Yerleşik olmayan vergi rejiminin baltalanması, ülkenin küresel yatırımcıları ve büyük harcama gücüne sahip varlıklı yabancıları çekme kabiliyetine getirdiği riski gerekçe göstererilek, daha önce sözde “dom dışı” statüsünü kaldırma çağrılarını reddeden İngiltere'nin Muhafazakar hükümeti için bir geriye dönüşü temsil ediyor.
İngiltere maliye bakanı Jeremy Hunt bugün parlamentoya yaptığı konuşmada, "En geniş varlıklara sahip olanlar adil paylarını ödemelidir. Aylar boyunca konuyu inceledikten sonra, hem daha adil hem de diğer ülkelerle rekabet edebilecek bir sistemi hayata geçirebileceğimiz sonucuna vardım." dedi.
Birleşik Krallık'ın vergi toplama kurumu HM Revenue & Customs'a göre, 2022 yılında Birleşik Krallık'ta tahmini 68.800 “dom” olmayan kişi vardı.
"DOM" OLMAYANLAR
“Dom” olmayanlar, Birleşik Krallık'ta yaşayan ancak başka bir ülkede daimi ikametgahı olduğunu iddia eden kişilerdir.
“Dom” olmayan statü, bu paranın hiçbirini ülkeye transfer etmedikleri sürece, İngiltere'ye geldikten sonra 15 yıla kadar yurtdışında kazanılan gelir ve sermaye kazançları üzerinden vergi ödememeyi seçebilecekleri anlamına geliyor.
London School of Economics and Political Science ve Warwick Üniversitesi'nin araştırmasına göre, 2018'de yılda 6,4 milyon dolar gelire sahip Birleşik Krallık'ta yaşayanların %40'ından fazlası “dom” dışı statüde olduğunu iddia etti.
Hunt'ın yeni kurallarına göre, Birleşik Krallık'a taşınan kişiler yalnızca ikamet ettikleri ilk dört yıl boyunca yurt dışı kazançları üzerinden elde edilen vergiden muaf olacak.
Hunt, Nisan 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek olan değişikliklerin "modern, daha basit ve daha adil ikamete dayalı sistemin" bir parçasını oluşturacağını ve hükümete 2029'a kadar yılda 2,7 milyar pound (3,4 milyar dolar) gelir sağlamasının beklendiğini söyledi.
'SÖMÜRGE DÜZENİ'
Warwick Üniversitesi'nden ekonomi profesörü Arun Advani, “dom” olmayan rejimin, kişinin vergi durumunu "hedeflenen" ikamet yerine göre belirleyen "arkaik bir sömürge kavramı" olduğunu söyledi.
London School of Economics'e göre, “dom” olmayanlara yönelik vergi indirimlerinin tarihi, hükümetin aristokrasiyi İngiliz kolonilerindeki mülkleri üzerinden vergi ödemekten korumak istediği 1799 yılına kadar uzanıyor.
Advani, bunun aksine, ikamete dayalı bir sistemin, bir kişinin borçlu olduğu vergiyi ülkede ne kadar zaman harcadığına göre hesapladığını ve bunun diğer birçok ulus tarafından kullanılan bir yaklaşım şekli olduğunu söyledi.
Değişiklikler, Hunt'ın Çarşamba günü yaptığı bütçe duyurusunda açıklandı.
Açıklamada, 2019'dan bu yana yapılacak ilk genel seçimler öncesinde işçilere yönelik milyarlarca dolarlık vergi indirimi de yer alıyordu. Ayrıca Hunt, business ve birinci sınıf uçak biletlerine daha yüksek vergiler koydu.
Muhalefetteki İşçi Partisi daha önce iktidara gelmesi halinde “dom” dışı rejimi ortadan kaldıracağını ve toplanan parayı Ulusal Sağlık Hizmeti'ne harcayacağını söylemişti.
Sistemi kaldırmaya yönelik siyasi baskı, Başbakan Rishi Sunak'ın karısı Akshata Murty'nin “dom” dışı olarak tescil edildiği ve babasının Hindistan'daki yazılım imparatorluğuna bağlı kazançlar üzerinden vergi muafiyeti talep ettiği 2022'den bu yana inşa edildi.
Murty o zamandan bu yana bu avantajlardan vazgeçti ve "İngiliz adalet anlayışını" ve vergi statüsünün o dönemde İngiltere'nin maliye bakanı olarak görev yapan kocasının "dikkatini dağıtmasını" öne sürdü.
Ancak Kasım 2022'de Hunt, "dom dışı" statüyü savundu.
Birleşik Krallık medyasındaki çeşitli haberlere göre o dönemde BBC'ye "Muhalefet partilerine kolay fırsatlar sunsa da Birleşik Krallık'ın uzun vadeli çekiciliğine zarar verecek hiçbir şey yapmayacağım" demişti.
CNNİnternational
