Birleşik Krallık hükümetinin İngiltere Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonunun geçen mart ayında yayımladığı Türkiye raporuna verdiği resmi yanıt komisyon tarafından bugün açıklandı.
Terör örgütü PKK'nın Birleşik Krallık'ın terör örgütleri listesinde yer aldığına işaret edilen yanıtta, bu örgütle gerek Birleşik Krallık'ta gerekse başka yerlerde gözaltıları da içeren bir mücadele verildiği kaydedildi.
PKK'nın terör saldırılarının ve bunları Türkiye'nin güneydoğusundaki kasaba ve kentlere taşımasının, bu örgütün insan hayatını hiçe saydığını gösterdiği vurgulanan yanıtta, "Türkiye bu korkunç şiddete karşı meşru savunma hakkına sahiptir." ifadesi kullanıldı.
Komisyon raporunda dile getirilen "barış süreci" ile ilgili çağrıya ise "Barış sürecinin başlaması için PKK şiddetinin sona ermesi gerekir." yanıtı verildi.
Yanıtta, PKK'nın Suriye'deki uzantısı YPG/PYD ile ilgili olarak da "YPG Birleşik Krallık'ın terör listesinde yer almıyor. Aynı zamanda, YPG'nin ve siyasi kanadı PYD'nin PKK ile ilişkilerinden kaygılıyız. Bu yöndeki haberleri ciddiye alıyoruz ve PYD ile etkileşimlerimizde gündeme getiriyoruz. YPG ve PYD'yi PKK ve terör eylemleri ile arasına mesafe koymaya çağırıyoruz." değerlendirmesine yer verildi.
15 TEMMUZ DARBE GİRİŞİMİ
Hükümet, komisyonun kendisine yönelttiği "bilgisizlik" ve "Türkiye'nin bildirdiklerine inanma" eleştirilerine de yanıt verdi.
Yanıtta Birleşik Krallık hükümetinin, darbe girişiminin ardındaki yapıyı anlamaya dönük başta Türk hükümeti olmak üzere muhataplarıyla görüşmeyi sürdürdüğü, bu meyanda hukukçuların, akademisyenlerin ve araştırmacıların da bilgilerine başvurduğu kaydedildi.
Darbe girişimiyle ilgili duruşmaların devam ettiği hatırlatılan yanıtta, yeni delillerin de ortaya çıkmakta olduğu vurgulandı.
"Darbe girişiminin şüphelilerine ve terör eylemi yapanlar ile planlayanlara karşı harekete geçmek Türk hükümetinin hakkı ve sorumluluğudur." ifadesine yer verilen raporda, Türkiye'nin olağanüstü hal altında aldığı önlemlerin ölçülü, haklı ve demokratik ilkeler ve uluslararası insan hakları mükellefiyetleri ile uyumlu olmasının önemine de işaret edildi. Bu kapsamda, Olağanüstü Hal İnceleme Komisyonunun kurulmasının da memnuniyetle karşılandığı belirtildi.
Hükümet yanıtında, "Gizli örgütlerin şebekeleriyle ve terörle mücadelenin zorluğunu teslim ediyoruz." ifadesi kullanıldı.
FIRAT KALKANI
Birleşik Krallık ile Türkiye'nin terör örgütü IŞİD'e karşı mücadelede iş birliği içinde olduğuna dikkat çekilen yanıtta, "Türkiye, Fırat Kalkanı Operasyonu ve kendi sınırları içindeki terörle mücadelesi yoluyla bu ortak amaca önemli katkıda bulundu. Türkiye, bunu PKK'nın teşkil ettiği dikkate değer tehdide cevabıyla da yaptı." görüşüne yer verildi.
Birleşik Krallık ile Türkiye'nin, Suriye, Irak ve bölgedeki durumu sık sık yetkililer düzeyinde ele aldığı belirtilen yanıtta, "Birleşik Krallık ile Türkiye'nin iş birliği, Birleşik Krallık ile bağlantılı aşırılıkçıların Türkiye üzerinden Irak ve Suriye'ye geçmesini önemli ölçüde azalttı." değerlendirmesinde bulunuldu. İki ülke arasındaki istihbarat paylaşımının ve yakın iş birliğinin terör saldırısı risklerini önemli ölçüde düşürdüğü de vurgulandı.
KOMİSYON RAPORU
Komisyonun geçen yıl temmuz ayında başlattığı tahkikat kapsamında yazılan "Baskı mı, iyileşme mi? Türkiye İçin Karar Zamanı - Milletvekilleri Olumlu İngiliz Rolünü Destekliyor" başlıklı 79 sayfalık raporda, Birleşik Krallık ile Türkiye arasında stratejik iş birliği oluşturulmasına destek verilmişti.
15 Temmuz darbe girişimine de değinilen raporda, bu olayın ülkenin demokrasisini hedef aldığı ve İngiltere'nin bu konuda Türkiye'ye verdiği desteğin yerinde olduğu ifade edilmiş ancak Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) konusunda temkinli ifadeler kullanılmıştı.
Raporda, Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığının, Türkiye'nin FETÖ ile darbe girişimi arasındaki ilişki konusunda bildirdiklerine inandığı fakat bu örgüt konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığı savunulmuştu.
Hükümet, rapora ilişkin bugün yayımlanan yanıtını komisyona temmuz ayında iletmişti.
Hükümete tavsiye niteliği taşıyan raporu hazırlayan komisyonun üyeleri Türkiye'de de temaslarda bulunmuştu. Bu çerçevede, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu geçen ocak ayında Komisyon Başkanı Crispin Blunt ve beraberindeki heyeti kabul etmişti. 25 Mart'ta yayımlanan rapor, komisyonun Türkiye ziyaretinin yanı sıra Londra'da dinlediği kişilerden aldığı görüşleri de içeriyordu.
İngiliz Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu, 6'sı iktidardaki Muhafazakar Partiden, 4'ü ana muhalefetteki İşçi Partisinden ve biri İskoç Ulusal Partiden olmak üzere 11 milletvekilinden oluşuyor.
