Enstitüde geliştirilen 8 yerli tohum çeşidi "Onaran 2015", "Nam", "Nahita", "Ünlenen", "Leventbey", "Muratbey", "Çağrı" ve "Fatih", geçen yıl denemesi yapılan ve bu yıl uygulamaya konulan topraksız tarım tekniğiyle üretilmeye başlandı.
"Aeroponi" adı verilen sistemle patatesin kökleri, kapalı bir alanda asılı kalıyor ve besin solüsyonu belli aralıklarla köklere püskürtülüyor. Kök kısmı sürekli kontrol edilerek istenilen büyüklüğe ulaşan mini yumrular, hasat ediliyor.
Geleneksel yöntemlerle fide başına 5-6 adet mini yumru elde edilebilirken, aeroponik yetiştirme tekniğiyle 30 kat fazla üretim yapılarak fide başına 100-150 mini yumru elde edilebiliyor.
Su ve gübre girdisi düşük olduğu için maliyeti azalan ve kısa sürede hızlı üretilen tohumluklar, açık arazide 3-4 yıl daha çoğaltıldıktan sonra yüksek kalitede tohumluk olarak üreticinin hizmetine sunuluyor.
Peru, Kore, İspanya, Sri Lanka, Hindistan, İran ve Çin'de uygulanan bu teknik, Türkiye'de devlet eliyle yerli ve milli patates çeşitlerinin üretiminde ilk kez kullanılıyor.
Enstitü Müdürü Uğur Pırlak, Türkiye'de patateste tohumluk ihtiyacının yerli imkanlarla sağlanması için 2005 yılından beri çalışmalarını sürdürdüklerini bildirdi.
Bu kapsamda, ülke tarımına 8 yerli patates çeşidi kazandırıldığını belirten Pırlak, 4 çeşidin de tescil aşamasında olduğunu ve tescillendikten sonra toplam yerli ve milli patates çeşidinin 12 olacağını anlattı.
Pırlak, üreticilere yerli ve milli tohumlukları daha hızlı ve fazla sayıda ulaştırmak için aeroponik sistemle üretime başladıklarını ifade ederek, "Bu sistemle tamamen topraksız bir şekilde patates tohumluğu elde ediyoruz. Aeroponik serada, bitkileri yerleştirdikten sonra bitkinin yeşil aksamı üst tarafta, kökler aşağı kısımda kalıyor ve belirli zaman aralıklarıyla bitkinin tüm ihtiyacı olan bitki solüsyonunu köklere püskürtüyoruz. Karanlık bir ortamda olan köklerde de mini yumrularımızı elde ediyoruz." dedi.
Bu sistemin topraklı tarıma göre daha fazla avantaj sağladığına dikkati çeken Pırlak, şunları kaydetti:
"Klasik yöntemde küçük bir saksıda en fazla ortalama 6 yumru elde ederken bu sistemle bir kökten 100-150 arasında patates tohumluğu elde ediyoruz. Bu şekilde hem maliyetimiz düşüyor hem de çok fazla yumru elde edebiliyoruz. Elde ettiğimiz tohumlukları 3-4 yıl süren aşamadan sonra sertifikalandırıp çoğaltarak üreticilerimizle buluşturmayı hedefliyoruz. Bu sistemle tamamen yerli milli tohumlukların üretimini gerçekleştiriyoruz. Bu üretimle birim alandan daha çok tohumluk elde ediyoruz, bu şekilde maliyetlerimiz düşüyor ve çiftçimize tohumluğu daha ucuz ulaştırmayı hedefliyoruz. Bu sayede de inşallah ileride daha fazla sayıda, daha ucuz şekilde üretilen yerli ve milli çeşidimizi üreticilerimizle buluşturacağız. Malatya ve Kayseri'de üretilen yerli ve milli çeşitlerimizin sertifikasyon süreci devam etmektedir. Bu sene itibarıyla da çeşitlerimizi belirli miktarda üreticilerimizle buluşturacağız."
