Dolar niye geriliyor?
Haziran ayını 8.70'den bitiren dolar/TL kuru 14 Temmuz itibariyle 8.56 düzeyine kadar geriledi. İki haftada yüzde 1.5 gerileme meydana geldi. Enflasyon yükselirken, rezervler azalmışken, sermaye hareketlerinden pozitif bir destek yokken, dolar kurundaki gerileme de neyin nesi diye sorulabilir.
REZERVLERE SWAP DESTEĞİ
-Doların TL karşısında kısa vadede gerilemesine dört neden gösterilebilir.
-Nedenlerden ilki 4 ülke merkez bankası ile sürdürülen swap görüşmeleri ve ikisi ile sona yaklaşıldığının Merkez Bankası Başkanı tarafından açıklanmasıydı. Nitekim Çin ile swap tutarının 3.6 milyar dolar daha artırıldığı açıklandı.
IMF'DEN REZERV DESTEĞİ
-İkincisi yine Merkez Bankası rezervlerini güçlendirmeye yönelik bir gelişmeden kaynaklanıyor. IMF pandemi döneminde ülke rezervlerini güçlendirmek amacıyla her ülkenin kotasına göre rezerv dağıtmaya karar verdi. Dağıtacağı toplam rezerv 650 milyar dolar kadar. Türkiye'nin ise yüzde 0.98'lik payı var.
-Mahfi Eğilmez'in belirttiğine göre ağustos sonunda gerçekleştirilmesi planlanan SDR tahsislerinden Türkiye'ye düşecek pay yaklaşık 6,4 milyar dolar dolayında olacak. Yani TCMB'nin rezervleri 6,4 milyar dolar artacak.
CARİ DENGE DESTEĞİ
-Üçüncüsü cari açığın düşüşe geçmesidir. İhracat artışının yanında baz etkisi de buna katkı yapıyor.3 ay önce 38 milyar dolar olan yıllık cari açık mayısta 31 milyar dolara geriledi. Yılın ikinci yarısında turizm gelirleri de devreye girecek. Açık daha gerileyecek.
-Merkez Bankası dünkü faiz kararı açıklamasında şu notu düştü: “İhracattaki güçlü artış eğilimi ve aşılamadaki kuvvetli ivmenin turizm faaliyetlerini canlandırmasıyla yılın geri kalanında cari işlemler hesabının fazla vermesi beklenmektedir.”
-Yani yılın ikinci yarısı için hesaplama yapıldığında Merkez Bankası'na göre açık değil fazla verilmesi söz konusu olacak. Bu da döviz ihtiyacını azaltan bir gelişme.
TEMMUZDA DÖNEN HAVA
-Dördüncü gelişme ABD faizi ve dolarla ilgili pozitif bir beklentiye dayanıyor. Enflasyonun yükseldiği ABD'de varlık alımlarının azaltılacağı, faizlerin beklenenden erken ve hızlı artırılacağı gündeme geldi. FED enflasyon artışının gececi olacağını savundu.
-Buna rağmen faizlerinin yükseleceği ve doların değerleneceği, bundan da gelişmekte olan ekonomilerin negatif etkileneceği öngörülüyordu.
-Küresel piyasalarda da yerel piyasalarda da böyle bir fiyatlama yapılırken, temmuz ayında hava döndü gibi. Doların güçlenmesi durdu, ABD faizleri ile dünyanın temel faizi olarak kabul edilen 10 yıllıkların faizi yüzde1.50 düzeyinden yüzde 1.25'e kadar geriledi.
FED'DEN GELEN DESTEK
-Bu hafta ABD'de önce tüketici enflasyonu açıklandı. Yüzde 5.4'e çıkan enflasyon beklentilerin üzerinde arttı. Dün de üretici fiyatlarının yüzde 6.7'ye yükseldiği açıklandı. Aynı gün ABD Senatosu Finansal Hizmetler Komitesi'nde konuşan FED Başkanı Powell ise mümkün olan en yavaş şekilde hareket edeceklerinin sinyalini verdi.
-Varlık alımlarını azaltma yerine tapering'i tartışmaya devam edeceklerini söyleyen Powell “Federal Açık Piyasa Komitesi toplantılarında varlık alımlarının azaltılmasını tartışmaya devam edeceğiz. Tahvil alımlarını azaltmak için gerekli hıza iş piyasası hala ulaşamadı" dedi.
-Enflasyon beklentilerine ilişkin değerlendirmesinde de Powell, "Fed'in hedefiyle birlikte enflasyon beklentilerinin önümüzdeki aylarda da yüksek kalması bekleniyor, fakat bu süreçten sonra enflasyon düşüşe geçecek" ifadelerini kullandı. Böylece tapering'in aylarca enflasyon yüksek seyretse bile kesinleşmeyebileceğini ifade etti.
DESTEK VAR GARANTİ YOK
-FED Başkanı'nın politika değişikliğine ne zaman gidebileceklerine ilişkin sözleri de ilginç:
“Eğer enflasyon uzun süre FED hedeflerinden kayda değer oranda yüksek seyrederse ve enflasyon beklentilerini tehdit ederse o durumda FED politikasını değiştirir.”
-Ancak Powell her merkez bankası başkanı gibi, garanti vermekten de şu sözlerle kaçındı: “Enflasyonun geçici olduğuna yönelik elimizde kesinlik yok ancak halen inandığımız bu. Enflasyonda yükselişin fazla olup olmadığını anlamak için sonsuza kadar beklemeyeceğiz.”
-FED Başkanının konuşmasının bir yerinde piyasalarda gelişmeleri bu şekilde yorumluyor ifadesi son günlerde ABD faizlerinde meydana gelen düşüşü açıklıyor.
-Faizler ABD'de sert biçimde yükselmeyecek ve dolar hızlı artmayacaksa gelişmekte olan ülkeler lehine bir durum ortaya çıkıyor. Bu da dolar kuru artışını törpüleyebilir.
Habertürk
