TİMETÜRK I HABER MERKEZİ
Hizbullah komutanı Samir Kuntar'ın İsrail'in savaş uçakları tarafından Şam kırsalında öldürülmesi Hizbullah ve İran'ın yüzüne bir tokat gibi indi. Bu darbenin sebebi Kuntar'ın ölmesi değil, iki tarafın Lübnan ve bölgedeki destek hattının Rusya ile karmaşık ilişkisinin anlaşılması oldu.
Kuntar'ın ölümü, İran'ın Suriye'de giderek çıkmaza giren durumunu gözler önüne sererken, İran ve Hizbullah'ın bölgede sahip olduğu ve ellerinde kalan Şii güvenini de sarsacak gibi görünüyor.
Özellikle Lübnan'daki Şiiler, Rusya'nın Kuntar'ın öldürülmesi için İsrail'e izin verdiği acı gerçeği ile yüzleşti. Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın Kuntar'ın cenazesinin ardından yaptığı konuşması ilginçti. Yaklaşık yarım saat süren konuşmanın sadece dört dakikasında Kuntar'dan bahsederken Nijerya'daki Şiiler ve ABD'nin Hizbullah yaptırımları hakkında yirmi dakika konuştu.
Nasrallah özellikle üç konu üzerinde durdu:
İlki, ABD'nin Hizbullah üzerindeki yaptırımlarının giderek artmasıydı. Lübnan'daki bazı ekonomi uzmanlarına göre bu yaptırımların amacı, İran yaptırımlarının kaldırılmasının ardından Hizbullah'a daha fazla para akışı olmamasından emin olmak. Hizbullah liderini asıl endişelendiren mesele buydu. Sosyal hizmetler, savaşçılar ve ailelerine para ayrılamadığında Nasrallah ve partisi büyük bir yıkım yaşayacak. Hizbullah taraftarı gazeteler ve medya organları Lübnan'daki bankaların ciddi bir riskle karşı karşıya olduğu haberlerine yer vermekte.
İkincisi, Hizbullah Suriye ve Irak'ta girdiği yeni ittifaklarla her zamankinden daha zayıf ve kırılgan bir hale geldi. Nasrallah, İsrail'e karşı uygulayacağı kısasın hiç şüphesiz bir savaşa sebep olacağını biliyor. Ancak buna rağmen, geçtiğimiz sene Cihad Mugniye'nin ölümü üzerine uygulanan gibi bir kısasa da ihtiyaç duyuyor. Fakat Rusya ve İran'ın Suriye ittifakını izleyen bir İran anlaşması ve Rusya ve İsrail arasında devam eden işbirliği, Hizbullah'ın kısas planını daha karmaşık bir hale getiriyor.
Üçüncüsü, Rusya'nın Suriye'deki rolü. Hem İran hem de Hizbullah liderleri Rusya'ya güvenilmeyeceğini biliyor: çünkü Rusya'nın önceliği İran'ın menfaatlerini değil Esed rejimini korumak. Aslında Suriye'de İran'ın istekleri ile Rusya'nın istekleri birbirinden tamamen ayrı, ancak destek tabanları bu ayrılıklardan pek de haberdar değildi. İşte Kuntar'ın ölümü Rusya'nın İsrail'le birlikte hareket ettiği ve mevzu Hizbullah liderlerini ve askerlerini hedef almak olunca ne kadar ciddi oldukları acı gerçeğini ortaya çıkardı. Hizbullah kısas uygulayamaz ve destek tabanı bu acı gerçeği anlamış durumda.
Samir Kuntar'ın ölümü Şii destek tabanına iki şeyi gösterdi: İran'ın Suriye'de gerçekten ne kadar zayıf olduğu ve bölgenin Arab/İsrail çatışmasının çok ötesine taşındığı. Hizbullah artık farklı önceliklere sahip.
Hizbullah açısından Rusya ve İsrail arasındaki askeri ittifakın en rahatsız edici tarafı, İsrail'in Rusya ile ittifak halinde olduğu sürece Suriye üzerinde rahatça uçma özgürlüğüne sahip olması. Diğer taraftan Rusya, Hizbullah ve İran Devrim Muhafızları'nın Suriye'deki askeri ve lojistik tahkimatları hakkında bilgi sahibi. Rusya'nın bu bilgileri ittifak dahilinde İsrail ile paylaşıyor olması Hizbullah için aşırı derecede endişe verici bir durum.
Aslında İran, Rusya'nın askeri müdahalesinden pek de memnun değil. Çünkü Rusya hem askeri hem de diplomatik sahalarda İran'ın plan ve menfaatlerini tehlikeye atıyor. Rusya'nın Suriye'ye müdahalesi ile İran bölge, kontrol ve gelecek beklentilerini kaybetmiş oldu.
Aslı now.mmedia'da yer alan makale Melahat Kemal tarafından Timetürk için çevrilmiştir.
