İzmir Olgunlaşma Enstitüsü ile Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (EHKİB) tarafından gelinlik sektörüne yetişmiş eleman kazandırmak amacıyla bir proje hayata geçirildi.
Çalışma kapsamında dikiş ve tasarım konusunda altyapısı olanlar arasından seçilen 20 genç, 6 ay boyunca gelinlik üretim, dikim teknikleri ve moda tasarımı eğitimi aldı.
İzmir Kalkınma Ajansı desteğiyle devam eden eğitimler kapsamında her bir kursiyerden hikayeleri bulunan tasarımlar yapmaları istendi.
Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında kullanılan gelinlikler üzerine kütüphane ve müze araştırması yapan genç tasarımcılar, sandıklarda kalmış gelinlikleri de inceleyerek bunlara 21'inci yüzyıl yorumu kattı.
Yeniden yorumlananlar arasında Atatürk'ün manevi kızı Nebile İrdelp'in gelinliğinin yanı sıra, çizimleri kütüphanedeki bir kitapta bulunan 19'uncu yüzyıl gelinliği, Osmanlı dönemi Ege köy düğünü kültüründeki gelinlikler ve 1980'li yıllarda kullanılan gelinliklerin yanı sıra bir kursiyerin anneannesinden kalma oya ve dantelleri kullandığı tasarımlar da bulunuyor.
Türk kültürünün korunması ve gelecek kuşaklara aktarımı
İzmir Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Şule Aydın, Türk kültürünü korumak ve gelecek kuşaklara aktarmak ana fikriyle çalıştıklarını söyledi.
Enstitünün Anadolu Selçuklu, Osmanlı, Cumhuriyet'in ilk yılları ve Ege kültürüne yönelik zengin bir kıyafet arşivine sahip olduğunu hatırlatan Aydın, aslına uygun olarak dikilen ya da yeniden yorumlanan bu kıyafetlerin zaman zaman defilelerle kamuoyuna tanıtıldığını dile getirdi.
Son olarak ABD'nin Miami kentinde geçen ay düzenledikleri "Anadolu Destanı" başlıklı defilenin uluslararası anlamda ilgi çektiğini hatırlatan Aydın, aldıkları olumlu tepkilerin yeni projeler konusunda kendilerine moral kazandırdığına dikkat çekti.
İzmir'in ülke gelinlik üretiminin yaklaşık yüzde 80'ini karşıladığını anlatan Aydın, tasarımda da ilk sırada yer alabilmek için kolları sıvadıklarını kaydetti.
Çıkış noktası gelin telleri
Hazırladıkları projeyle tasarım ve dikiş konusunda yeteneği bulunan gençleri 6 aylık program içinde duvağından nakışına kadar bir gelinliği tamamıyla yapabilecek şekilde eğittiklerini anlatan Aydın, şu bilgileri verdi:
"Bu program çerçevesinde geleneksel gelinliklerin tekrar gündeme gelmesi bizim için çok önemliydi. Her bir arkadaşımız 20 geleneksel gelinlik hazırlıyor. Öğrenciler ciddi bir araştırma sürecinden geçtiler. Yaklaşık 2 ay sadece müze ve kütüphanelerdeki kaynaklardan araştırma yaptılar. Köy ziyaretlerinde sandıklardan çıkarılan, köy pazarlarında bulunan kıyafet örneklerini de incelediler. Bunlar sonucunda tasarım fikirleri oluştu.
Kültürümüz çok kıymetli ve buradan beslenerek geleceğe ışık tutmak istiyoruz. Başlangıç noktamız da gelin telleri oldu. Gelin tellerini gündeme getirmek istiyoruz. 19 ve 20'nci yüzyıllardan farklı dönemler ele alındı. Bu dönemleri anlatan güzel tasarımlar ortaya çıkıyor."
Gelinliklerin tamamen el işlemeciliğiyle yapıldığını, hazır güpür kullanılmadığını anlatan Aydın, gelin başları ve çiçeklerinin de tasarımların farklı bir yönünü oluşturacağına işaret etti.
EHKİB Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kızılgüneşler ise son aşamaya gelen projede çok özel tasarımların ortaya çıkmaya başladığını, hem eğitim anlamında hem de geleneğin yenilikçi tasarımla yaşatılması anlamında memnuniyet verici sonuçlar alındığını belirtti.
