Anayasayı Koruma Teşkilatı geçmişiyle yüzleşiyor

Almanya Federal Anayasayı Koruma Teşkilatı (BfV) geçmişiyle yüzleşiyor. Ülkenin iç istihbaratı, kuruluş döneminde Nazi geçmişi olanların ne kadar etkili olduğunu araştırmak için bilim adamlarını görevlendirdi. Teşkilatın ihalesini kazanan Bochum Ruhr Üniversitesi'nden tarihçiler Prof. Constantin Goschler ve Prof. Michael Wala, 7 Kasım 1950'de kurulan teşkilatın 1975 yılına kadarki geçmişini bu perspektiften araştırıyor.

Tarihçiler, Kasım 2011'de başlatılan ve 2014'ün sonunda tamamlanacak araştırmayla ilgili ara rapor sundu. Muhafaza etme süresi dolduğundan o yıllara ait birçok dosyanın imha edildiğine, teşkilat taşınırken birçok belgenin de kaybolduğuna dikkat çeken Goschler ve Wala, buna rağmen değişik kaynaklara başvurarak ilginç detaylara ulaştıklarını söyledi.

Bilim adamları, Federal Kriminal Dairesi (BKA) ve Alman Haber Alma Teşkilatı'na (BND) kıyasla BfV'nin Nazi geçmişi olanlardan çok az etkilendiği tespitinde bulundu. BfV'nin kuruluş döneminde Nazi rejiminin Gestapo, SS ve SD gibi güvenlik birimlerinde çalışan 255 kişiyi tespit ettiklerini aktaran araştırmacılar, bu sayının BfV'nin kuruluş dönemindeki toplam çalışanların yüzde 13'üne tekabül ettiğini belirtti.

Bununla birlikte bu verileri değerlendirirken dikkatli olunması gerektiği konusunda uyaran tarihçiler, 1950'lerde Nazi geçmişine sahip olup bizzat cinayet işleyenleri işe almanın skandal olarak algılandığını, 1970'lerde ise Nazi döneminin NSDAP partisine üye olmanın bile işe alınmamak için yeterli olduğuna dikkat çekti. Örneğin 1972 yılında BfV Başkanı Hubert Schrübbers, Nazi rejiminde hakimlik yaptığından dolayı görevinden istifaya zorlanmış.

Onun halefi Günther Nollau da NSDAP üyeliğinden dolayı hesaba çekilmiş. Schrübbers ve Nollau'nun geçmişi daha önce biliniyordu, ancak bu daha sonra sorun olarak görülmeye başlamış. Goschler ve Wala'ya göre BfV'de Nazi geçmişi olanların oranının çok düşük olması teşkilatın yeni kurulmasına bağlı.

BKA ise eski altyapı üzerinden çalışmalarını sürdürmüş, bundan dolayı da bu kurumda Nazi geçmişi olanların oranı hayli yüksekti. Bir araştırma, 1962 yılında BKA'da çalışanların yüzde 42'sinde bu tür geçmişi olduğunu ortaya çıkarmıştı.
Berlin'deki Federal Basınevi'ndeki ara rapor tanıtımında Federal Anayasayı Koruma Teşkilatı Başkanı Dr. Hans-Georg Maassen ve selefi Heinz Fromm hazır bulundu. Maassen, bu araştırmanın yaptırılması için kararın 2007 yılında verildiğini belirtti. Kurumun geçmişinin araştırılmasına önem verdiklerini vurgulayan Maassen, şu an yürütülen bilimsel araştırmanın tamamen bağımsız olduğuna dikkat çekti.