Ahıskalı din adamı Ali Haydar Efendi 1870 senesinde Batum'un Ahıska kazasında dünyaya geldi. Babasının ismi Şerif Efendi'dir.
İlk eğitimini memleketinde alan Ali Haydar Efendi ardından Erzurum'a gelerek oradaki Bakırcı Medresesi'ne devam etti. Daha sonra ise İstanbul'a gelerek Fatih Camii'nde derslere devam etti ve eğitimini tamamladı.
Bayezid dersiamlarından Çarşambalı Hoca Ahmed Efendi'den icazet aldı. Hocasının derslerine devam ederken kadı yetiştiren Medrese-i Kuzat'a girerek oradan da diploma aldı.
FATİH CAMİİ OKUTMANLIĞI
Ali Haydar Efendi açılan imtihanları kazanarak Fatih Camiinde ders okutmaya başladı. Böylece Fatih dersiamları arasına girdi. 1909 yılında Fetvahane'de fetva yazma vazifesini yürüttü. 1914 yılında Sahn-ı Seman (Fatih) Medresesi fıkıh müderrisliğine tayin edildi. Bu sırada Fatih Çarşamba'da Cebecibaşı Mahallesindeki Halidi dergahı şeyhi Ali Rıza Bezaz'ın sohbet ve derslerine devam etti.
Ali Rıza Efendi'nin 1914 yılında vefat etmesi üzerine Şeyh İsmet Efendi Dergahı postnişinliğine, vakıf şartı gereğince ve Ali Rıza Efendinin talebelerinin seçimiyle Ali Haydar Efendi getirildi. Fakat iktidarda bulunan ittihadcılar onun bu hakkını gasp edip başkasına verdiler.
Usulsüz yapılan bu tayin dergah mensupları arasında huzursuzluğa neden oldu. Müridandan, Hafız Halil Sami Efendi tarafından yazılan bir dilekçe ile durum saraya intikal ettirildi. 1919 yılında, Ali Haydar Efendi'nin postnişinliği padişah tarafından tasdik edilerek görevi kendisine iade edildi.
DİNİ VE TASAVVUF DERSLERİ
1915 yılında şeyhülislamlıkta yeni kurulan "Te'lif-i Mesail Hey'eti" reisliğine getirildi. 1916 yılında ise Huzur dersleri başmuhataplığına getirildi.
Bu dersler 1923 yılına kadar devam etti. Padişahlığın ve Şeyhülislamlığın kaldırılmasıyla açıkta kaldı ve dersiam maaşı ile iktifa etti.
Dini ve tasavvufi dersler vererek talebe yetiştirdi. Kur'an-ı kerimi çok okurdu. Nefse güvenmemeyi telkin ederdi. Ömrünün sonuna kadar öğrencilerine ders verdi ve insanlara nasihatte bulundu. 1 Ağustos 1960 (H. 1380) tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetti.
