Dolar

34,9484

Euro

36,7051

Altın

2.988,58

Bist

10.125,46

Fahrizade, İran'da suikaste kurban giden ilk nükleer fizikçi değil

İran Devrim Muhafızları'nda görevli Fahrizade, 'Project 111' nükleer programı üzerindeki çalışmaları nedeniyle İran'ın en ünlü fizikçilerinden biri olarak biliniyor

4 Yıl Önce Güncellendi

2020-11-28 23:00:10

Fahrizade, İran'da suikaste kurban giden ilk nükleer fizikçi değil

Çeviri-Analiz

Meslektaşı Majid Şehriyari'nin 2010 yılında öldürülmesinin ardından Birleşmiş Milletler, Fahrizade'yi Tahran'ın nükleer savaş başlığı edinme çabalarının lideri olarak nitelendirdi.

27 Kasım suikastinin ayrıntıları hala belirsiz. İsrail, önceki gerçekleşen cinayetlerde, gösterdiği tehdit ve planlara dayalı olarak baş şüpheli. İran'daki Cumhuriyet Muhafızları'nın komutanı Hossein Salami, Fahrizade'yi hedef alan kişileri İran'ın "modern bilime erişimini" engellemekle suçladı. İran, İsrail'i ve ABD'yi bilim adamlarının geçmişteki suikastlarından sorumlu tuttu.

İşte son 10 yılda İran'da suikasta kurban giden birkaç nükleer fizikçi:

Masoud Ali Mohammadi

Tahran Üniversitesi'nde parçacık fiziği profesörü olan Masoud Ali Mohammadi Ocak 2010'da öldürüldü. Görünüşe göre motosikletine takılı bir uzaktan kumandalı bomba yüzünden.

O dönem hem İran hükümeti yetkilileri hem de üniversitedeki meslektaşları "apolitik" olarak nitelendirilen Mohammadi'nin ülkenin nükleer programıyla hiçbir ilgisi olmadığına yemin ettiler.

Tahran Üniversitesi bilim bölümü müdürü olan Ali Maghari, "Tanınmış bir profesördü, ancak siyasi olarak aktif değildi" dedi.

Ancak ölümünden sonra İranlı yetkililer, Mesud Ali Muhammedi'yi hükümet yanlısı olarak nitelendirirken, cinayetle ilgili birkaç şüpheliyi İsrail istihbarat servisiyle çalışmakla suçladı ve tutukladı.

iaop418fc1751-1024x563

Majeed Şehriyari

Muhammadi'nin öldürülmesinden on bir ay sonra, İran'daki Atom Enerjisi Örgütü için bir "mega proje" yürüten bilim adamı Majid Shahryari öldürüldü.

Haberlere göre, bir motosiklet sürücüsü Şehriyari'nin arabasını durdurdu ve araç üzerine bir bomba bağladı ve bu da onun ölümüyle sonuçlandı. Olayda karısı ve şoförü de yaralandı.

Dönemin İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, saldırının "şüphesiz Siyonist rejim ve Batılı hükümetler tarafından desteklenmiş cinayet" olduğunu söyledi. Ancak hem Amerika Birleşik Devletleri hem de İsrail iddiayı yalanladı.

Aynı gün meslektaşı Fereydun Abbasi de benzer bir saldırıda yaralandı ancak hastaneye tedavi gördükten sonra iyileşti. Abbasi, o sırada İran Atom Enerjisi Örgütü'nün başkanıydı ve BM Güvenlik Konseyi kendisine yaptırımlar uyguladı.

Bu arada İran'ın nükleer programı da siber saldırıya uğradı. Ahmedinejad, o dönemde bu ihlallerin "sınırlı sayıda santrifüjün yazılımında sorunlar yarattığını" kabul etti.

image-5-1024x575

Dariush Rezae Nejad

Darius Rezaeinejad, bir Cumartesi günü öğleden sonra motosiklete binen iki silahlı kişi tarafından vurulurken eşi de yaralandı. Rezaeinejad, Temmuz 2011'de kanlı bir kaderle yüzleşen ikinci İranlı bilim adamı oldu.

Nasir al-Din al-Tusi Teknoloji Üniversitesi'nde doktora öğrencisi olan Rezaei Nejad'ın bir nükleer patlayıcı üzerinde çalıştığına inanılıyor ve İsrail raporlarına göre, defalarca Tahran'ın kuzeyindeki bir nükleer laboratuvara girerken görüldü.

İranlı yetkililer, Rezaei Nejad'ı bir akademisyenden başka biri olarak tanımlayarak bu tür istihbarat bilgilerinin geçerliliğini reddetti.

Ahmedinejad hükümetinin İran İstihbarat Bakanı Haydar Moslehi'nin, "suikasta kurban giden öğrencinin nükleer projelerde yer almadığını ve nükleer meseleyle hiçbir ilgisi olmadığını" söylediği aktarıldı.

mostafa_ahmadi-roshan_killed_iran_cia_us

Mustafa Ahmadi Ruşen

Bir yıldan kısa bir süre sonra, Ocak 2012'de Mustafa Ahmedi Ruşen, bu suikastın bir sonraki hedefi oldu.

Ruşen'in aracına yaklaşarak bilim adamını ve sürücüsünü öldüren manyetik bir bomba ekleyen başka bir motosikletçiye yardım edildi.

Tahran'daki bir teknik üniversitede profesör ve Natanz'daki uranyum zenginleştirme tesisinde bir bölümün yöneticisi olan Ruşen'in ölümü, İran'ın en üst düzey nükleer yetkilisinin İran'daki en büyük ikinci uranyum zenginleştirme sahasında üretime başlamak üzere olduğunu açıklamasından bir hafta sonra gerçekleşti.

Bu operasyondan iki ay önce, Birleşmiş Milletler'in nükleer faaliyetlerin denetimcisi olan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, İranlı bilim adamlarının nükleer silah yapmak için gizli ve sürekli çaba içinde olduklarını iddia eden bir rapor yayınladı.

İran Atom Enerjisi Örgütü ise, "Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail'in iğrenç eylemlerinin İran ulusunu rotasından caydırmayacağı" uyarısında bulundu.

İsrail askeri sözcüsü ise, Facebook'ta yaptığı açıklamada, cinayetlerle ilgili sorumluluğu reddetti. General Yoav Mordechai şöyle yazdı: “İran'ın intikamını kimin aldığını bilmiyorum.”

Arap Postası

Haber Ara