Şahinşah; 1096'da dünyaya geldi.
Babası Kılıçarslan'ın Rahbe üzerine yürüdüğü sırada melik unvanıyla Şahinşah Musul'u idare etti. Kumandanlarından Emir Bozmış'ı da Şahinşah'a atabeg tayin edilmişti. Büyük Selçuklu kumandanı Emir Çavlı, Artukoğlu İlgazi ve Suriye Meliki Rıdvan'ın kuvvetlerine karşı Habur Nehri kenarında savaşta yenik düşen Kılıça Arslan'ın nehirde boğularak ölmesinin üzerine Şahinşah, Musul'a giren Emir Çavlı tarafından esir alınarak İsfahan'a götürüldü. Şahinşah'ın 3 yıl süren esir hayatı boyunca Anadolu'da büyük bir kargaşa yaşandı. Bizanslılar kaybettikleri Batı Anadolu topraklarını tekrar ele geçirmeye başladılar. Türkiye Selçukluları Anadolu'nun içlerine doğru geri çekilmek zorunda kaldı.
Şahinşah'ın kardeşi Emir Bozmış, en küçük kardeşleri Tuğrul Arslan ile annesi Ayşe Hatun'u Malatya'ya götürdü ve Malatya'da Tuğrul Arslan hükümdar ilan edildi ve henüz küçük olduğu için idareyi Ayşe Hatun eline aldı; Bozmış'ı öldürtüp İlarslan adlı beyle evlendi. İlarslan Malatya halkına kötü davranmaya başlayınca Ayşe Hatun onu yakalatıp hapsetti, bir yıl sonra da Büyük Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar'a gönderdi. Bu olaydan sonra Şahinşah, kaçarak ya da serbest bırakılarak 1110'da Anadolu'ya döndü. Babasının merkez edinmeye çalıştığı Malatya'ya küçük kardeşi Melik Tuğrul Arslan Sultan ilan edildiği için Konya'ya gitti.
Şahinşah'ın esir bulunduğu üç yıllık dönemden istifade eden Danişmendliler Anadolu'daki en kuvvetli Türk devleti haline gelmişlerdi. Kılıç Arslan'ın büyük oğlunun döndüğünü duyan Türkmenler onun etrafında toplandılar. Şahinşah, Konya merkezli bir teşkilat kurdu. Kayseri hakimi Hasan Gazi'yi öldürttü; kardeşleri Mesud ile Arap'ı hapsettirdi.
Büyük bir ordu hazırlayan Şahinşah Bizans topraklarına akınlara başladı. Şahinşah 1114'te Anadolu'daki diğer hükümdarlardan destek alarak Anadolu'da kaybedilen toprakları geri almak amacıyla yeni bir ordu kurdu. Bizans imparatoru iki kez sefere çıktı Birincisinde başarılı olamayan Bizans ikinci seferinde Akşehir'e kadar ilerleyip burayı aldıktan sonra Konya'ya doğru ilerlemektense geri dönmek üzere hareket etti. Dönüş yolunda Selçuklu ordusu tarafından kuşatıldı. Ancak Şahinşah'ın kardeşi Mesud'un hapisten kaçıp Danişmendliler'in desteğini alarak üzerine gelmesi nedeniyle Şahinşah imparatora barış teklif etti. Barış anlaşmasının ardından Şahinşah, Konya üzerine hareket etti.
Yolda Mesud'un ordusu ile karşılaşan Şahinşah Tyragion'a gitti. Kaleyi kuşatan Mesud'un adamları tarafından esir alınarak dönemine göre ağır işkencelere maruz bırakıldı ve gözleri kör edildi. Mesud buna rağmen Şahinşah'tan çekindi ve 1118 yılında onu eski Türk adeti gereğince kanı akıtılmaksızın yayının kirişiyle boğdurdu.
Konya'da Selçuk sarayında öldürülen ilk hükümdar oldu.
