RUSYA VE UKRAYNA'NIN KÖKENLERİ NEREDEN GELİYOR?
Rusya ve Ukrayna halkları aslına bakıldığında aynı kökenden geliyorlar. Ancak kültür ve ulusal bilinç ve dil olarak Ukraynalılar, Ruslardan ayrışıyorlar. Daha net anlaşılması adına Türkler ve Kazaklıları örnek gösterebiliriz. İki millet aynı kökten gelmesine rağmen konuştukları diller ve kendilerine ait olan kültürleri farklılıklar gösterebiliyor. Bir dönemin başat güçleri arasında gösterilen SSCB, 26 Aralık 1991 tarihinde dağıldı. Birçok vilayet gibi (Rusya, Beyaz Rusya, Moldova Estonya, Letonya, Litvanya, Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Tacikistan), Ukrayna'da bağımsızlığını ilan eden ülkeler arasında yer aldı. Gerçekçi bir perspektiften bakıldığında aslında bu bağımsızlık fiili olarak bir bağımsızlık statüsünde olamadı. Çünkü bağımsızlık ilanında sonra gelen hükümet sırası ile ya Rus destekçisi yada batı yanlısı olarak nitelendirdi. Ukrayna bu iki blok arasında dar bir makas arasında sıkışıp kaldı. Bunun en temel sebeplerinden birisi ise Ukrayna'nın demografik yapısı.
Ukrayna'nın doğusunda olanlar (Rusya'ya yakın olan şehirler) Luhansk ve Donetsk yani 'Donbass' olarak nitelendirilen bölgede ezici bir üstünlük ile Rusların çoğunlukla yaşadığı şehirlerdir. Üstelik buradaki nüfus ise ülke yönetimindeki kararlara doğrudan etki edebilecek bir potansiyel taşıyor. Ülkenin batısı ise milliyetçi dolayısı ile ABD ve AB yakını kişilerin çoğunlukta yaşadığı yerlerdir. Ülkedeki bu nüfus yapısı siyasettede de etkisi sürdürüyordu. Ülke yönetimine gelen kişiler ya Rusçuydu yada batıcı. Ukrayna'nın ilk devlet başkanı Leonid Kuçma, tam olarak bir rus yanlısıydı. 1997 yılında ise Kuçma, Rusya başkanı Boris Yeltsin ile 20 yıllık barış antlaşması imzalandı. Fakat Leonid Kuçma Ukrayna'nın batısında yaşayanların gözünde hırsızdı. Ülkeyi Rusya'ya peşkeş çektiğini düşünüyorlardı. Ukrayna'nın doğusunda yaşayanlar ise Kuçma'dan memnundu. Batı tarafında 2001 yılında başkan Kuçma'ya yönelik protestolar başladı. Yapılan eylemler 3 yıl sonra netice alınarak 2004 yılında seçime gidildi. 2004 yılında Ukrayna halkının iki seçeneği vardı ya Rus yanlısı bir lider, yada batı ile ilişkilerde yakın olan bir siyasetçiydi. 2004 yılındaki seçimi ABD ve batı yanlısı olarak gösterilen Viktor Yuşçenko, kazandı. Fakat seçimlere dönemin son başkanı Kuçma tarafından hile karıştığı iddiaları gündem oldu ve seçim tekrarlanmak zorunda kaldı. Yuşçenko, kendi destekçilerine ülke meydanına turuncu bayraklar ile gelinmesini istedi. Tekrarlanan seçimler sonrası tekrardan Yuşçenko kazandı. Bu yüzden bu seçime 'Turuncu Devrim' adı verildi.
Ancak büyük bir hava ile yönetime gelen Yuşçenko, ülke yönetinde başarılı olamadı. Kendi yandaşlarını zengin etti. Ülke ekonomik krize girdi.
'Tekrardan rus yanlısı bir yönetici seçildi'
2010 yılında yapılan seçimlerde hükümetin başına rus yanlısı olarak nitelendirilen Viktor Yanukoviç geldi. Yine tahmin edilebileceği gibi ülkenin batı tarafı, ABD ve AB 'nin kışkırtmaları sebebi ile 'protesto'lara başladı. 2013 yılında Euro Meydan'da yüzbinlerce kişi toplandı. Büyük bir protesto gerçekleşti. Yanukoviç başta taviz vermesede bu süre çok fazla sürmedi ve Rusya'ya kaçtı. Ukrayna'daki Rus ayrılıkçılar bu durumu fırsat bilip ülkenin doğusundaki Kırım'da isyan başlattılar. O dönemin Rus devlet başkanı Vladimir Putin, karışıklığı lehine çevirerek Kırım'ı ilhak etti. Ve Kırım bölgesi Rusya'ya bağlanmış oldu. Rusya'nın sonraki adımı 'Donbass' bölgesi oldu. Rus ayrılıkçılar bölgede isyan çıkardı ve o bölge Ukrayna'dan ayrılmış oldu. Luhansk ve Donetsk, Neo-Rusya ( Yeni Rusya) olarak nitelendirilen Novorossiya Cumhuriyeti'ni kurdu. Ukrayna bu oldu bittiye müsade etmeyerek o bölgeye askerlerini gönderdi ve çok ciddi çatışmalar yaşandı. Ukrayna ordusu büyük kayıplar verdi. Sonuç olarak 'Donbass' bölgesi Ukrayna'dan koptu. Taraflar ateşkes antlaşması için Belarus'ta bir araya geldi. Ve ateşkes sağlandı.
RUSYA NE İSTİYOR?
Şimdilerde ise Rusya, arka bahçesi olarak gördüğü Ukrayna'ya ABD ve AB güçlerinin yerleşmesini ve nüfuzlanmasını istemiyor. Ukrayna'ya batı güçlerinin konuşlanması demek Rusya için, güneyden elinin kolunun bağlanması anlamına geliyor. Geçtiğimiz günlerde Rusya, sınır ötesi haraketini başlattı. Putin Ukrayna'nın hepsini istemediğini söylüyor ancak ilerleyen günlerde gerçek meydana çıkacak.
