Petrol kartelleri Irak’a kilitlendi Ürdün’e dikkat!

Irak’ta hangi küresel güçler kime karşı savaşıyor, hiç düşündünüz mü? Amerika ve AB bir blok karşısında Çin ve Rusya başka bir blok mu? Yoksa ABD ile İngiltere Irak’ta son kozlarını mı paylaşıyor? Türkiye’nin bu savaşta pozisyonu nedir? Biliyorum bu soruların cevabının kolay verileceğini sanmıyorsunuz, merak etmeyin bende sizlerle aynı kanaatteyim. Ancak Irak ve IŞİD üzerinden bazı gelişmeleri yorumlayarak Irak’ta, ABD ve İngiltere’nin başka örgütler üzerinden birbirlerinin defterini dürmeye çalıştıkları izlenimi var bende. Durup dururken IŞİD’in Haşimi Kral II. Abdullah’ın ülkesine yani Ürdün’e saldırması da nerden çıktı? Amerika Başkanı Obama’nın affedersiniz merkebin aklına karpuz kabuğu düşürmesi türünden “IŞİD, Ürdün’ü tehdit edebilir” açıklamasına ne oluyor? Ürdün halkı ve yönetimi Şii falanda değil. Başındaki adam İngilizlerin beynini mıncıkladıkları, yerli işbirlikçi devşirdikleri Osmanlı’ya isyan eden Mekke Emiri Şerif Hüseyin’in torununun torunu.

Ürdün; İngiliz istihbaratının en güçlü olduğu ve Ortadoğu’daki istihbarat merkezi. Türk mahkemeleri tarafından hakkında tutuklama kararı çıkartılan Cem Uzan’ın soluğu Ürdün’de alması rastlantı mıydı sanıyorsunuz. Etrafı yangın yerine döndüğünde bile bir kıvılcımın sıçramadığı Ürdün’ü kötü günler bekliyor. Times gazetesi, IŞİD'in Ürdün'ü tehdit eden videolar yayımladığı ve Ürdün sınırına giderek yaklaştığı, Ürdün'ün ise sınırdaki güvenliği güçlendirdiğini belirtiliyor. Daily Telegraph gazetesi, IŞİD'in Ürdün sınırına dayandığını yazıyor. Haberde, Irak'ın batı sınırının tamamen örgütün kontrolüne geçtiği, Merkezi Irak hükümetinin Suriye'yle tek bağlantısının Rabia sınır kapısı olduğu, bu kapının Kürdistan Bölgesel Yönetimi topraklarında olduğunu kaydediyor. Ürdün kralı Abdullah'ın Arap baharından etkilenmediğini ifade eden gazete, ülkeye yönelik İslami operasyon tehlikesinin arttığını belirtiyor.

En dikkat çekici açıklama ve malumat Obama’dan. Obama: IŞİD, Ürdün’ü tehdit edebilir açıklamasını yapıyor. Gerçi IŞİD’in seyrüseferine bakıldığında bunu söylemek için The White House’de yani Amerika Birleşik Devletleri devlet başkanlarının Washington'da bulunan resmî ikametgâhı Beyaz Sarayda oturmak gerekmiyor. ABD Başkanı Barack Obama, son günlerde Irak’a saldıran “Irak-Şam İslam Devleti” (IŞİD) terör örgütü unsurlarının bölgedeki başka ülkelerin de istikrarını bozabileceklerini, Irak’ın sonuçta IŞİD güçlerini yurttan defedebileceğini, fakat bu örgütün ABD için orta ve uzun vadeli bir tehdit olabileceğini söylüyor. “Associated Press” haber ajansının bildirdiğine göre, ABD Bakanı Obama açıklamasının devamında “Bizim genelde hep tetikte olmamız lazım. Hali hazırda IŞİD’le olan sorun, bu örgütün Irak’ın istikrarını bozmasıyla ilgili” şeklinde konuştu. Obama daha sonra “Bu durum, Ürdün gibi bölgenin başka ülkelerini de tehdit edebilir” diye ilave etti.

Bence bu mesaj İngiltere majestelerine. Ürdün kralının eteğini tutuşturan gelişmeler, Sünni aşiretlerden Turaybil aşiretinin Irak ile Ürdün arasındaki bir sınır kontrol noktasını ele geçirmesiyle başladı. Çatışmaların başlamasından sonra Irak ordusu geri çekildi. Turaybil aşireti daha önce IŞİD’in sevkiyat yolunu açmıştı. Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) Irak'taki ilerleyişini Suriye ve Ürdün sınırı yakınlarında sürdürüyor. Ürdün yönetimi sınır boyunca alarm konumuna geçti. Zaten Suriye’den gelen mültecilerle başı dertte olan Ürdün Kralı’nın eteği değil bilmem neresi tutuşsa yeridir. Nasıl korkmasın, IŞİD'e bağlı silahlı gruplar, Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'e idam cezası veren hakim Rauf Abdurrahman'ı infaz ettiğini duyurdu.

Petrol kartellerinin Irak’a neden kilitlendiği meselesine gelince. Irak Şam İslam Devleti, Irak’ın en büyük ikinci kenti Musul’u ele geçirmesinden sonra petrol piyasalarında ham petrolün fiyatı Eylül 2013’ten bu yana en yüksek düzeye yükseldi. IŞİD’in Musul’da, Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin sınırında konuşlanması petrol kartellerini korkutuyor. IŞİD bu konumuyla Irak-Türkiye petrol boru hattının da tam üzerine oturuyor. Örgütün ibresi kime dönerse o ülke yaşadı. Musul ve Kuzey Irak’tan Türkiye’ye petrol sevkiyatı sadece Kürdistan Bölgesel Yönetimi aracılığı ile gerçekleşecek olduğundan IŞİD’in tavrı merak konusu. IŞİD hangi petrol şirketi ile anlaşacak? Türkiye’ye petrol akışına müsaade edecek mi veya Türk yönetiminin IŞİD’le diyaloğu nasıl olacak?

Irak’taki büyük üreticilerin asayişin iyice kontrolden çıkması nedeniyle ülkeyi terk etmelerine kadar varabilecek olan bu gidişat, günlük 3.3 milyon varil ile Petrol İhraç Eden Ülkeler Organizasyonu’nun (OPEC) ikinci büyük üreticisinin üretiminde düşüşle sonuçlanabilir. Dünya petrol piyasasında fiyatların nispeten dengeli seyretmesinin nedeni ise, bir taraftan Musul’da bu üretim kayıpları yaşanırken, diğer taraftan OPEC içinde Suudi Arabistan ve Irak’ın, OPEC dışında ise Amerika Birleşik Devletleri’nin üretim artırımı ile kayıpları dengelemesi. Ancak Musul petrollerini kontrol altına almak için Suudi Arabistan sınırlarından en az 3 bin kişinin gelişmiş silah ve teçhizatla Semave ve Nasıriye sahralarından Irak içlerine girdiklerini dün yazmıştım. Bu dengeleme üretimi ne kadar sürer, adı geçen ülkelere kazanımı ya da kaybı ne olur şimdilik öngörülemiyor.

Ancak petrol kartellerinin Türkiye’den rahatsızlıklarının nedenini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın açıklamasından öğrenmek mümkün. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, Kuzey Irak'tan sevk edilen petrolün hesabının yaklaşık 97 milyon dolar olduğunu ve Halkbank'a 93 milyon doların yatırıldığını, Kuzey Irak'tan sevk edilen ve Ceyhan'da depolanan petrolün 2,6 milyon varillere kadar çıktığını, kargoların ise birer milyon olarak yüklendiğini söylüyor. Günlük 120 bin varil civarında bir sevkiyat gerçekleştiğini ifade eden Yıldız, Ceyhan'daki petrolün miktarının ortalama 1,8-2 milyon varil civarında değiştiğini, tanklarda 1 milyon varilin üzerinde depolama kapasitesi bulunduğunu, sevk edilen petrol için Türkiye'nin varil başına 1 dolar civarında bir geliri olduğunu kaydetti.

Dünya Bankası boş durumu bu açıklamaların ardından Türkiye'nin 2014 yılına ilişkin büyüme tahminlerini yüzde 2,4'ten, yüzde 3,5'e yükseltti. Dünya Bankası tarafından hazırlanan "Türkiye'nin Ekonomi Notu" başlıklı raporda, Türkiye'nin güçlenen ihracat ve devam eden kamu talebi sayesinde ekonomi dayanıklılığını koruduğu belirterek, Türkiye ekonomisinin 2014 yılına ilişkin büyüme tahmininin yüzde 2,4'ten yüzde 3,5'e çıkarıldığı bildirildi.

Petrol kartellerini çıldıran bir başka açıklama da Mesut Barzani’den. Mesut Barzani, Irak'ın bölünmemesi için şu ana kadar çok çaba harcadıklarını, bunun için defalarca Maliki'yi uyardıklarını ama artık kendi geleceklerini tayin edeceklerini söyledi. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani: “Irak’ın çöküşüne biz neden olmadık. Bilinmeyenin esiri olmak istemiyoruz. Irak’ın artık bir arada kalabilmesinin güç. Çünkü şu an tecrübe ettiğimiz şey bize bu şekilde devam edemeyeceğimizi gösteriyor. Bugünkü Irak, bildiğimiz ve yaşadığımız iki hafta önceki Irak’tan artık farklı” dedi.

Türkiye’nin Irak politikalarından rahatsız olan petrol kartellerinin Türkiye’ye yönelik cevapları gecikmedi. Libya'da darbe girişiminde bulunan emekli Tuğgeneral Halife Hafter'e bağlı birliklerin, "Türk ve Katar vatandaşlarına ülkenin doğusundan ayrılmaları için 48 saat süre verdikleri, çünkü bunların casusluk yaptıkları" bildirildi. Irak’tan kovamadıkları Türkiye’yi Libya’dan kovma teşebbüsünden başka bir şey değil bu. CIA ajanı Halife Hafter bilmiyor olabilir. Libya’ya gelince emekli bir kaymakamı göndeririz olur biter. Sadullah Koloğlu, nam-ı diğer "Arap Kaymakam, Türkiye Cumhuriyeti Devleti Bakanlar Kurulu’nun özel izni ve 23.01.1950 tarihli kararla, 3 yıl süreyle Bingazi Hükümeti’nde Başbakan olarak görevlendirilmişti.


Twitter:@oc320c39

[email protected]