Sanat tarihinin tarz olarak şekillenmesinde sosyal gelişmeler, bilimsel ilerlemeler ve siyasi yönetim şekilleri belirleyici rol oynamaktadır. Bu akımlar aynı zamanda dönemlerinin ekonomik, sosyal ve kültürel ortamına rehberlik etmişlerdir.
İşte tarz ve üslubuyla dönemlerine damga vuran sanat akımlarından en önemlileri:
Roma'dan esinilen üslup
Romanesk: Romalılardan gelen, Roma soyundan anlamına gelmekte. Bu mimari stil, İngiltere'de Norman mimari tarzı, Avrupa'da ise Romanesk mimari olarak nitelendirilmiştir. İlk olarak 18 Aralık 1818 tarihinde arkeolog Charles de Gerville tarafından yazılan bir mektupta kullanılan Romanesk terimi, mimarinin yanı sıra farklı sanat dalları için de kullanılıyor.Süslemelerin ve heykellerin önemsenmeyerek mimarinin ön planda tutulduğu, yer yer kaba olarak tanımlanan Romanesk akımı 1066'da Normanların İngiltere'yi fethetmesiyle başlamış, 12'nci yüzyıla kadar devam etmiştir.
Tepkiselliğin dışa vurumu
Rokoko: Barok sanatın geç dönemi olarak ifade edilir. Baroktan daha ince kıvrımların, C ve S şekillerinin, zarif süslemelerin kullanıldığı bu mimari iç dekorasyonda daha çok kullanılmıştır. 18. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkan üslup daha çok aristokrat kesim tarafından benimsenmiştir.Bu dönemde Barok'a tepki görülür. Resim ve mimari başta olmak üzere birçok sanat türünü kapsamaktadır. Belli bir simetriye göre çizilmiş resimlerde, sanatçının serbest stili ön planda tutulur.
Abartılı süslemeciliğe karşıtlık
Neo Klasik: Barok ve Rokokonun abartılı süslemeciliğine tepki olarak ortaya çıkan Neoklasik mimaride form ve çizgiler önem taşırken sadelik önemsenir. 18. yüzyılın ortalarında kendini gösteren Neoklasik mimarinin ülkemizdeki örneklerinden biri İstanbul Arkeoloji Müzesi'dir. 1700'lü yıllarda yapılan arkeolojik kazıların bu akıma önemli etkisi olduğu kabul edilmektedir. 18. yüzyılın ilk yarısından itibaren Avrupa sanatında değişim vardır. Barok ve rokoko sanatın aşırı taşkın süslemeleri ile sembolik tavrına tepki bariz görülüyor.
Geometrinin sanata uyarlanması
Art Deco: Geometrik desenlerden, Gotik süsleme unsurlarından yararlanan sanat akım 1920'lerden sonra kendini gösterdi. Finlandiya'da 1919'da Eliel Saarinen tarafından tasarlanan Helsinki Garı'nın bu akımın ilk büyük örneği olduğu kabul görür.Adını 1925'te yapılan Uluslararası Modern Dekoratif ve Sınai Sanatlar sergisinden almıştır. Art nouveau'nun hemen ardından gelen bu akım, ondan farklı olarak el emeğine değil, sanayiye dayalıdır. Desenleri geometriktir. Art nouveau'da olduğu gibi Gotik süsleme öğelerinden yararlanılıyor.
Yeni Sanat'a açılan kapı
Art Nouveau: 19. yüzyılın sonu ile 20. yüzyılın başında etkili olan ve Yeni Sanat anlamına gelen akım. Zarif dekoratif süslemeler ön plana çıkar, kıvrımlar ve bitkisel desenler sıklıkla kullanılır. Köklerinin Londra merkezli Arts & Crafts Hareketi'ne dek gittiği söylenebilir.Avrupa ve Amerika'yı etkilemiştir. Türkiye'de Yeni Sanat ya da 1900 Sanatı olarak adlandırıldığı gibi birçok Avrupa ülkesinde de bölgesel olarak değişik adlarla da tanımlanmaktadır
Ortaçağ'ın süslemelerine yansıdı
Gotik: Ortaçağ'ın son dönemlerinde Katolik Avrupa'da doğmuş ve özellikle XIII-XV. yüzyıllar arasında etkili olmuştur. Tam anlamıyla dinî amaçlıdır ve zaman içinde bu özelliğini bir ölçüde kaybetmekle birlikte daima hıristiyan kimliğini korumuştur. Gotlar'a ait anlamını taşıyan gotik, Romaneskin yerini bıraktığıFransa'da ortaya çıkmış ve Orta Çağ'ın sonuna kadar sürmüştür. Sivri dayanma kemerleri üzerinde yükselen yapılarda detaylı süslemelerle birlikte vitray kaplı yüksek pencereler dikkat çekmektedir.
Rönesans'a damga vuran tarz
Rönesans: Büyük bir kubbe ile örtülü yapılarda zarif sütunlar, yuvarlak pencereler, iç yüzey süslemeleri Rönesans mimarisinde dikkat çekmektedir. Orta Çağ'ın bitiminde Eski Yunan ve Roma kültürünün yeniden canlanmasını ifade eden bu akımının mimarları arasında Michelangelo, Filippo Brunelleschi gibi isimler yer almakta.
Görkemli bahçe ve duvarlara aksetti
Barok: Fransa'nın başkenti Paris'teki Versay Sarayı Barok mimarinin en önemli örneklerinden biri. Görkemli bahçelerin, işlemeli duvarların, gücün ve gösterişin yansıması olarak da ifade edilen Barok mimari üslup 16. ve18. yüzyıllarda kendini göstermiştir.Barok, Portekizce düzensiz inci anlamına gelen barroco sözcüğünden geliyor.Birbirinden ayrı iki şeyi tanımlar ki; sanat tarihinde, Rönesans ile klasikçilik arasında kalan bir dönemi ve bütün çağlarda verilmiş bazı eserlerin tarzını,başlangıcı ve bitişi için kesin bir tarih verilememekle birlikte 14. ve 18. yüzyıllar arasında oluşup şeklini almış bir döneme atıf bulunur.
