Dolar

32,5960

Euro

35,0094

Altın

2.450,72

Bist

9.785,39

Türkiye ile Azerbaycan arasında imzalanan ilk anlaşma: Batum Anlaşması

4 Yıl Önce Güncellendi

2020-06-04 13:46:18

Türkiye ile Azerbaycan arasında imzalanan ilk anlaşma: Batum Anlaşması
Osmanlı devleti ile Azerbaycan arasındaki ilk anlaşma olan Batum Anlaşması'nın imzalanmasının üzerinden 102 yıl geçti.

Bağımsızlığını 28 Mayıs 1918'de ilan eden Azerbaycan ile Osmanlı Devleti arasında 4 Haziran 1918'de Batum'da imzalanan anlaşma ile iki kardeş ülkenin diplomatik ilişkilerinin temeli atıldı.

İki devlet arasında siyasi, hukuki, ticari ve askeri alanlarda dostane ilişkilerde bulunma amacı ile hazırlanan anlaşmaya Osmanlı Adliye Nazırı Halil Bey (Menteşe) ve Kafkas Cephesi Kumandanı Vehip Paşa ile Azerbaycan Milli Şurası Başkanı Mehmet Emin Resulzade ve Dışişleri Bakanı Muhammet Hasan Hacınski imza attı.

Anlaşmanın ilk maddesinde Osmanlı ile Azerbaycan arasında kalıcı barış ve dostluk olacağı, 4. maddesinde ise Osmanlı'nın, gerek duyulduğu takdirde Azerbaycan'a askeri yardımda bulunabileceği ifade edildi.

Altıncı maddeye göre taraflar, demir yolu ulaşımının gelişmesinde birbirlerine yardımda bulunacakları ve indirimli tarife uygulayacakları konusunda anlaştı.

Dördüncü maddeye istinaden, Azerbaycanlı yetkililer, Osmanlı hükümetinden askeri yardım isteğinde bulundu.

Dönemin Harbiye Nazırı Enver Paşa, kardeşi Nuri Paşa'yı (Killigil), Azerbaycan'a yardımda bulunmak için bir ordu kurulmakla görevlendirdi.

Nuri Paşa komutasında oluşturulan Kafkas İslam Ordusu ismi verilen Osmanlı ordusu, Filistin Cephesi'nden getirilen 106. ve 107. piyade ve 56. topçu alayları ile takviye edilerek Bakü ve Azerbaycan'ın diğer illerini, Ermeni ve Bolşevik çetelerden kurtarmak için harekete geçti.

25 Mayıs 1918'de Azerbaycan hükümetinin geçici başkent olarak kullandığı Gence'ye ulaşan Kafkas İslam Ordusu'ndaki asker sayısı, Azerbaycan kolordusundan yapılan bin kişilik takviyeyle 12 bine ulaştı.

Güzergahındaki Göyçay, Salyan, Ağsu ve Kürdemir'i de Bolşevik birlikleri ve Ermeni çetelerinden temizleyen ordu, 15 Eylül 1918'de Bakü'yü kurtardı.

Kafkas İslam Ordusu, Bakü'nün kurtuluşu için yaptığı mücadelede bin 130 şehit verdi.

Haber Ara