler sağlıyor. İhracatçılarımız da ay yıldızın gölgesinde dünyada adım atılmadık toprak bırakmayarak ihracat rakamlarını rekor seviyelere taşıyor. İhracatımızın artmaya devam etmesi büyümeye katkısının da devam edeceğinin bir göstergesi. Yani Türkiye'nin büyümesi sağlam temellere dayanıyor."
Gülle, Türkiye'nin bu önemli başarıya içeride ve dışarıda binbir zorlukla uğraşarak ulaştığını vurguladı.
Dünyanın önde gelen derecelendirme kuruluşlarının Türkiye'ye ilişkin büyüme tahminlerini defalarca revize etmek zorunda kaldığını aktaran Gülle, "Bize düşen, daha da çok çalışarak daha büyük başarılara imza atmak. Katedecek çok yolumuz var. Bunun için el ele vererek yeni yöntemler geliştirmeliyiz. Ülkemizi ithalatının tamamını karşılayabilecek bir ihracat yapısına ulaştırmalıyız. Dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi konumundaki Türkiye ekonomisi inanıyoruz ki 2018 yılında da aynı başarıyı sürdürecek. Rekor büyüme oranı önümüzdeki süreçte işsizlik ve enflasyon rakamlarına da olumlu yansıyacak." ifadelerini kullandı.
