NASA'nın Mars Atmosferi ve Uçucu Evrim (MAVEN) görevi, gezegenin güneş etrafındaki yörüngesi boyunca farklı noktalarda ultraviyole görüntülerini yakaladı.
Mars'ın yeni ultraviyole fotoğrafları, gezegenin değişen mevsimler boyunca çarpıcı görüntülerini sunuyor.
NASA'nın Mars Atmosferi ve Uçucu Evrim ( MAVEN ) uzay aracını kullanan gökbilimciler, Kızıl Gezegeni Temmuz 2022'de güneş yörüngesindeki noktada, güney yarım kürenin güneşe en yakın olduğu yaz mevsiminde ve ardından Ocak 2023'te Mars'ın kuzey yarım küresi en uzak noktasından geçtikten sonra fotoğrafladılar.
MAVEN'in Görüntüleme Ultraviyole Spektrografı (IUVS) cihazının fotoğraflarındaki mor alanlar Mars atmosferindeki ozonu, beyaz ve mavi alanlar ise gezegenin gökyüzündeki bulutları veya pusları gösteriyor. Yeni görüntülerde gezegenin yüzeyi bronz veya yeşil görünüyor.
NASA yetkilileri yaptığı açıklamada, "Gezegeni ultraviyole dalga boylarında görüntüleyerek, bilim adamları Mars atmosferi hakkında fikir edinebilir ve yüzey özelliklerini dikkate değer şekillerde görebilirler." dedi.
NASA'nın 22 Haziran'da paylaştığı fotoğraflar, gezegen güneş etrafındaki yörüngesinin zıt uçlarına yakınken çekilmiş ve Mars'ın hızla değişen mevsimlerini yakalamıştı.
Dünya gibi, Mars da eğik bir eksen üzerinde dönüyor ve bu da gezegenin dört farklı mevsimi yaşamasına neden oluyor. Bununla birlikte, Mars'taki mevsimler, Dünya'daki mevsimlerin kabaca iki katı kadar uzun çünkü Mars yılı, Dünya'nın neredeyse iki katı olarak hesaplanıyor.
Mars, güney yarımküresi güneşe doğru eğildiğinde güneşe en yakın yörüngede dönerken, kuzey yarımküresi daha uzaktayken güneşe doğru eğiliyor. Sonuç olarak, güney yazında sıcaklıklar kuzey yazından çok daha sıcak. Sıcaklıktaki artış, güney yarımkürede daha fazla türbülansa, daha güçlü rüzgarlara ve daha büyük toz fırtınalarına neden oluyor.
Temmuz 2022'de çekilen ilk görüntü, Mars'ın en derin kraterlerinden biri olan ve gezegenin sol alt kısmına yakın olan Argyre Havzası'nı gösteriyor. Krater atmosferik pusla dolu görünürken, gezegenin sol üst köşesine yakın Valles Marineris'in derin kanyonları bulutlarla dolu görünüyor.
Yazın daha sıcak olan sıcaklıklar, güney kutup buzullarının büzülmesine neden oluyor, bu da karbondioksit salınımı ve atmosferin daha kalın olmasına neden oluyor. Gezegenin atmosferik gazlarını incelemek için Kasım 2013'te fırlatılan MAVEN, yılın bu zamanında Mars'ta artan hidrojen kaybını da tespit etti; bunun ise, muhtemelen su buharını çok yüksek irtifalara çıkaran toz fırtınalarının bir sonucu olduğu düşünülüyor.
NASA yetkilileri yaptığı açıklamada, "Atmosferik kaybı anlamak, bilim insanlarına Mars'ın atmosferi ve iklimi, sıvı su ve gezegenin yaşanabilirliği tarihi hakkında fikir veriyor" dedi.
Ocak 2023'te çekilen ikinci görüntü, Kızıl Gezegenin kuzey yarımküresini, güneş etrafındaki yörüngesindeki en uzak noktayı geçerek kuzey kutup bölgesinde bol miktarda beyaz buluta neden olduktan sonra yakalıyor. Kuzey kışının soğuk kutup gecelerinde birikmiş olan ozon birikimi de gezegenin tepesinde (macenta renkli) görülebiliyor. Bununla birlikte, ilkbaharda su buharındaki artış, kuzey yarım küredeki bu ozon parçasını yok edecek.
NASA'nın MAVEN görevi, Eylül 2014'te Mars'ın yörüngesine giren 10. yıl dönümünü bu sonbaharda kutlayacak.
Kaynak: Space