EÜ Tıp Fakültesi Çocuk Hematoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Kaan Kavaklı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2 yıl önce Sağlık Bakanlığı'ndan İyi Klinik Uygulamalar Uyum Belgesi alarak FAZ 1 aşamasında uluslararası klinik ilaç denemeleri yapabilen tek üniversite hastanesi unvanına sahip olduklarını kaydetti.
ABD ve Avrupa'daki az sayıda merkezde yapılan klinik denemeler kapsamında 15 kişilik profesyonel ekiple uzmanlaştıkları "kan hastalıkları" alanında uluslararası projelere katıldıklarını dile getiren Prof. Dr. Kavaklı, yüksek teknoloji ürünü ilaçları 25-30 gönüllü çocuk ve ebeveyn katılımıyla denediklerini anlattı.
Klinik araştırmalarda uluslararası kuralların geçerli olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Kavaklı, çok uluslu dev ilaç şirketlerinin yeni ilaçlarını deneyebilmek için önce hastanenin etik kurulundan izin aldıklarını, Sağlık Bakanlığı'nın da projeyi onaylaması gerektiğini ifade etti.
Erişkinlerde olumlu etki gösteren ilaçların çocuklarda da denenmesi için hem ailenin hem de çocuğun gönüllü olması gerektiğini vurgulayan Kaan Kavaklı, zor bir süreçten sonra çalışmaya başladıklarını, "devlet güvencesi" altındaki denemelerin de "ücretsiz" olduğunu açıkladı.
- Son deneme kronik kan hastalıklarında
Araştırma kapsamında kullanılan ilaçların rutin ilaçlardan daha etkili olduğunu söyleyen Prof. Kavaklı, hastalık ve tedaviye ilişkin şu bilgileri verdi:
"Bizim araştırma yaptıklarımız kanaması durmayan hastalar. Doğumsal hastalıklar hemofili, talasemi gibi. Özellikle hemofili hastalarında büyük ilerlemeler kaydedildi. ABD'deki, Avrupa'daki çocuklarla bizim çocuklarımız aynı anda bu ilacı kullanıyor. Bu ilaçların piyasaya çıkması 4-5 yılı bulacak ama bizim merkezimizdeki 25 çocuk bu sürede de ücretsiz olarak ilacı kullanabilecek. Hemofili hastalarında kan durmuyor, pıhtılaşmıyor. Bu ilacı vererek kanamayı durduruyor ya da önlüyoruz. Haftada 3 gün ilaç vermek gerekiyor. Yeni teknoloji ürünü denediğimiz ilaçlar ise daha uzun süre etki gösteriyor ve haftada 1-2 gün ilaç yeterli olabiliyor."
Faktör 8 adlı pıhtılaşmayı sağlayan proteinin hemofili hastalarında sağlanamadığını, piyasadaki ilaçları hastaya damar yoluyla verdiklerinde etkisinin 2-3 gün sürdükten sonra kandan atıldığını anlatan Kavaklı, yeni ilaçlarda ise Faktör 8'in daha yüksek teknolojiyle üretildiğini ve kanda daha uzun süre kalabildiğini kaydetti.
Denemeler sayesinde çocukların daha kaliteli bir hayat sürebildiğini söyleyen Kavaklı, "Eğer yeni kullanılan ilaçlardan biri hastaya iyi gelir ve hastamızın anne babası kullanmaya devam etmek isterse uluslararası kurallara göre Türkiye'de piyasaya çıkana kadar o ilaç çocuğumuza ücretsiz sağlanmak zorunda" diye konuştu.
Çocukların uluslararası kurallar gereği sigortalandığına da değinen Prof. Dr. Kaan Kavaklı, ilaçların yan etkisi konusunda ise şunları kaydetti:
"Yeni ürün kullanırken gelecek için çok güzel şeyler çıkma olasılığı var ama yan etkiler de ortaya çıkabilir. İlaçları bizim de çok iyi incelememiz gerekiyor, ayrıca kan tahlilleri yurt dışına da gönderiliyor. Hastaları bilgilendirirken 'yan etkisi yoktur' demiyoruz, diyemeyiz . Ama bu yan etkilerin erkenden farkına varabiliyoruz. Yan etkinin baş edilebilir bir etki olmasına çalışıyoruz. İlaçları biz hastanın ihtiyacı olduğu için kullanıyoruz."
İlaçların farklı ırklar ve cinsiyetler üzerinde farklı etkiler de gösterebildiğine işaret eden Kavaklı, bu nedenle Türkiye'de kullanılacak ilaçların da Türkiye'deki çocuklar üzerinde denenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.