Yemek yapmak kadar bu yemekleri yapmadan önce uygulanması gereken bazı noktalara dikkat etmek de önemli.
Beslenme açısından mutfağınızda yapacağınız bazı uygulamalar yemeğinizin besin değerine pozitif katkı sağlamaktadır.
Ürün seçiminden yıkamaya, soyma işleminden pişirme tekniğine kadar önerilen "sağlık" kuralları var.
Peki ama nasıl. İşte yemeklerin vitamin değerini korumak için göz ardı etmemeniz gereken bazı hususlar
Yemeklerde su ayarı
Sebzeler haşlanırken suyuna yayılan vitamin ve mineralleri kaybetmeyin. Bu suları çok farklı amaçlarda ve yemeklerde kullanabilirsiniz. Örneğin tavuk suyu; tavuk puştukten sonra et ya da tavuk suyunu pilavlarda su olarak da değerlendirme şansınız var ve bu tat olarak size katkı da sunar. Yemeğinizin suyunu bol tutmayıp haşlayacağınız sebzenin üstünü örtecek oranda ayarlayın.Besinin tüm vitaminini suya bırakmasını engellememek önemli.
Pişirmeden yiyebilir misiniz?
Çok fazla pişirmek vitaminin değerlendirilmesi açısından çok da fazla önerilmiyor. Pişirme süreci ıspanak gibi sebzelerde bağlı bulunan kalsiyumun salınmasını sağlar. Vücudumuz bu yemeklerden daha fazla mineral emmektedir. Bu durumda demir ve magnezyum alımı artar. Brokoli, beyaz lahana, karnabahar gibi turpgillerin, etkisini gösterebilmesi için mümkünse çiğ yenmesi ya da pişirme mutlak ise az pişirmesi öneriler arasında.
Doğramadan önce yıkayın
Sebzelerin soyulduktan sonra yıkanmaması öneriliyor.Bilhassa sebzeleri doğradıktan sonra yıkama yaptığınızda vitamin kaybı kaçınılmaz.Önce yıkamayı ardından soymayı ve doğramayı öneren uzmanlar köklü sebzeler hususunda da önce öncelikle kökleri kesmenin gerektiğini sonra yıkama aşamasına geçilmesinin önemine dikkat çekiyor. Bu durum soyulmayı gerektiren meyveler için de geçerli olduğunu da not etmek gerek.
Neyi neyle tüketmelisiniz?
Besin alırken belli bir denge tutturmak önemli. Bazı besinlerde fazlasıyla bulunan demir vitamininin tam olarak alınabilmesi için, sindirimi için takviye besinler gerekebilir. Ispanak ya da karalahana, balık veya kırmızı et gibi bol miktarda demir barındıran yiyecekleri limon gibi C vitamini içeren besinlerle tüketmek öneriliyor. Bu tür besin değerlerinin reaksiyona girmesi lazım. Yeşilbiber, maydanoz gibi yeşillikler de C vitamini bulundurduğundan demir zengini yiyeceklere hem fazlasıyla lezzet hem de değer katmakta.
Çok fazla bekletmeyin
Genelde yeme kuralında bekletmeme esası bulunur. Bilhassa sebze ve meyvelerin topraktan sökülüp dalından koparıldıkları an besin değerlerini kaybetmeye başladığı biliniyor. Çiğ ya da pişirerek yemek istediğiniz besinler mutfağa girdiğinde onları belli koşullarda muhafaza etmeli ve mümkün olduğunca çabuk tüketilmeli. Soyup doğranılan sebze meyveler öncelikle tüketilmeli. En kötü ihtimal ise mevcut ısı değerinde dolapta tutmanız besin değeri açısından önemli
Küçük parçalara ayırmak
Oksijen, ısı ve ışıkla buluşan yüzey ne kadar fazla olursa vitamin kaybı da o oranda artıyor. Elinizdeki ürünleri kestikçe, kesilen yüzeyler havayla temas ederek değer kaybeder. Bihlassa sebzeleri büyük parçalara bölmek besin değerini koruma adına önemli. Bıçakla ince ince kesilen sebzelerin yapısı bozulur otomatik kesme işleminden ziyade elle ve dikkatlici kesmek daha mantıklı.
Kabuk soymalı mı soymamalı mı?
Elma ve patates kabuğunun yüksek oranda lif içerdiği bilinen gerçek. Pek çok besin de vitamin ve minerallerin büyük kısmını kabuğunda bulundurmakta. Bunu düşünecek olursanız; sebze ve meyveleri soymamak ama illaki soymanız gerekiyor ise de ince soymak tercihini kullanabilirsiniz. Bu uygulama ürünlerin besin ve vitamin değerini muhafaza etmekte. Bıçak ile soyma işleminde sebze ve meyvelerin kabuğunun fazla alındığını düşünüyorsanız ince soyan makineleri tercih edebilirsiniz.
Çok fazla pişirmeyin
Bazıları yemeği az bazıları ise çok pişmiş tarzde sevebiliyor. Damak zevki elbette farklı ama rasyonel olmak gerekinse yemekleri çok fazla pişirmemek gerek. Her yemeğin daha doğrusu her sebzenin kıvamına gelmesi için bir pişirme süresi var.Bu yaparken süreleri aşmamak gerek. Aksi halde vitamin değerlerini kaybedebilirsiniz. Yemeğinizin pişme süresini kısa tutmanız daha yararlı. Kapağı açık pişen yemek, buharı dışarı salar ve daha fazla ısıya ihtiyaç duyar.Yemek kapağını kapalı tutarsanız pişme de kısa sürer.
