İki ülke arasında 1978'de başlayan diplomatik ilişkilerin 45 yılda ticaret ve yatırım dahil çeşitli alanlarda hem hacim hem de derinlik açısından hızla geliştiğini belirten Do “İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2010-2021 döneminde yüzde 84,6 arttı. 2017 yılında 3 milyar doları aşan ikili ticaret hacmi, COVID-19 etkisi gibi çeşitli zorluklar nedeniyle 2021'de 1,59 milyon dolara geriledi. Bu düşüşe rağmen Vietnam, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) ülkeleri arasında Malezya'dan sonra Türkiye'nin en büyük ikinci ticaret ortağı oldu” diye konuştu.
İstanbul'daki temasları kapsamında DÜNYA gazetesinin haftalık İngilizce yayını TR MONITOR'ün sorularını yanıtlayan Vietnam Büyükelçisi Dr. Do Son Hai, Türkiye'den Vietnam'a yapılan ihracatın değerinin 2010'dan bu yana neredeyse dört kat artığını söyledi. Do, ana ihracat kalemleri olarak bilgisayar, elektronik ürünler, makine, makine parçası ve kimyasal ürünleri sıraladı. Aynı dönemde Vietnam'dan Türkiye'ye yapılan telefon, bilgisayar parçası ve tekstil ürünleri ağırlıklı ihracatın yüzde 60 artığı tahmin ediliyor.
864,5 milyon dolarlık doğrudan yatırım
Resmi verilere göre şu anda Türkiye'de faaliyet gösteren Vietnamlı bir şirket yok. Ancak Büyükelçi Do, iki ülke arasındaki sıcak ilişkilerin yakın gelecekte yatırım ve ticareti artıracağına inanıyor. Diğer yandan Türk şirketlerinin Vietnam'da Mayıs 2022 itibarıyla 29 projeye yatırılmış 864,5 milyon dolar kayıtlı sermayesi bulunuyor. Do, “Türkiye'den gelen doğrudan yatırım bu yıl içindeki 73,3 milyon dolarlık gerçekleşmeyle 2021 rakamlarının yaklaşık olarak yüzde 10 üzerinde olacak” dedi.
Vietnam'da Türkiye pazarına ilgi olduğuna dikkat çeken Do “Nisan ayında Türkiye'deki görevime başlamadan önce, Türkiye pazarı hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen, Türk ortaklarla bağlantı kurmak için destek arayan, ihracat ve ithalat fırsatları araştıran Vietnamlı firmalarla çok sayıda toplantıya katıldım” dedi. Do'ya göre engeller de yok değil. İki ülkenin bankacılık sistemleri yeteri kadar bağlantılı değil. Bu, para transferinde, mal ticaretinde ve yatırımlarda büyük riskler oluşturuyor. Ayrıca Vietnamlı firmalara Türkiye pazarı hakkında güncel bilgi verecek bir kanalın olması gerekiyor.
DEIK, Vietnam'agezi planlıyor
Vietnam'ın Türkiye Büyükelçisi Dr. Do Son Hai ve ekibi, haziran ortasında İstanbul›a gelerek Türkiye Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Vietnam İş Konseyi ve çeşitli işletmelerle görüştü. “Vietnam pazarına girmek Türk işletmelerinin farkında olduğu ve pay almak istediği bir fırsattır” diyen Do, DEİK'in 2022'nin üçüncü çeyreğinde meslektaşlarıyla tanışmak ve gelecekte yapılacak diğer B2B ziyaretlere zemin hazırlamak için Vietnam'a bir iş gezisi düzenlemeyi planladığını da sözlerine ekledi.
Do şöyle devam etti: “Vietnam Büyükelçiliği olarak iki ülkenin pazarlarını daha çok tanıtmaya, insanlar ve işletmeler arasında karşılıklı anlayışı artırmaya ve ikili ilişkinin yerel düzeyde teşvik edilmesine odaklanacağız. Ayrıca, iki ülkenin şirketlerini belirli projeler ve faaliyetler yoluyla tanıştırmayı planlıyoruz. İki ülkeden kardeş şehirler tespit edilmesine yönelik çalışmaları da destekleyeceğiz.”
Diplomatik ilişkilerin 45'inci yılı kutlanacak
Büyükelçi Do'nun belirttiğine göre, Büyükelçilik ayrıca 2022'nin ikinci yarısında Türkiye'deki bakanlıklar, yerel yönetimler ve işletmelerle çalışmaya odaklanacak. Ayrıca Vietnam-Türkiye diplomatik ilişkilerinin 45'inci yılı çerçevesinde 2023'te düzenlenecek etkinlikler için Türkiye Dışişleri Bakanlığı ve diğer ilgili otoritelerle yakın bir iş birliğine gidilecek.
‘Türkiye ve Vietnam birbirinin bölgesinde güçleniyor'
Türkiye ve Vietnam hükümetlerinin aktif bir şekilde birbirlerinin bölgelerindeki iş birliğini güçlendirdiğine dikkat çeken Vietnam Büyükelçisi Dr. Do Son Hai, “2019 yılında Türkiye, ülkenin Asya-Pasifik bölgesine odaklanmasını hızlandıran Asia Anew Girişimi'ni duyurdu. Öte yandan Vietnam, kapsamlı uluslararası entegrasyon politikası uygulayarak diğer ortaklarla uluslararası iş birliğini güçlendiriyor. Ayrıca Vietnam'ın ‘2016-2025 yılları arasında Vietnam ile Ortadoğu ülkeleri arasındaki ilişkileri geliştirme' adlı bir projesi de var” dedi.
"Tarım ve altyapı projelerinde karşılıklı fırsatlar var"
Vietnam Büyükelçisi Dr. Do Son Hai, iki ülkenin özellikle tarım, ormancılık, balıkçılık, tekstil, kimya, yüksek teknoloji, enerji, altyapı ve savunma sanayii gibi sektörlerde iş birliği yapabileceğini söyledi. Do “Hızlı ekonomik büyüme gösteren Vietnam, yollar, demiryolları ve enerji altyapısı gibi altyapı yatırımları yapmak istiyor. Türk firmaları Vietnam'daki projelere dahil olabilir. Tarımda Vietnam tropik meyve ve kahve ihraç ederken Türkiye de bize fındık ürünleri ve Antep fıstığı satabilir” dedi. Vietnamlı şirketlerin Türkiye pazarı hakkında bilgisinin sınırlı olduğuna dikkat çeken Do “Bazı Vietnamlı tarım şirketleri Türk muadillerinin benzer ürünlerde rakip olduğuna inanıyor. Aslında iki ülkenin farklı ürün kategorilerine ve hatta bazı türler için farklı hasat zamanlarına sahip olması, Vietnam ve Türk işletmelerinin bu alanda birbirini tamamlayabileceğini gösteriyor. Bu nedenle, ileriye dönük olarak büyükelçiliğimiz, iki pazar arasında karşılıklı anlayışı geliştirmek için daha fazla çaba gösterecektir” diye konuştu. Dünya
