Narsisizm ya da diğer adıyla özseverlik, şişmiş öz-imaj ya da benlik saygısı ve kişinin kendini diğer her şeyden üstün görmesi ve bunun diğer insanlar tarafından fark edilip, kabul edilmesini istemesi... Bir psikolojik rahatsızlık olan narsizm, yetişkinlerde görüldüğü kadar çocuklarda da görülüyor. Uzmanlara göre modern dünyanın getirileri, kardeş sayılarının giderek azalması ve temelde ebeveynlerden kaynaklı aşırı ilgi sebebiyle çocuklarda sık görülen narsizme dikkat edilmeli...
NARSİZMİN EBEVEYNLİKLE BAĞLANTISI
Bilimfili'nin haberine göre geçtiğimiz yıl, University of Amsterdam'dan Eddie Brummelman ve Ohio State University'den Brad Bushman'ın dahil olduğu araştırmanın sonuçlarında bazı ebeveynlerin çocuklarının diğer çocuklardan daha özel ve daha fazla haklara sahip olduklarını düşündükleri düşünüyor.
ÇOCUKLARIN YETENEKLERİ ABARTILIYOR
Brummelman'a göre; çocuklarına fazla değer veren ebeveynler çocuklarının yeteneklerini abartıyorlar, çocuklarından ve çocukları için çok fazla şey talep ediyorlar ve çocuklarının yeteneklerini haddinden fazla övüyorlar. Örneğin; çocuklarının `IQ seviyelerini` çok abartarak, çocuklarından birçok farklı konuda bilgi sahibi olmasını bekliyorlar ve çocukları çok başarılı olmasa bile çocuklarına aşırı derecede övgüde bulunuyorlar.
İSİMLERE DİKKAT!
Araştırmaya göre bazı ailelerde bu durum, daha en başından çocuklarına eşi benzeri olmayan ya da alışılmadık ilk adlar vermekle başlıyor.
1980 CALİFORNİA...
San Diego State University'den Jean Twenge ve Keith Campbell'in The Narcissism Epidemic'deki önermelerine göre, bu konuda 1980'lerde California'da başlayan öz-saygı hareketi de bir parça suçlu... Ebeveynlerin, çocuklarına özel olduklarını söylemeleri için cesaretlendirilmesi, kasten olmasa da narsisizm davranışlarının gelişmesini teşvik ediyor.
SAĞLIKSIZ BİR KENDİNİ BEĞENMİŞLİK HİSSİ GELİŞİYOR
Brummelman'a göre, eğer bir çocuğa aşırı değer verirseniz, narsisizmin çekirdeği olan sağlıksız kendini beğenmişlik hissini içselleştirebilir. Brummelman; ebeveynlerin çocuklarına öz-saygıyı aşılamalarının oldukça önemli olduğunu düşünüyor.
EBEVEYNLER NELER YAPMALI?
Brummelman'ın çalışmasındaki önermeye göre, bu durumdan kaçınmak için ebeveynler çocuklarına sıcak davranmaya odaklanabilirler. Çocuklar sevildiklerini ve kendileriyle ilgilenildiğini hissettiği zaman, kendinin bir birey olarak değerli olduğunu içselleştirebilir. Bu da öz-saygının özünü oluşturur.
'SEN ÖZELSİN' DEĞİL 'SENİ SEVİYORUM'
Twenge'ye göre, eğer çocuklarda narsisizmi değil de öz-sevgiyi inşa etmek istiyorsanız, ‘sen özelsin' demek yerine ‘seni seviyorum' demeyi tercih etmelisiniz.
Bilim insanı Keith Campbell ise bu davranışları ‘sağlıklı' ya da ‘sağlıksız' olarak nitelendirmekten hoşlanmadığını belirtiyor. Çünkü Campbell'e göre, bazı açılardan narsisizmin, bireyin hayattaki fırsatlarını artırabileceğine dair kanıtlar giderek çoğalıyor. Aynı zamanda yüksek seviyelerdeki öz-sevgi ve narsisizm arasındaki farklar hâlâ psikologlar tarafından tartışılıyor.
