TİMETURK
Son bir ay içinde birçok markalı konut satışı yapan inşaat firmasının satış ofislerinde yaşanan durgunluğun ana nedeni olarak ekspertizle ilgili yapılan son düzenleme gösteriliyor. Sektör temsilcilerini yerinde dinleyen Ekonomi Müdürümüz Mehmet Canıtatlı, firmaların can simidi olarak gördükleri yabancıların son bir aydır güven bunalımı yaşandığı izleniminin doğmasından duyulan rahatsızlığın kamuoyuna yansıdığına dikkat çekti.
20 Eylül'den bugüne kadar 1,8 - 2 milyar lira kaybın olduğu yönündeki açıklamaların yabancıya bel bağlayan şirketinlerin ne denli zora düştüğünün bir kanıtı olduğunu dile getiren Canıtatlı, “Krize dönüşen konuyla ilgili çözüm üreten STK'lar var. Ama önce sektör içindeki çürük elmaların ayıklanması hatta gerekirse teşhir edilmesi kamuoyunun yararına olacaktır. Maddi kayıpların telafisi kadar Türkiye'nin imaj kaybını önleyici adımların atılmasının zamanı gelmiştir” dedi.
Yabancıların konut alımında uygulanan ekspertiz raporunun gerekliliği konusunda kimsenin itirazı olmadığını söyleyen Canıtatlı, “Problemin ana nedenlerinde birisi yabancı alıcı adaylarının Türkiye'den mülk edinmeleri sürecinde kaldırılıp kandırılmadılar yönündeki tereddütlerinin resmî kanaldan ortaya çıkarılması sürecinin ağır işlemesidir. Güven bunalımına yol açan yaklaşımlardan uzak durulması gerekiyor. Ağır işleyen prosedürün etkisiyle önümüzdeki 2-3 ay içinde satışların hızla düşeceği söylenmekte. Hatta 2022 yılında yabancılara 50 bin konut satışı hedefinin gölgelediği söyleniyor. Bu sorunun Ankara'da yapılan görüşmeler neticesinde bakanlık nezdinde atılacak adımlarla çözüme kavuşturulacağım söyleyebilirim” değerlendirmesinde bulundu.
Konutder Yönetim Kurulu Başkanı ve Sur Yapı'nın patronu Altan Elmas da, ekspertiz sisteminin yabancıya olan konut satışında her zaman yapıldığına dikkat çekerek,tepkisini şu sözlerle dile getirmişti: “Ekspertizleri zaten yaptırıyoruz. İster vatandaşlık ister normal satış olsun. Değerleme firmalarının 80'i bankalara ekspertiz yapan kurumlar. Örneğin denetleme şirketi bankalar için teminat amaçlı aynı semtte, muhitte veya çevre binalarda bir emsal ekspertizi yapmışsa bu, zaten piyasa değerinin yüzde 40'ı oluyor. Dolayısıyla malın gerçek değerini yazmıyorlar. Aynı daireye emsal dairelere yüzde 40'nı düşürdüğü zaman başka bir amaçla da olsa öncesinde olan değeri yazıyor. Her iki tarafı mağdur ediyor ve rapor geldiğinde satış iptalleri yaşanıyor.”
Sektörün ortak görüşü ise şöyle:
“Konut üretiminin zorlaştığı, maliyetlerin artığı, konut fiyatlarının, kiraların arttığı ve konuta erişimin düştüğü bu günlerde konut sektörünü zora sokacak işler yapılması hiç doğru bir adım değil. Bu şekilde yürüyen sistemle beraber satışların yüzde 80'ninde sorun çıkacak. Yabancılara konut satışı yaparken banka teminatı yapan değerleme şirketleriyle bu sistem yürümez." Yabancıya konut alımını durduktan gelişme
20 Eylül 2021'de uygulamaya giren düzenleme ile yabancılara gayrimenkul satışında hileli fiyatlandırmaları engellemek için inşaat ve gayrimenkul firmalarının istedikleri değerleme şirketi ile çalışması uygulamasına son verilmiş ve değerlemeyi yapacak uzmanlar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü sistemi üzerinden otomatik olarak atanmaya başlamıştı. Konuyla ilgili SPK, Tapu Kadastro ve sektörün STK'larının katılımıyla oluşan bir komisyon kurulmuştu.
