Avusturya'daki Viyana Üniversitesi'nden Ludwig Huber, "Köpeklerin 5 yaşın altındaki çocuklar ve maymunlar gibi davranacağını düşündük, ancak şimdi belki de köpeklerin birinin aldatıcı olduğunu anlayabileceğini düşünüyoruz. Belki 'Bu kişi benimle aynı bilgiye sahip ve buna rağmen bana yanlış [bilgi] veriyor' diye düşünüyorlar. Bunu kasıtlı olarak yanıltıcı olarak görmeleri mümkün ki bu yalan söylemektir.” diye konuştu.
Huber ve meslektaşları, iki kapalı kâseden birinde gizli olan yiyecekleri bulmak için çeşitli saf ırklardan 260 köpeği eğitti. Köpekler, hiç tanımadıkları bir kişinin -"iletişimci"nin- yemek dolu kâseye dokunan, köpeğe bakan ve “Bak, bu çok iyi!” şeklindeki tavsiyesini takip etmeyi öğrendiler. Huber, köpeklerin bu tavsiyeyi güvenilir bir şekilde takip ettiklerinde bu yeni kişiye güvendiklerini söylüyor.
Bu güven tesis edildikten sonra ekip, köpeklerin başka bir kişinin mamayı birinci kâseden ikinci kâseye taşıdığına tanık olmasını sağladı. İletişimciler o sırada ya odadaydılar ya geçişe tanık oldular veya kısa bir süre orada değillerdi. Görünüşe göre yemeğin değiştirildiğinin farkında değillerdi. Her iki durumda da, iletişimciler daha sonra boş olan ilk kâseyi tavsiye edeceklerdi.
5 yaşın altındaki çocuklar, Japon makakları veya şempanzeler ile yapılan bu deneyin önceki versiyonlarında katılımcılar belirli şekillerde tepki verdiler. Yiyecek değişimi sırasında bir iletişimci yoksa, ikramın gerçekte nerede olduğunu bilemeyecekleri anlaşılıyor. Huber, “bu nedenle çocuklar, şempanzeler veya makaklar, yemeğin nerede olduğu konusunda dürüst ama yanıltıcı tavsiyeler veren bir iletişimciyi genellikle görmezden gelirler” diyor.
Bununla birlikte, iletişimci odada olsaydı ve geçişe tanık olsaydı, yine de ilk (artık boş) kaseyi tavsiye ettiyse, küçük çocukların iletişimcinin boş kaba yaklaşmak için kasıtlı olarak yanıltıcı tavsiyesini takip etme olasılıkları çok daha yüksekti.
Huber, “bunun nedeni, çocukların iletişimciye kendi gözleriyle doğrulama konusunda güvenmeleri olabilir” diyor.
Huber, yeni deneydeki köpeklerin yalancı iletişimcilere pek güvenmediğini söylüyor. İletişimci yemek değişimine tanık olmasaydı, köpeklerin yarısı iletişimcinin yanıltıcı tavsiyesini takip ederdi. Ancak köpeklerin yaklaşık üçte ikisi, yemek değişimine tanık olan ve hala boş olan kâseyi tavsiye eden bir iletişimciyi görmezden geldi. Bu köpekler bunun yerine yemekle dolu kaseye gittiler. Huber, “Artık iletişimciye güvenmiyorlardı” diyor.
Araştırmaya dahil olmayan Oregon Eyalet Üniversitesi'nden Monique Udell , "Bu çalışma bize köpeklerin bizi yakından izlediğini, sosyal sinyallerimizi aldığını ve resmi eğitim bağlamlarının dışında bile sürekli olarak bizden öğrendiklerini hatırlatıyor" diyor.
Udell, köpeklerin yarısının dürüst bir hata yapmış gibi görünen iletişimciye güvenmesinin, köpeklerin sosyal bilgileri nasıl işlediği hakkında çok şey ortaya çıkarabileceğini dikkat çekerek şunları ilave etti:
“Köpeklerin hipersosyal olduğuna dair hem genetik hem de davranışsal kanıtlar var, bu da birçok köpeğin başka bir çözüm daha avantajlı olsa bile sosyal ipuçlarını görmezden gelmekte zorlandığı anlamına geliyor. Bu, bunun ne sıklıkla meydana gelebileceğinin gerçekten çarpıcı bir örneği.”
newscientist.com
