Avrupa, ABD’nin Rusya’ya yaptırım uygulamasına neden karşı?

TIMETURK | ÇEVİRİ

Olumsuz yönde etkilenen sadece Rusya değil.

Başkan Donald Trump, çarşamba günü Rusya'ya yeni yaptırımlar uygulanmasına yönelik yasa tasarısına onay verirken, aynı zamanda bu önlemlere karşı olduğunu da belirtti. Yasa, Moskova'yı 2016 yılındaki ABD başkanlık seçimlerine müdahale ettiği için cezalandırmayı ve Başkan'ın bu tarz yaptırımları tek taraflı olarak feshetme yetkisini sınırlandırmayı amaçlıyor. Trump, yazılı beyanında "Bu yasa hükümetin esnekliğini sınırlandırarak ABD'nin Amerikalılar için iyi antlaşmalar sağlamasını zorlaştırıyor ve Çin, Rusya ve Kuzey Kore'yi daha da yakınlaştırıyor. Yasa ciddi anlamda sorunlu" açıklamasını yaptı.

Yazılı beyanın devamında, yasa tasarısına yönelik, şaşırtıcı bir başka itiraz geldi: Trump'a göre yasa "Avrupalı müttefiklerimizin çıkarlarını zedeliyor" Bu açıklamanın şaşırtıcı olmasının sebebi yalnızca Trump'ın geçmişte Avrupa'yla ittifaklara şüpheyle yaklaşması değil, aynı zamanda 2014 yılında Kırım'ı ilhakından sonra Rusya'ya uygulanan yaptırımlarda Avrupa ülkelerinin ABD'yle ortak hareket etmiş olması. Fakat bu yaptırımlar farklı. Geçen hafta Meclis tarafından onaylandığından beri, Avrupalı liderler farklı sebeplerden dolayı tasarıya olan karşıtlıklarını açıkça dile getirdiler. Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, yaptırımların dikkatsizlik sonucuRusya'nın enerji boru hatlarına dahil olan Avrupalı şirketleri vurabileceğini, bunun da Avrupa'nın enerji pazarına zarar verme tehlikesi olduğunu açıkladı. Örneğin Baltık Denizi aracılığıyla Rusya'dan Almanya'ya doğal gaz taşıyan NordStream 2 isimli boru hattı, birçok Avrupalı şirketin ortak ürünü. "‘Önce Amerika' ifadesinden Avrupa'nın çıkarları sonra gelir anlamı çıkarılmamalı'' diyen Juncker, endişelerine yönelik bir açıklama gelmezse Komisyon'un birkaç gün içinde harekete geçeceğini belirtmişti. Bir başka uyarıda ise Almanya, ABD'nin yaptırımları doğal gaz meselesinde çıkarlarını gizlemek için kullandığını ifade etmişti.

Trump'ın yazılı beyanında belirttiği gibi, tasarı Avrupalıların endişlerini gidermek için birtakım revizyonlardan geçirildi ve Brüksel bu konuda iyimser görünüyor. Juncker, Çarşamba günü sert bir açıklama yaparak "ABD Meclisi yaptırımların ancak ülkenin müttefiklerine danışıldıktan sonra onaylanacağını belirtti. Ben hala ABD'nin müttefiklerinden olduğumuza inanıyorum" şeklinde konuştu. Avrupa Komisyonu Başkanı, ABD'nin yaptırım kararının Rusya'nın enerji sektörüyle bağlantı halinde olan AB ülkelerini zor duruma düşürmesi durumunda AB'nin misilleme hakkını saklı tutacağını da ekledi. Juncker, "ABD karşısında ekonomik çıkarlarımızı korumak zorundayız ve koruyacağız" diyerek açıklamasını sonlandırdı. Reuters'a göre, misillemenin kapsamında ABD'nin önlemlerine karşı kendilerini koruyacak bir yasa uygulama, hatta Dünya Ticaret Örgütü'ne resmi şikayette bulunma yer alıyor. Ancak bu tarz eylemler 28 AB ülkesinin tamamını onayını gerektirecek.

Moskova beklendiği üzere itiraz etti. Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev Washington'ın Rusya'ya tam anlamıyla bir ticaret savaşı ilan ettiğini ve artık yeni ABD yönetimiyle ilişkilerini geliştirme umutlarının söndüğünü açıkladı. Medvedev, Trump'ın "idari yetkileri Meclis'e aktararak ve ABD siyasetinin güç dengesini değiştirerek zayıflığını kanıtladığını" belirtti.

İronik bir şekilde, bu yaptırımlar Rusya'ya bir açıdan yararlı olacak: Uygulama ABD ve Avrupalı müttefikleri arasında anlaşmazlık yaratacak. Julia Ioffe'nin de belirttiği gibi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin uzun zamandır AB'nin etkisini azaltmak ve bu yolla 2014 yaptırımlarının etkisini ortadan kaldırmak için uğraşıyordu. Meclisin, Trump yönetiminin Rusya'yı sorumlu tutmasını sağlaması, ABD-AB ilişkilerini de tehlikeye attı. Almanya Dışişleri Bakanı SigmarGabriel ve Avusturya ŞansölyesiChristianKern haziran ayındaki ortak basın açıklamasında, ABD'nin gaz ihracındaki ekonomik çıkarları için avantaj sağlamak gibi yersiz düşüncelerinin, Ukrayna krizindeki ABD-AB işbirliği açısından sonuçlarının sadece üzücü değil, aynı zamanda büyük yıkıma yol açacak cinsten olacağının altını çizdi.

Kaynak: Yasmeen Serhan, TheAtlantic