Bir süredir gündemde olan Esed rejimi ile temas konusunun istihbarat üzerinden yürütüldüğünün ortaya çıkmasının üzerine ayrıntılar da gelmeye başladı. Milliyet Yazarı Serpil Çevikcan, Türkiye ve Suriye arasındaki istihbarat temasın bugünkü köşesinde yazdı.
İşte Çevikcan'ın yazısının ilgili bölümü:
MİT SURİYE'DE KİMİNLE GÖRÜŞÜYOR?
Suriye rejimiyle istihbari temaslar kimi zaman doğrudan, kimi zaman Rusya gibi aracılarla yürütülüyor. Suriye devletinde bütünlüğün ortadan kalkması nedeniyle, bazen Suriye istihbaratı adına yetkilendirilen kişiyle, bazen Rusya aracılığıyla temas kurulan kişiyle görüşülüyor.
KILIÇDAROĞLU DA BİLGİLENDİRİLMİŞ
Dün, güvenlik ve istihbarat kaynaklarıyla görüşerek, “Rejimle dolaylı görüşmeler nasıl ve ne zamandan beri gerçekleşiyor?” sorularına yanıt aradım. Aldığım yanıtlar, istihbarat birimleri arasındaki temasın uzun süredir devam ettiğini gösteriyor. Bu bilginin, “rejimle temas kurulsun” ısrarını sürdüren CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'na da bir süre önce verildiğini öğrendiğim.
YALNIZCA SURİYE İSTİHBARATI DEĞİL ÇOK FAZLA UNSUR VAR
- Suriye sahasındaki aktörlerin kendi menfaatleri nedeniyle geliştirdikleri asimetrik ilişkiler, çıkar çatışmaları ve Türkiye'nin bir numaralı önceliği olan güvenlik sorunu arka plan diplomasisini zorunlu kılıyor. Bunun en önemli unsurlarından biri de istihbarat kurumlarının faaliyetleri.
- Genelde kuzey Suriye, özelde Fırat'ın batısı konusunda MİT'in faaliyetleri süreç içinde bir çilingir vazifesi görüyor.
- İstihbarat birimleri, gözlem noktalarının kurulması aşamalarında da sadece Suriye istihbaratı ile değil, bölgedeki yerel güçler dahil bir çok kesimle faaliyet yürüttü, yürütüyor.
YOL KAZALARI ÖNLENDİ
- Bu ortamda sahadaki aktörlerle ilişkinin tamamen kopması hatalı kararlar doğurabiliyor. Yanlış anlaşılmalar ve ciddi yol kazalarının olması, bugüne kadar yürütülen faaliyetlerle, istihbarat birimleri arasındaki temasla giderildi.
"HAVA SAHASINI KULLANIM" ÖNEMLİ BRİ BAŞLIK
- Temaslar kimi zaman doğrudan, kimi zaman Rusya gibi aracılar sayesinde yürütülüyor. Suriye devletinde bütünlüğün ortadan kalkması nedeniyle, bazen Suriye istihbarat servisi adına yetkilendirilen kişiyle, bazen Rusya aracılığıyla temas kurulan kişiyle görüşülüyor.
- İstihbarat birimleri arasındaki temasın en kritik başlıklarından biri Suriye hava sahasının kullanımı konusunda yürütülüyor. Bu faaliyet, özellikle Zeytin Dalı Harekâtı'nda Rusya üzerinden önemli sonuçlar doğurdu.
MİT, MUHABERAT İLE NE KONUŞUYOR?
- İstihbarat birimleri arasındaki temasın ana konuları genel çerçevede şöyle sıralanıyor:
1- YPG'ye destek verilmemesi, terör faaliyetlerinin engellenmesi.
2- DAEŞ'le mücadele edilmesi, DAEŞ'lilerin Türkiye sınırlarına doğru sürülmemesi.
3- Suriye halkına yönelik baskı ve zulmün sonlandırılması.
4- Göçü önleyecek önlemlerin alınması.
AFRİN'E KONVOY'UN ARKASINDA ESED'İN "BENİ DİREKT MUHATAP AL" MESAJI VAR
- Afrin harekâtının ilk aşamasından itibaren istihbarat birimleri hem masada hem sahada çalışıyor. Planlama, harekât, teknik istihbarat, ÖSO'nun hazırlanması ve yönlendirilmesinde Genelkurmay'la eşgüdümlü bir çalışma var.
- Afrin'deki günlük gelişmeler, son dönemdeki temasların ana gündemi. Suriye buraları kontrol edemiyor ama egemenlik hakkı olduğunu savunuyor. Son dönemde, rejim askerinin Afrin'e gireceği propagandasının yapılmasına bu gözle bakmak gerekiyor.
- İstihbarat birimleri, Afrin'e Suriye rejimine bağlı milis güçlerinin konvoyla gittiği haberleri yayıldığında da devredeydi. Televizyondan gidişleri canlı yayınlanan konvoyun nerede bulunduğu, bulundukları yer şehir merkezi mi, Afrin'e 100 km uzaklıkta bir yer mi, belli değildi. “Afrin merkezde” denilerek 3 araba gezdiriliyor. Bunun anında teyit edilmesi gerekiyor. Hem uydu istihbaratıyla hem sinyal istihbaratıyla hem de sahadan canlı istihbaratla durumun gerçek boyutları tespit edildi. Amaçları ne bunlara bakıldı.
- Bu girişimler Suriye rejiminin, “Sen beni arka kapı diplomasisiyle muhatap alıyorsun ama üst perdeden de siyaseten de muhatap al” mesajı olarak da görülüyor.
YPG ve REJİM NEREDE ANLAŞAMADI
- Türkiye, bölgenin terörden arındırılmasını, sahiplerine bırakılmasını istiyor. YPG'nin Suriye rejimiyle yapmaya çalıştığı anlaşma, görünürde, “Gel, Türkiye'nin bu yapmak istediğini sen gerçekleştir. Sana yönetimi vereyim. Sen de deklare et, ‘Burada PKK yoktur, benim egemenliğim altındadır, tıpkı Şam gibi” diye değerlendiriliyor.
- Anlaşamadıkları noktalardan biri silah teslimatı olarak görünüyor ancak mesele Suriye'nin geneliyle ilgili. YPG'nin Suriye'de elde ettiği ve bir bölümü petrol bölgeleri, barajlar, ekonomik alanlardan oluşan kazanımları konusunda Esad rejimiyle anlaşmazlık yaşıyor. Ankara'nın tespitleri el altından başka konularda da anlaşmaya çalıştıkları yönünde. Anlaşmaya çalıştıkları konulardan birinin de yeni anayasa yapımı olduğu belirtiliyor.
- Afrin'e yeni sızma girişimleri bugün de var, yarın da olacak. Ama Türkiye'nin tavrı net. Yine aynı şekilde püskürtülecek.
