Kısaca gündüz ile gecenin eşit olması durumu olarak bilinen ekinoks olayı yılda iki kez gerçekleşmektedir. 21 Mart ilkbahar ekinoksunda Güney Yarım Küre'de geceler gündüzlerden uzun olurken, Kuzey Yarım Küre'de tam tersi olmaktadır. Gün-tün eşitliği olarak da bilinen ekinoks hakkındaki detaylı bilgileri sayfamızdan takip edebilirsiniz.
EKİNOKS NEDİR?
Ekinoks (gün-tün eşitliği, gece-gündüz eşitliği veya ılım olarak da bilinir), Güneş ışınlarının Ekvator'a dik vurması sonucunda aydınlanma çemberinin kutuplardan geçtiği an. Gündüz ile gecenin eşit olması durumudur. İlkbahar Ekinoksu ve Sonbahar Ekinoksu olmak üzere yılda iki kez tekrarlanır.
21 Mart durumu: Kuzey ve Güney Yarım Küre, Güneş ışınları öğle vakti Ekvator'a 90°'lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator'da sıfırdır. Güneş ışınları bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre'ye dik düşmeye başlar. Bu tarihten itibaren Güney Yarım Küre'de geceler, gündüzlerden uzun olmaya başlar. Kuzey Yarım Küre'de ise tam tersi olur. Bu tarih Güney Yarım Küre'de Sonbahar, Kuzey Yarım Küre'de İlkbahar başlangıcıdır. Aydınlanma çemberi kutup noktalarına teğet geçer. Bu tarihte Güneş her iki kutup noktasında da görülür. Dünya'da gece ve gündüz süreleri birbirine eşit olur. Bu tarih Güney Kutup Noktası'nda altı aylık gecenin, Kuzey Kutup Noktası'nda ise altı aylık gündüzün başlangıcıdır.
23 Eylül durumu: Kuzey ve Güney Yarım Küre, Güneş ışınları öğle vakti Ekvator'a 90°'lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator'da sıfırdır. Güneş ışınları bu tarihten itibaren Güney Yarım Küre'ye dik düşmeye başlar. Bu tarihten itibaren Güney Yarım Küre'de gündüzler, gecelerden uzun olmaya başlar. Kuzey Yarım Küre'de ise tam tersi olur. Bu tarih Güney Yarım Küre'de İlkbahar, Kuzey Yarım Küre'de Sonbahar başlangıcıdır. Aydınlanma çemberi kutup noktalarına teğet geçer. Bu tarihte Güneş her iki kutup noktasında da görülür. Dünya'da gece ve gündüz birbirine eşit olur. Bu tarih Kuzey Kutup Noktası'nda altı aylık gecenin, Güney Kutup Noktası'nda ise altı aylık gündüzün başlangıcıdır.
21 Aralık: Güney Yarımküre'de yaz, Kuzey Yarımküre'de kış mevsiminin başlangıcıdır.
21 Mart (ekinoks): Gece ve gündüz eşit olur, bizim bulunduğumuz kuzey yarım kürede ilkbahar başlarken güney yarımküre sonbahara girer.
21 Haziran (Yaz gündönümü): Yılın en uzun gündüzü ve en kısa gecesinin yaşandığı zamandır. Bir diğer adı da Yaz gündönümüdür. Kuzey yarım kürede yaz başlarken güney yarım kürede kış başlar.
23 Eylül (ekinoks): Gece ve gündüz eşit olur. Kuzey yarım kürede yaz biter, sonbahar başlar. Güney yarım kürede ise bahara geçiş olur.
21 Mart tarihi Önemi ve Özellikleri
Mart ayı Miladi takvime göre yılın 3. ayı 21 Mart tarihi ise 2022 yılının 80. günüdür. Mart ayının 21. gününe bahar ekinoksu adı verilir. Aynı zamanda Mart ayının 21. günü Türklerde yılın ilk günü kabul edilir ve Bahar Bayramı (nevruz) olarak da kutlanır. Kuzey Yarımküre'de ilkbahar, Güney Yarımküre'de sonbahar mevsiminin başlangıcıdır. Bu tarihte güneş ışınları Ekvator'a dik açı (90 derece) ile gelir. Ekvator'da bir cismin öğle vakti gölge boyu sıfır olur. Bu tarihten sonra güneş ışınları Kuzey Yarımküre'ye daha büyük açıyla gelmeye başlar. Aydınlanma dairesi kutup noktalarına teğet geçer. Bu yüzden gece-gündüz süresi her yerde eşitlenir. Astrolojik olarak 21 Mart, burçlar sırasında ilk olarak yer alan koç burcunun başlangıç günüdür. Bu tarihten sonra Kuzey Yarımküre'de gündüz süresi uzar gece kısalır, Güney Yarım Küre'de ise gece süresi uzar gündüz kısalmaya başlar. Dünya'daki durgun sularda gel-git genliği artar. Ekvator'a eşit uzaklıkta olan noktalara güneş ışınlarının geliş açısı aynı olur. Aynı boylam üzerindeki noktalarda Güneş, aynı anda doğar ve aynı anda batar. Kuzey Kutup Noktası'nda bu tarihten itibaren 6 ay gündüz, Güney Kutup Noktası'nda ise 6 ay gece yaşanmaya başlar.
