Muallim Naci kimdir?

Muallim Naci, 1850 yılında İstanbul'un Fatih ilçesinde doğdu.

Fatma Zehra Hanım ile Ali Bey'in oğlu olan Muallim Naci'nin esas adı Ömer'dir. Küçük yaşta saraç ustası olan babası Ali Bey'in vefatından sonra Varna'ya annesinin ağabeyinin yanına gitti.

Varna'da medreseye devam etti, düzenli eğitim alamadığı için çeşitli dersler tahsil ederek eksiğini gidermeye çalıştı.

Bu dönemde iyi seviyede Arapça ve Farsça öğrenen Ömer, hattatlık ve hafızlık yaptıktan sonra Varna Rüştiyesi'nde çalışmaya başladı. Bu dönemde okuduğu bir eserin kahramanlarından birinin adı Naci idi. Bu kişiliği kendine yakın gördüğü için Naci adını kendine mahlas olarak seçti.

Makaleleri ve şiirleri ilk olarak "Tuna" gazetesinde yayınlandı.

Muallim Naci, mutasarrıf Süleymaniyeli Mehmet Sait Paşa ile tanıştıktan sonra on yıl sürdürdüğü öğretmenlikten ayrılıp Paşa'nın özel katibi olarak Rumeli ve Anadolu'nun birçok kentini dolaştı.

İlk şiir kitabı "Ateşpare" 1883 yılında İstanbul'da yayınlayan Muallim Naci, bu kitap ile ünlendi ve ismini duyurmayı başardı. İkinci kitabı olan "Şerrare" ise 1884 yılında yayınladı. Bu kitapta gazel, şarkı, kıt'a, rubai ve benzeri divan tarzındaki şiirlerini bir araya getirdi.

Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazmaya başlayan ve eski edebiyatı savunan Muallim Naci, yeni edebiyat taraftarı Recaizade Mahmud Ekrem'in yazılarının gazetede yayınlanması üzerine gazeten ayrıldı.

Muallim Naci ile Recaizade Mahmut Ekrem ile aralarındaki görüş ayrılığı, Recaizade'nin "Zemzeme" adlı üç şiir kitabından üçüncüsünün önsözünde yazdığı görüşleri üzerine şiddetlendi.

Muallim Naci, Ekrem'in edebi görüşlerine karşı, Saadet gazetesinde çıkan cevaplarını “Demdeme” (1886) adı ile yayımladı. Tarafların karşılıklı çok ağır suçlamalarda bulunduğu bu tartışma, sarayın müdahalesi ile sonlandı ve edebiyat tarihine “Zemzeme- Demdeme tartışması” olarak geçti.

İlerleyen dönemlerde Gazi Ertuğrul Bey adlı manzum destanı, dönemin padişahı Sultan II. Abdülhamid'e sunan Muallim Naci, bu eseri çok beğenen padişah tarafından Osmanlı tarihini yazmakla vazifelendirildi.

Bundan sonraki tüm zamanını bu eseri yazmaya ayıran Muallim Naci, eseri bitiremeden aniden geçirdiği bir rahatsızlık sonrasında 12 Nisan 1893'te yaşamını yitirdi.

ESERLERİ:

Eleştiri

Muallim (1887)

Demdeme (1886)

Oyun

Heder

Şiir

Terkib-i Bend-i Muallim Naci

Mûsâ b. Ebü'l-Gāzân yahud Hamiyyet

Ateşpare

Şerâre

Fürûzan