Abhazya yeni şartlara zorlanıyor

Abhazya’da çeşitli tartışmalara sebep olan anlaşma taslağı, “Rusya Federasyonu’nun, Gürcistan’ın NATO üyeliğinin tartışıldığı bu günlerde, Batı’ya bir cevap olmakla birlikte, Abhazya üzerinde yeni bir hakimiyeti “ olarak tanımlanıyor.

Rusya Federasyonu’nun, anlaşma taslağının kabulü için vereceği cevap konusunda Abhazya’ya verdiği verdiği 15 günlük süre, dün (28 Ekim) itibariyle doldu. Bu arada Gürcistan hükümeti de, muhtemelen Batı’nın da baskısıyla, “Abhazya’yla ilgili sürpriz açıklamalarımız olacak” açıklamasında bulundu. Bu açıklama Abhazya’da, “Gürcistan, Abhazya’nın bağımsızlığını tanıyacak” şeklinde yorumlanıyor.

Abhazya’nın yaklaşık 250bin kişilik nüfusunun sadece 120bin civarı Abhaz (Abaza) asıllı. Abhazlar, Abhaz nüfusunun azlığı nedeniyle, güçlü devletler arasındaki güç dengeleri yüzünden 200 senedir acı çektiklerini düşünüyor. Türkiye’de ise 300bin civarında Abhaz asıllı Türkiye vatandaşı olduğu sanılıyor.

Abhazya, bağımsızlığını kazandığı günden bugüne, Rusya Federasyonu’nun yardımlarıyla ayakta duruyor. Abhazlar, Rusya’nın bu yardımlarına teşekkür etmekle birlikte, yardımların da “güç dengesi” nedeniyle yapıldığını biliyor. Zira, Gürcistan’la Rusya’nın arası iyiyken, 5 sene boyunca Abhazya’ya uygulanan ambargonun mimarının da Rusya olduğunu unutmuyorlar. En büyük kırgınlıkları ise, Türkiye’nin, Abhazya’ya yönelik tüm bu planlarda Abhazya’yı yalnız bırakması. Ve Türkiye’de yaşayan Abhazlar’ın duyarsızlığı.

Abhazya’nın bağımsızlığından bugüne, sadece 6bin civarında Türkiye vatandaşı Abhaz, Abhazya’dan da vatandaşlık almış. Bunların yaklaşık 1500’ü halen Abhazya’da yerleşik durumda.

Rusya, "İttifak ve Entegrasyon Anlaşması Taslağı”nda, Abhazya’ya yeni yardım sözleri vermekle birlikte, güvenlikten eğitime kadar bir dizi yükümlülükler de yüklüyor.

Anlaşma taslağında, Abhaz memur ve emeklilerin durumunun Rusya’daki memur ve emeklilerle eşitleneceği belirtiliyor. Bu da, Abhazya’daki mevcut memur ve emeklilerin, şuan aldıkları maaşın 10 kat artması demek.

Ancak bunun karşılığında Rusya Federasyonu, Abhazya’nın tüm güvenlik (asker ve polis) birimlerini devralacak. Dış politikasını belirleyecek.

Abhazlar, zaten Abhazya nüfusunun %50’sini ancak oluşturan Abhaz nüfusun, bu anlaşmadan sonra Rusya’dan akın edecek Rus nüfusu karşısında tamamen azınlığa düşeceğinden tedirgin. Zira Abhazya’nın bir çok şehri, Rusya’nın “tatil beldesi” hüviyetine bürünüyor yaz aylarında. Yaz tatillerinde Abhazya’ya tatile gelen Rus vatandaşlarının sayısı, 3,5 milyon civarında. Bu da, Abhaz nüfusunun 5 katı turist demek. Abhazlar, yazlıkçıların, bu anlaşmadan sonra Abhazya’ya yerleşecek olmasından tedirginlik duyuyor.

Abhazya ve Rusya Federasyonu arasındaki ikili ilişkileri derinden etkileyecek "İttifak ve Entegrasyon Anlaşması'nın" önemli noktalarını AltınPost.com sitesi Türkçe’ye tercüme ederek paylaştı;

"Abhazya Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu Arasında İttifak ve Entegrasyon Anlaşması" (Taslak)

Anlaşma taslağının 3. maddesinde iki ülke arasında temel işbirliği, entegrasyon ve ortaklık alanları olarak:
- Koordineli dış politika,
- Ortak bir savunma ve güvenlik alanı oluşturulması,
- Ortak bir ekonomik ve sosyal alanın yaratılması, ortak kültürel ve insani alanın korunması
gösteriliyor.

Anlaşma taslağının 4. maddesinde iki ülkenin dış politikada koordinasyona gitmesi, Rusya Federasyonu'nun Abhazya'nın diğer devletlerce tanınması, uluslararası organizasyonlara alınması ve uluslararası sözleşmelere taraf olması için destek olması hedefleniyor.

Anlaşma taslağının 5. maddesinde Abhazya ve Rusya Federasyonu tarafından ortak Silahlı Kuvvetler kurulması karara bağlanıyor.

Anlaşma taslağının 6. maddesine göre Abhazya ve Rusya Federasyonu yek diğerine yapılacak silahlı bir saldırıyı kendisine yapılmış sayacak ve bu tür bir saldırı vuku bulduğunda birbirine askeri destek verecek.

Anlaşma taslağının 7. maddesine göre çatışma ve savaş dönemlerinde Abhaz-Rus Ortak Silahlı Kuvvetleri'nin komutanı Rusya Federasyonu’nun yetkili organı tarafından atanacak.

Anlaşma taslağının 9. maddesine göre taraflar, anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren iki yıl içinde Abhaz-Gürcü sınırında ortak savunma ve güvenlik alanı oluşturacaklar ve Abhaz-Rus sınırında güvenlik nedenleri ile tanımlanan sınırlamalar dahilinde geçiş serbestisi sağlayacaklar.

Yine taslağın 9. maddesine göre Abhazya ve Rusya, Abhazya sınırlarındaki liman ve havaalanlarında insan, araç, kargo, mal ve hayvan geçişlerini ortaklaşa kontrol edecek bir gümrük mekanizması oluşturacaklar.

Anlaşma taslağının 10. maddesine göre organize suç ile diğer tehlikeli suçlar ve aşırılıklarla mücadele etmek için söz konusu anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en fazla bir yıl içinde Abhazya Cumhuriyeti içinde, İçişleri Koordinasyon Merkezi kurulacak.

Anlaşma taslağının 11. maddesi uyarınca aynı zamanda Rus pasaportu olan Abhaz vatandaşları Rusya Federasyonu’nun Abhazya’daki askeri birliklerinde veya ortak askeri kuvvetlerde veya Ortak İçişleri Koordinasyon Merkezi’nde askerlik vazifelerini ifa edebilecekler.

Anlaşma taslağının 12. maddesine göre Abhazya Cumhuriyeti işbu anlaşmanın yürürlüğe girmesinden en fazla 18 ay içinde kendi gümrük mevzuatını Avrasya Ekonomik Birliği ve Rusya Federasyonu gümrük mevzuatı ile uyumlu hale getirecek. Aynı şekilde Abhazya Cumhuriyeti anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonra üç yıl içinde bütçe ve vergi mevzuatını Rusya Federasyonu ilgili mevzuatı ile uyumlulaştıracak.

Anlaşma taslağının15. maddesi uyarınca Abhazya’daki sağlık, eğitim, bilim, kültür ve sosyal hizmetler alanlarında görevli kamu çalışanlarının ücretleri kademeli olarak Rusya Federasyonu Güney Federal Bölgesi emsal kamu çalışanlarının ücretleri ile eşitlenecek. Bu artışın Rusya tarafından finanse edilmesi ile ilgili olarak üç ay içinde ayrı bir anlaşma imzalanacak.

Anlaşma taslağının 16 maddesine göre Abhazya’daki Rus pasaportu sahiplerinin (Abhazya vatandaşlarının önemli bir bölümü Rus pasaportuna sahip, bir kısmı ise değil ç.n) emeklilik garantileri ve gelirleri 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren üç yıl içinde Rusya Federasyonu Güney federal Bölgesi düzeyine çekilecek.

Anlaşma taslağının 18. maddesine göre aynı zamanda Rus pasaportu olan Abhaz vatandaşları Rus sağlık sigortasının güvencelerinden anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonra üç yıl içinde yararlanmaya başlayacaklar, dilerlerse Rusya Federasyonu’nda ücretsiz sağlık hizmeti alabilecekler.

Anlaşma taslağının 22. maddesine göre Abhazya’da faaliyet gösteren her kademedeki eğitim kurumları mevzuatlarını Rusya Federasyonu’nun eğitim ile ilgili mevzuatları ile uyumlulaştıracaklar.

Abhazya yeni şartlara zorlanıyor

Abhazya Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu arasında bu yıl sonuna kadar imzalanması beklenen 'İttifak ve Entegrasyon Anlaşması” taslağı açıklandı. Söz konusu taslak 13 Ekim günü Abhazya Cumhurbaşkanı Hacımba tarafından Abhazya Meclisi vekilleri ile de paylaşıldı.