Bankalara yönelik en çok eleştiri alan konular arasında kredi kartı kullanım-üyelik ücreti de bulunuyor. Tüketiciler zaman zaman bu hususta bankalar ile karşı karşıya kalabiliyor hatta mahkeme sürecine dahi bu kapı aralanıyor.
Peki bu açıdan bakıldığında bankaların üyelik ücretine dair taleplerinin yasal bir zemini bulunuyor mu?
İşte konuya dair yasal prosedür:
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 4/3. Maddesine göre “ Tüketiciden; kendisine sunulan mal veya hizmet kapsamında haklı olarak yapılmasını beklediği ve sözleşmeyi düzenleyenin yasal yükümlülükleri arasında yer alan edimler ile sözleşmeyi düzenleyenin kendi menfaati doğrultusunda yapmış olduğu masraflar için ek bir bedel talep edilemez. Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar tarafından tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde ise tüketiciden faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlığın görüşü alınarak bu Kanunun ruhuna uygun olarak ve tüketiciyi koruyacak şekilde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenir.”
Burada da görüldüğü üzere kart ücretine dair bir açıklama mevcut. İlgili yasaya göre; Bankaların tüketiciden faiz dışında alacakları ücret,komisyon ve masraf türlerini ve bunlara ilişkin usul ve esasları belirlemeye BDDK yetkili kılınmıştır.
BDDK yetkisi kapsamında
BDDK bu yetkisi kapsamında, 03.10.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren Finansal Tüketiciden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliği düzenlemiştir. Anılan Yönetmeliğin 13. Maddesinin 1. Fıkrasına göre :“Hesap işletim ücreti, finansal tüketicinin hesap sayısına bağlı olmaksızın müşteri bazında ilgili kuruluşun belirlediği dönemlerde tahakkuk ve tahsil edilebilir.” değerlendirmesi mevcut.
Banka ve şubelerce bildirim
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un Fiyat Etiketi başlıklı 54. Maddesinin I.fıkrasında;
“…Hizmetlerin tarife ve fiyatlarını gösteren listeler de bu madde hükmüne göre düzenlenerek asılır….” düzenlemesi gereğince, etiket konulması mümkün olmayan hizmetlerin fiyat listelerinin tüketicinin bilgilendirilmesi ve aydınlatılması için hizmetin sunulduğu ticarethanede uygun yerlere asılması gerektiği ifade edilmiştir. Yukarıda yer verilen yasal düzenleme doğrultusunda, bankaların vadesiz mevduat hesapları üzerinde sunduğu hizmete yönelik olarak düzenlenlenen ve vadesiz hesaplardan alınacak hesap işletim ücretine ilişkin duyurular, tüm şubelerde müşteriler tarafından görülebilecek yerlerde ve internet sitesinde de ilen ediliyor.
Ücret isteme hakkının yasal boyutu
Bu düzenlemelerle birlikte Türk Ticaret Kanunu'nun Ücret İsteme Hakkı başlıklı 20.maddesi,
“Tacir olan veya olmayan bir kimseye, ticari işletmesiyle ilgili bir iş veya hizmet görmüş olan tacir, uygun bir ücret isteyebilir. Ayrıca, tacir, verdiği avanslar veya yaptığı giderler için ödeme tarihinden itibaren faize hak kazanır.”
düzenlemesi gereğince ve işbu konuda Yargıtay kararlarında da yer verildiği üzere ticari işletme olan bankalar ticari işletmesiyle ilgili olarak bir iş veya hizmet görmesi durumunda ücret isteme hakkı bulunmaktadır.
“... Bir tacir sıfatını haiz bankanın, ticari işletmesiyle ilgili bir iş veya hizmet gördüğüne göre, TTK.'nun 22.maddesi hükmü gereğince hizmet gördüğü kimseden münasip bir ücret isteyebilir...” Yrg. 11 HD. 1982/508E. 1982/848K
Ayrıca, Müşteri tarafından imzalanmış Bireysel Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesinde ve Temel Bankacılık Talep ve Bilgi formunda, müşterinin hesabından hesap işletim ücreti tahsil edilebileceğine ilişkin düzenlemeler yer almaktadır.
