Hürriyet'ten Fehim Taştekin'in haberine göre; IRAK Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani’nin ev sahipliğinde Dohuk’ta 15 Ekim’den beri görüşmeler yapan Suriyeli Kürtler güçlerini birleştirme yönünde adım attı. Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) de içinde yer aldığı Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) ile Barzani’nin desteklediği Suriye Kürt Ulusal Konseyi (KUK) arasında imzalanan anlaşma KUK’un Rojava’da üç kantonlu özerk yönetime katılımını hedefliyor. Taraflar anlaşmaya farklı anlamlar yüklerken kanton modelinin korunup korunmayacağı konusunda çelişkili açıklamalar yapıldı. TEV-DEM Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Nasır Hacı Mansur’a göre üç kanton üzerinde tüm partilerin katıldığı bir yüksek konsey oluşturulacak. Konsey anlaşmazlıklarda son sözü söyleyen üst merci görevi görecek. Konseye KUK’a bağlı partilere yüzde 40, TEV-DEM çatısı altındaki partilere yüzde 40 ve bu iki yapıdan bağımsız hareket eden partilere de yüzde 20 temsiliyet hakkı tanınacak. Anlaşmanın ikinci önemli maddesi KUK’a bağlı Peşmerge gücünün Rojava’nın askeri gücü Halk Savunma Birlikleri’ne (YPG) katılımıyla ilgili. Üçüncü kritik madde şu: Rojava anayasası yerine geçen toplumsal sözleşmede bazı düzenlemeler yapılacak.
KUK: Kantonlar il olacak
Suriye Kürdistan Demokrat Partisi Başkanı Suud Mele, “PYD ile siyasi, askeri ve idari olmak üzere üç noktada anlaştık” derken KUK üyesi Nuri Brimo üç kantonun il statüsüne alınacağını belirterek “Ortak bir siyasi irade, yönetim ve askeri güç olacak” dedi. TEV-DEM tarafı ise kantonların statüsünün değişeceğine ilişkin haberleri reddetti. Hürriyet’in “Kanton modeline son verilecek mi” sorusuna yanıt veren PYD Eşbaşkanı Muhammed Salih Müslim “Hayır öyle bir şey yok. Tam tersi diğer partilerin de yönetime katılması söz konusu” dedi. KUK toplumsal sözleşmede Kürdistan ve Kürt kimliğine atıflar yapılmasını ve kanton sisteminin kalkması anlamına gelecek şekilde Cezire, Kobani ve Afrin bölgesini kapsayacak şekilde genel bir hükümetin kurulmasını istiyordu. Anlaşmazlık konularında Hacı Mansur ise şu bilgileri verdi: “TEV-DEM olarak Kürdistan ismiyle bir özerk bölge ya da federasyon ilan edilmesini kabul etmedik. Burada sadece Kürtler yaşamıyor... Anayasada değişiklikler yapılabilir. Peşinen şu olacak demek mümkün değil. Küçük partileri dışlayarak iki partili bir düzen kuramayız.”
Times: Kürtler yarı özerklik istiyor
‘Kürtler yeni devlet için barış yapıyor’ başlığını atan İngiliz Times gazetesi ise Dohuk’tan çıkan sonucu “Suriyeli Kürtler, Cezire, Efrin ve Kobani kantonlarının Rojava adı altında yarı-özerk bir Kürt bölgesi olarak ilan edilmesini talep ediyor” diye yorumladı. Barzani’nin isteğiyle 11 Temmuz 2012’de imzalanan Erbil Anlaşması ile Kürt partileri, “Kürt Yüksek Konseyi” çatısı altında buluşmuştu. PYD’nin Esad rejimiyle işbirliğine devam etmesi süreci tıkamıştı.
