Nurettin Canikli 15 Mayıs 1960 tarihinde Şevket ve Aişe çiftinin çocuğu olarak Giresun'un Alucra ilçesinde doğdu.
İlk ve orta öğrenimini Giresun'da tamamladı. Ardından 1974 yılında yapılan Devlet Parasız Yatılı Okulları (DPYO) sınavına girerek Giresun İmam Hatip Lisesi'ni kazandı.
Lise öğrenimini orada tamamladı. 1978 yılında ilk tercihi olan Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni kazandı.
1982 yılında Ekonomi Bölümü'nden mezun oldu. Yüksek Lisansını Birleşik Krallık'ta bulunan Sheffield Üniversitesi'nde Para-Banka-Finansman alanında tamamladı.
Canikli, 1993 yılında Maliye Başmüfettişliğine atandı.
Aynı yıl Gelirler Daire Başkanlığı ve 1996 yılında Genel Müdür Yardımcılığı görevini üstlendi.
Ocak 1997 tarihinde İstanbul Defterdarlığına atandı.
54. Türkiye Hükûmeti'nin düşmesi sonucu Temmuz 1997 tarihinde görevinden alınınca memuriyetinden istifa etti. Yeminli mali müşavirlik şirketinin ortağı olarak faaliyette bulundu.
Ayrıca 5 yıl Yeni Şafak gazetesinde ekonomi ve finans konularında köşe yazarlığı yaptı.
2001 yılında kurulan Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AK Parti) kurucu üyeleri arasında yer alan Canikli, ilk defa 2002 Türkiye genel seçimleri'nde AK Parti Giresun milletvekili olarak meclise girdi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Kamu İktisadî Teşebbüsleri Komisyonu Başkanı ve Avrupa Akdeniz Parlamenter Asamblesi Üyesi görevlerini sürdürdü.
2007 ve 2011 Türkiye genel seçimleri'nde tekrar Giresun milletvekili olarak meclise girdi.
Recep Tayyip Erdoğan'ın 2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi'nde Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından Ahmet Davutoğlu tarafından kurulan 62. Türkiye Hükûmeti'nde Gümrük ve Ticaret Bakanı olarak yer aldı.
Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri'nde partisi AK Parti'den aday gösterilmedi.
Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde AK Parti milletvekili olarak meclise girdi.
Davutoğlu'nun Başbakanlık görevinden istifa etmesinin ardından Binali Yıldırım tarafından 24 Mayıs 2016 tarihinde kurulan 65. Türkiye Hükûmeti'nde Başbakan Yardımcısı olarak görevlendirildi.
19 Temmuz 2017 tarihinde yapılan kabine revizyonu değişikliği sonrasında Milli Savunma Bakanlığı'na atandı.
Nurettin Canikli, evli ve dört çocuk babasıdır.
