Point Hotel Barbaros'ta düzenlenen basın toplantısında, DEDAŞ'ın elektrik dağıtım bölgesi olan Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak'ta yıl içinde yapılan çalışmalar ve yatırımlarla şirketin 2014 yılı faaliyetleri hakkında bilgi verildi.
Toplantıda konuşan DEDAŞ Sözcüsü Gökay Üstün, Dicle bölgesinin yüz ölçümü bakımından Türkiye'deki en büyük elektrik dağıtım bölgesi olduğunu ve buna paralel Türkiye'de en fazla elektriği tüketen bölge olduğunu belirtti. Türkiye'deki toplam tüketimin yüzde 11,76'sının Dicle bölgesinde gerçekleştiği bilgisini veren Üstün, "Abone sayımız takriben 1 milyon 400 binlerde. Türkiye'deki toplam abone sayısının yüzde 3,67'si. Abonelerin yaklaşık yüzde 4'ü bizde ama elektriğin yüzde 12'sini kullanıyoruz. Burada paralel gitmeyen bir şeyler hemen göze çarpıyor" diye konuştu.
Üstün, Türkiye'de abone başına tüketim yaklaşık 556 kilovat/saat seviyelerinde olmasına rağmen kendi bölgelerinde bin 234'lere ulaştığına dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Tüketici olarak bayağı fazla tüketiyoruz. Bölgemizin yapısını da göz önünde bulundurunca Türkiye'nin birçok bölgesi sanayileşme konusunda ortalama olarak bizim bölgemizin üzerinde. Sanayi tesislerinin ve elektriği fazla kullanan tesislerin olduğu bölgelere rağmen biz Türkiye ortalamasının bayağı üzerinde, yaklaşık 2,2 katı civarında bir tüketim eğrisine sahibiz. Abone başına tahsilatta ise çok çok daha aşağılardayız."
- "Bölgemizde kullanılan elektriğin yüzde 40'ı israf ediliyor"
Üstün, bölgelerindeki bedelsiz kullanım oranının şu anda yüzde 75 seviyelerinde olduğunu belirterek, bunun yüzde 15 olan Türkiye ortalamasının beş katına çıktığını vurguladı. Dicle bölgesinde, yıllık yaklaşık 20 milyar kilovat/saat elektrik tüketildiğini anlatan Üstün, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Özellikle bedelini ödemeden kullanılan tüketimin arkasından, normal olmaması, kolay kolay kabul edilememesi gerekirken ne yazık ki normalleşmiş bir israf söz konusu. Uluslararası bir danışmanlık firmasına yaptırdığımız çalışma sonucunda, bu 20 milyar kilovat/saat'in 8 milyar kilovat/saati'inin israf edilerek, gerekli olmadığı halde tüketilerek harcandığı ortaya çıktı.
Bu bölgede kullanılan elektriğin yüzde 40'ı israf ediliyor. Aslında aynı işi yaparak yalnızca 12 milyar kilovat/saat'le bölgenin ihtiyacı karşılanabilir. Ama bedeli ödenmediği zaman 8 milyar kiovat/saat'i 'ne de olsa parası ödenmiyor', 'ne de olsa bedeli yok' diyerek israf edilerek kullanılıyor. Bunun parasal karşılığı da bizi ilgilendirdiği kadar bir sonraki adımda herkesi ilgilendiriyor. Yaklaşık 2 milyar 720 milyon lira bölgeden tahsil edilmediği için faturalara yansıyor."
- "Tüketim ekimden bu yana yüzde 211 arttı"
Üstün, dağıtım bölgesinde bu yılın ekim ayında 27 bin megavat elektrik enerjisi kullanılırken, bu gün tüketimin yüzde 211 artarak 57 bin megavata ulaştığına işaret etti. Bunun, bölgede elektrik enerjisinin kış döneminde ağırlıklı olarak kayıt dışının da etkisiyle ısınmada kullanılmasından kaynaklandığını anlatan Üstün, "Yaz döneminde de bu değişimi tarımsal sulama nedeniyle yaşamaktayız. Ne yazık ki kışın ısınma, yazın ise tarımsal sulama nedeniyle yaşanan aşırı tüketim dağıtım bölgemizdeki elektrik şebekesinin verimli kullanılmasını engellemekte, sık sık istenmeyen arızalara neden olmaktadır" şeklinde konuştu.
Üstün, bölgedeki 6 ilde ve bu illere bağlı ilçe ve köylerde geçen yıl bin 384 trafonun aşırı yüklenme sonucunda yandığını ya da patlayarak kullanılmaz hale geldiğini aktardı. Geçen yıl kış aylarında bölgede bin 500 trafonun aşırı yüklenme dolayısıyla patladığını ve kullanılamaz hale geldiğini belirten Üstün, bu kış mevsiminde de aşırı tüketimin bu şekilde devam etmesi halinde patlayan trafo sayısının 2 binlere ulaşmasını beklediklerini söyledi.
Üstün, yaptıkları bir araştırmayla ısınmak için doğalgaz, sıcak su için güneş enerjisi kullanan ve kullanmayan aynı donanımlara sahip 3+1 iki dairenin giderlerini karşılaştırdıklarını dile getirerek, şunları kaydetti:
"Bunun sonucunda, doğalgaz ve güneş enerjisi kullanan dairenin bir aylık elektrik kullanım bedeli 422 kilovat ve karşılığı 105 lira olurken, doğalgaz gideri 300 lira, toplam gideri ise 453 lira oldu. Doğalgaz ve güneş enerjisi kullanmayan ve ısınmasını elektrik ile gerçekleştiren dairenin ise elektrik kullanım bedeli 3 bin 758 kilovat ve karşılığı 938 lira oldu. Bu dairenin doğalgaz gideri 25 lira olurken, dairenin toplam gideri ise bin 11 lira olarak gerçekleşti."
- "Diyarbakır'da ödenmeyen fatura, tüm Türkiye'deki faturalara yansıyor"
Üstün, gazetecilerin sorusu üzerine devir işleminden bu yana yaklaşık 16 ay boyunca DEDAŞ personelinden 2 kişinin vefat ettiği, 1 kişinin de yaralandığı bilgisini verdi. Bunun dışında bölgede yaşayan vatandaşlardan da elektrik çarpması ve dolaylı nedenler sebebiyle hayatını kaybedenler bulunduğunu söyleyen Üstün, kayıp kaçak kullanım bedelinin faturalara nasıl yansıdığı sorusuna ise şöyle cevap verdi:
"Bu genel olarak devletin ilgili kurumlarının aldığı karar neticesinde işleyen bir sistem. Bütün kaçakların, bedelsiz kullanımın bir havuzda toplandığını düşünün. Daha sonra da bu bedelsiz kullanım faturasını ödeyen herkese tüketimi ve fatura bedeli paralelinde dağıtılıyor. Yani Diyarbakır'da bedelini ödemeyen bir tüketicinin faturası, Diyarbakır'da faturasını ödeyene de gidiyor, İstanbul'da, Tekirdağ'da faturasını ödeyene de gidiyor."
- "Kedi girmiş ve kedinin yandığı trafo fotoğrafları var elimizde"
Üstün, bir gazetecinin "kedilerin trafoya girme şansı var mı" sorusu üzerine ise şu bilgileri de paylaştı:
"Kedi girmiş ve kedinin yandığı trafo fotoğrafları var elimizde. Bölgemizde çok fazla trafo yandığı için bunlara örnek olarak ulaşma şansımız daha fazla. Ama ne yazık ki, ufak bir çocuğumuzun da elektrik akımına kapılarak trafoda yandığı fotoğraflar da var elimizde. Bunlar ironik gibi gelse de vakadır. Hepsi için genelleme yapılamaz ama sonuçta trafo patlaması bir gerçektir. Bunun bir kısmı trafonun teknik şartlarından kaynaklanır, bir kısmı aşırı yüklemeden, bir kısmı da vatandaşlarımızın orada yaptığı belirli çalışmalar esnasında akıma kapılarak olur."
