Milli Gazete'den Timuçin Mercanoğlu'nun haberine göre; Kırım’ın Başbakanı Sergey Aksenov’un Türkiye Danışmanı As, Kırım’a uygulanan ambargoların en fazla Kırım Tatar halkına zarar verdiğini ve sorunların çözümü noktasında Türkiye’deki STK’lara büyük görevler düştüğünü söyledi. Aslen Şanlıurfalı olan Reşit Kemal As’ın son 13 yıldır bulunduğu Kırım’da Başbakan danışmanı atanması, Türk kökenli birinin bürokraside çalışması anlamında ilk olma özelliği taşıyor. Geçtiğimiz yıl Rusya tarafından tek taraflı ilhak edilen Kırım’a gönderilecek olan gayri resmi Türk heyetinin bir krize dönüşen gidiş güzergahıyla ilgili olarak görüşünü söyleyen As, “Bence Türk heyeti İstanbul’dan uçakla direkt Kırım’a inmeli. Eğer heyet böyle bir yol izlerse anlamsız tartışmalara da nokta koymuş olacaktır” dedi.
Sizin Türk olmanız ve Kırım Başbakanına Türkiye danışmanlığı yapmanız Türkiye Kırım ilişkilerini nasıl etkiler?
Olaylara objektif bir yaklaşımla sorunların çözümü noktasında fikirlerimi hem Kırım hükümeti hem de Türkiye’deki siyaset ve iş çevreleriyle paylaşıyorum. Problemlerin çözümü noktasında Türkiye’deki sivil toplum kuruluşlarına büyük görev düşüyor. Siyasi olarak değişmesi mümkün olmayan yeni Kırım’da, Kırım Tatar halkının Kırım hükümetiyle uyumlu çalışmalarına destek vermeleri gerekiyor. Yine Türkiye’deki belediyelerin Kırım’da Tatar nüfusun yoğun olduğu bölge belediyeleriyle kardeşlik ilişkileri kurmaları ve ortak projeler yapmalarını istiyoruz.
Ne zamandan beri Kırım’da yaşıyorsunuz?
2002 yılından bu yana Kırım’dayım.
Bildiğimiz kadar şu an Rusya vatandaşısınız? Türkiye’de hangi şehirde yaşadınız?
Evet, Rusya vatandaşıyım. Peygamberler şehri Şanlıurfa’da doğdum. Eğitimimi Mersin’de tamamladım. Ailem halen Mersin’de yaşıyor.
İstanbul-Kırım uçuşları ne zaman başlar? Bu hep böyle mi sürer?
Biz isteriz ki, uçak seferleri hiç kesilmesin. Ancak Türkiye, NATO üyesi olduğundan bazı yaptırımlara ortak olmak zorunda kaldı. Biz bu durumu anlayışla karşılıyoruz. Fakat şunun da altını çizmek isterim ki, bu yaptırımlardan en fazla Kırım Tatarı kardeşlerimiz etkilenmekte.
Türk işadamlarına Kırım’da yatırım imkanları var mı? Bunlar neler? Yatırımlarla ilgili Türk işadamlarına özel bir davetiniz olacak mı?
Dünyanın Rusya’ya uyguladığı yaptırımlardan dolayı Rus iş dünyası Kırım’a yöneldi. Ve Kırım’da Serbest Bölge uygulamasıyla yatırımlar hızlı şekilde genişledi. Türk işadamları ve iş dünyasının dernekleri Kırım’a gelmeli piyasa araştırması yapmalılar. Şu anda Kırım’da, inşaat malzemesi ve taahhüt işleri Türk işadamlarını bekliyor.
Kırım’a gidecek gayri resmi Türk heyetinin gidiş güzergahından kaynaklı bir kriz var. Türkiye, Rusya ve Ukrayna arasında kalmış durumda. Her iki ülkeyle ilişkileri bakımından Türkiye hangi güzergahı kullanmalı?
Türkiye’nin Kiev ya da Moskova’ya şartlanmasını biraz garip buluyorum. Türk heyeti Kırım Tatar kardeşlerinin durumunu yerinde görmek için geliyor. Ve Kırım Tatarları, abilerini vatanlarında bekliyor. Bence Türk heyeti İstanbul’dan uçakla direkt Kırım’a inmeli. Eğer heyet böyle bir yol izlerse anlamsız tartışmalara da nokta koymuş olacaktır.
Kırım’a gidecek gayri resmi Türk heyeti ilişkilere nasıl bir katkı sağlar?
Heyet Kırım’da baskı ve zulüm olmadığını hayatın güzel bir şekilde devam ettiğini görecektir. Bu da medya kirliliğini ortadan kaldıracaktır. Bazı çevrelerin Rusya ile Türkiye’yi Kırım üzerinden karşı karşıya getirme planları da suya düşecektir.
