Özbek Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in Tacikistan ziyareti

Özbek Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, 9-10 Mart'ta Tacikistan'a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Havalimanında bizzat Tacik lider İmam Ali Rahman tarafından karşılanan Mirziyoyev, güzergâh boyunca Özbek-Tacik bayrakları ile bekleyen binlerce kişiyi selamladı.

İki ülke arasında başta sınır problemlerinin çözümü, ekonomik iş birliğinin artırılması ve iki ülke halkı tarafından umutla beklenen vizesiz seyahat ile ilgili toplam 27 anlaşma imzalandı.

Mirziyoyev, ziyaret sonrası yaptığı konuşmada, “İki ülke vatandaşlarının gözünde özlemi gördüm. Sadece kayıp yıllarımızı telafi etmemiz için değil, aynı zamanda ilişkilerimizi yepyeni bir seviyeye yükseltmek için çok büyük sorumluluğumuz var. İlişkilerimizi stratejik ortalık seviyesine çıkaracağız” ifadelerini kullandı.

Mirziyoyev, iki ülke arasında çözülmemiş hemen hemen hiçbir sorunun kalmadığını söyledi ve Özbek-Tacik ilişkilerinde yeni dönemi sadece iki ülke için değil, bölgenin istikrarı için de oldukça önemli olduğunu ifade etti.

Tacik lider İmam Ali Rahman da, iki ülke arasındaki ilişkilerin karşılıklı güven, dostluk ve iyi komşuluk çerçevesinde devam edeceğini ifade etti ve Kerimov sonrası Özbek dış politikasındaki değişimi desteklediğini söyledi.

2015'te iki ülke arasındaki ticaret hacmi yalnızca 12 milyon dolar iken geçtiğimiz yıl bu sayı 240 milyon dolara ulaşmış ve son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaşılmıştı.
Ziyaretten bir gün önce Duşanbe'de Özbek-Tacik İş Forumu düzenlenmiş ve toplam değeri 140 milyon doları aşan anlaşmalar imzalanmıştır. Foruma yılın ikinci yarısı, Taşkent ev sahipliği yapacak.

Özbekistan ve Tacikistan arasındaki dostluk köprüsünün yeniden kurulması ile Özbekistan'dan 100'e yakın sanatçının katılımı ile Duşanbe'de “Dostluk Konseri” verildi. Ziyaretin ilk gününde Mirziyoyev ve Rahman'ın katılımı ile Özbek ürünlerinin sergilendiği fuarın açılışı yapıldı.

Özbekistan'da Kerimov sonrasında komşularla yakın ilişki politikası çerçevesinde Tacikistan ile de birtakım adımlar atılmıştı.

Taşkent ve Duşanbe arasında uçuşlar yeniden başlamış, Galaba-Amuzang demir yolu restore edilmiş, Semerkand-Panjikent uluslar arası otoyol açılmıştı. Mirziyoyev'in Duşanbe ziyaretinden bir gün önce ise 10 sınır kapısı açılmıştı. 2010'dan beri, sınır hattındaki 16 kontrol noktasının sadece ikisi faaliyetteydi.

İlişkilerin seyrine yeni bir soluk getirme amacı ile Mirziyoyev, Şubat ayı içerisinde Tacikistan'a yeni bir büyükelçi atamıştı. Mirziyoyev, daha önce enerji bakanı ve başbakan yardımcılığı görevinde bulunmuş olan Ergash Shoismotov'u Tacikistan büyükelçisi olarak görevlendirdi.

Ziyaretin en önemli sonuçlarından biri vizelerin kalkması oldu. Vizelerin kaldırılması ile birlikte her iki ülke vatandaşları, 30 güne kadar vizesiz seyahat etme imkânına sahip oldu. 2001'de dönemin Özbek Cumhurbaşkanı Kerimov, Tacik vatandaşlarının Özbekistan'a girişi için vize uygulaması getirmişti.

Mirziyoyev'in de girişimleri ile iki ülke arasında sık sık gerginliğe neden olan Rogun barajının yapımına hız verildi. Bittiğinde 335 metrelik uzunluğu ile dünyanın en büyük barajı olacak Rogun Barajı'na Tacikistan ekonomisinin kurtuluşu olarak bakılıyor.

Oldukça sıcak görüntülerin verildiği 2 günlük ziyaretin tamamlanmasının ardından Mirziyoyev, yine bizzat İmam Ali Rahman tarafından uğurlandı. Bu ziyaret, Özbekistan tarafından Tacikistan'a cumhurbaşkanlığı düzeyinde uzun yıllar sonra yapılmış ilk ziyaret olarak tarihe geçti.