Limited şirket kurmak ve anonim şirket kurmak arasında kuruluş prosedürlerine ek olarak avantajları ve dezavantajları bakımından da bazı farklılıklar bulunur. Bu yüzden açılacak şirketin türüne karar verilmeden önce yatırımcının bu avantajlara ve dezavantajlara tamamen hakim olması çok önemlidir. Ancak bu sayede tercih edilecek şirket türüyle ilgili olarak en doğru karar verilebilecektir.
Limited Şirket Kurmak İçin Ne Yapmalı?
Ülkemiz kanunlarına göre ticari şirketler; sermaye şirketleri ve şahıs şirketleri olarak sermaye şirketleri ise türleri bakımından limited şirket ya da anonim şirket olarak ayrılır. Bireysel olarak kurulan şirketlere ise şahıs şirketleri adı verilir.
Türkiye'de en çok tercih edilen şirket türlerinden biri olan limited şirket kurmak pek çok yönden yatırımcılara fayda sağlar. Kuruluş aşamalarının kolay olması, ana sermaye miktarının görece düşüklüğü ve tek kişi tarafından dahi kurulabilmesi gibi nedenlere bağlı olarak pek çok yatırımcı tercihini limited şirket kurmaktan yana kullanmaktadır. Limited şirket kurmak için gereken maliyetler çok daha düşüktür. Çoklu ortaklık yapısı nedeniyle maliyetlerin paylaşılabilmesi ve zaman içinde ortaklık sayısı artırılarak şirketin büyütülmesinin mümkün olması da limited şirket kurulumunun sağladığı avantajlar arasında yer almaktadır.
Bankacılık ve sigortacılık dışındaki tüm faaliyet alanlarında hizmet vermek için limited şirket kurmak mümkündür. Limited şirketler şahıs şirketlerine göre daha prestijli ve kurumsal yapıya çok daha uygun olarak kabul edilirler. Bu nedenle limited şirketler bankalar ve resmi kurumlar tarafından da daha güvenilir olarak değerlendirilen şirket türleridir. Limited şirketlerde vergilendirmeler sabit bir oran üzerinden yapılır. Limited şirket kurmak için gereken şirket kurulum ücretleri; müdür sayısına, ortak sayısına, kira tutarına, bulunulan şehre ve faaliyet gösterilecek olan sektöre göre değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte bu konu hakkında detaylı bilginin muhasebeci aracılığı ile alınması mümkündür.
Anonim Şirket Özellikleri
Ticari hayatta aktif olarak rol almak ve Türkiye'de şirket kurmak isteyen kişiler genellikle kuracakları şirket türüne karar verme konusunda zorlanırlar. Anonim şirketlerin sermayesi belirli ve paylara bölünmüştür. Ayrıca borçlarına karşı sorumlulukları yalnızca şirketin mal varlığıyla sınırlıdır. Anonim şirketlerde pay sahiplerinin sorumluluğu sadece taahhüt ettikleri sermaye paylarıyla kısıtlıdır. Limited şirketlerden farklı olarak anonim şirketlerin kanunen yasaklanmamış her tür ekonomik amaca ve konuya yönelik olarak kurulabilirler. Anonim şirketler çoğunluk sasıyla yönetilir. Tahvil ve hisse senedi gibi menkul kıymetler çıkarmaları söz konusu olabilir.
Anonim şirket bir ya da birden fazla kurucuyla kurulabilir. Ülkemizde gerçekleştirilmiş olan kanuni düzenlemeler sonucunda tek kişiyle anonim şirket kuruluşu yapmak da mümkündür. Anonim şirketlerin hisse devri kolayca gerçekleştirilebilir. Ayrıca menkul kıymet olarak el değiştirebilir. Bunun yanı sıra anonim şirketlerin kuruluşu sırasında eşya ya da mal gibi aynî olarak koyulan sermaye karşılığında sahip olunan hisse senetlerinin iki yıl süre geçmeden satılması söz konusu değildir.
Kurumlar Vergisi mükellefi olan anonim şirketlerde yalnızca şirketin tüzel kişiliği vergi muhatabı olarak kabul edilir. Anonim şirketlerin tüzel kişiliği Ticaret Sicil Müdürlüğü'nde tescil işlemlerinin tamamlanmasıyla gerçekleştiği gibi borçlarına karşı sorumlulukları, tüzel kişiliğin mal varlığı ile sınırlı tutulur. Ortakların sorumluluğu da taahhüt edilen sermaye ile sınırlı olur. Anonim şirketler hisse senetleri ile temsil edilebilir. Diğer yandan hamiline yazılı hisse senedinin çıkarılması için şirket sermayesinin tamamının ödenmesi gerekliliği bulunmaktadır.
Anonim Şirketlerde Vergi Yükümlülükleri
Anonim şirketler kurumlar vergisi mükellefidir. Tüm beyannamelerini elektronik ortamda veren anonim şirketler vergi matrahının % 20'si oranındaki Kurumlar Vergisi'ne ek olarak; şirket çalışanları ile gerçek kişilerden almış oldukları serbest meslek hizmetleri ve kiralamış oldukları iş yerleri için de muhtasar beyanname verir ve gelir vergisi stopajı ödemekle yükümlüdürler. Muhtasar beyannamelerin çalışanların sayısına göre farklı periyotlarda verilmesi mümkündür. Eğer çalışan sayısı 10 kişinin altındaysa üç ayda bir; daha fazla çalışan olması durumundaysa ayda bir beyanname verilmesi gerekir. Ayrıca, anonim şirketler ayda bir olacak şekilde Katma Değer Vergisi beyannamesi ve Damga Vergisi Beyannamesi, her 3 ayda bir ise Geçici Kurumlar Vergisi beyannamesi verme yükümlülüğüne sahiptir. Anonim şirketlerde dağıtılmakta olan kar payları üzerinden % 15 oranında Gelir Vergisi Stopajı uygulanmaktadır. Bunlara ek olarak, anonim şirketlerin verdikleri beyannameler ile ilgili olarak maktu Damga Vergisi ödeme yükümlülüğü de söz konusudur.
Anonim şirketler, yönetim kurulu tarafından yönetilmekte ve temsil edilmektedirler. Anonim şirketlerde esas sözleşmeyle atanan ya da genel kurul tarafından seçilen, bir ya da daha fazla kişiden oluşan bir yönetim kurulu bulunmaktadır. Yönetim kurulu en fazla üç yıl süreyle görev yapacak şekilde seçilmektedir. Esas sözleşmede aksi hüküm bulunmadığı durumlarda aynı kişinin yeniden seçilmesi söz konusu olabilmektedir. Tutarının esas sözleşmeyle ya da genel kurul kararıyla belirlenmiş olması kaydıyla; yönetim kurulu üyelerine ücret, prim, huzur hakkı, ikramiye ve yıllık kardan pay hakkı ödenmesi mümkündür.
