PLATON'A RAHMET OKUMAK 5 YAŞINDAKİ ÇOCUĞU ALIKOYMAK
Platon ?Devlet? adlı kitabında ?Geçici evlilik yoluyla çocuk edinen ailelerden bebeklerin alınıp devlet tarafından eğitilmesini ve büyütülmesini? ütopik olarak kurgular. Ailesine yabancı, anne-baba sevgisinden ve gözetiminden uzak olacak, dayı, amca, teyze, hala ve kuzen vb. akrabalık ilişkilerinden ve duygularından yoksun kalacak bir insan projesine yer verir. Çünkü Platon'a göre aile çocukları bozan bir yapıdır. Hocasının dehşetengiz bu düşüncesini çok tehlikeli bulan Aristoteles ailenin çok önemli olduğunu ve toplumu oluşturan en önemli yapı taşı olduğu düşüncesini ortaya koyar. Platon'un ?çocuğun aileden koparılmış bir şekli olan toplum? tasavvuruna şiddetle karşı çıkar.
Çocuğun eğitilmesi oldukça önemlidir. O kadar önemlidir ki alelade bir öğretmenin eline bırakılmayacak kadar ve alelade oluşturulmuş Devlet yapılanmasının oluşturduğu eğitim yapılanmasına bırakılmayacak kadar önemlidir. Platonun ?Sokrates'in Savunması? adlı eserinde Sokrates şunları söyler.
?Atina'da kaldığını öğrendiğim Parioslu biri var, ve onu duymam şöyle oldu. Bir gün Sofistlere dünyalar denli para ödemiş biriyle, Hipponikus'un oğlu Kallias ile karşılaştım ve iki oğlu olduğunu bilerek şunları sordum: ''Kallias,'' dedim, ''eğer iki oğlun iki tay ya da iki buzağı olmuş olsalardı, onlara bir bakıcı bulmamız güç olmazdı. Onlara bir at yetiştirici, ya da belki de bir çiftçi tutardık ve onları kendilerine özgü üstün yanlarında güzelce ve eksiksizce yetiştirirdi. Ama insan olduklarına göre, onları kimin yetiştirmesi gerektiğini düşünüyorsun? Kim bir insanın ve bir yurttaşın erdemlerini bilir? Bu konuda düşünmüş olmalısın, çünkü oğulların var. Böyle biri var mı yok mu?'' ''Var,'' dedi. ''Kimdir o,'' dedim ''ve nereden gelir ve öğrettikleri için ücreti nedir?'' ''Evenos '' dedi, ''Parios'tan, sevgili Sokrates ve beş mina .'' Ve Evenos mutlu biri olmalı, dedim kendi kendime, eğer gerçekten de bu bilgelik ondaysa ve böyle alçakgönüllü bir ücretle öğretiyorsa. Eğer aynı şey bende olsaydı, en azından burnu büyük ve kendini beğenmiş biri olurdum; ama işin gerçeği benim bu tür bir bilgimin olmadığıdır, ey Atinalılar.[1]
Sokrates özetle Hipponikos'un iki oğlunu sofistlerin eline teslim etmekle büyük bir hata işlediğini söyler. Her geçen gün yozlaşan eğitim sisteminde bir şeyleri düzeltme çabası bir şeyleri daha da işin içinden çıkılmaz bir hale getirmektedir. Sofistlere rahmet okutacak onlar başım gözüm üstüne dedirdetecek öğretmen tipi ortadayken 8 yıllık eğitim sisteminin sorunları hala ciddi olarak tartışılmazken, şiddetin, pornografinin/cinselliğin, aymazlığın, ayyuka çıktığı nezaket ve terbiye kurallarının esamesine rastlanmadığı eğitim sisteminin mevcudiyeti ortadadır. Bıkmış, yılgın ferdi ve tarihi şuurdan yoksun, hayattan bezmiş bir tip yetiştirilmektedir. Bu sorunlar yaşanırken tartışması yapılmaksızın 9 yıllık eğitim sistemine geçilmesi son derece düşündürücü ve sonuçları dramatik ve felaket getiricidir.
Zorunlu eğitimin 9 yıl olacağını açıklayan çiçeği burnunda yeni Milli Eğitim Bakanı Nimet Çubukçu hükümet olarak okul öncesi eğitime büyük önem verdiklerini ifade eden Çubukçu, anaokulu yaşını 5'e çekmek için çalışmalara başlandığını belirtmiş. ?Okul öncesi eğitim, siyasi hayatımın ilk projeleri arasında yer alıyor. Yakın bir gelecekte büyük bir kampanya ile okul öncesi eğitime hız kazandıracağım.' söylemiştir.
Evet, hayaller ve idealler iyidir fakat gerçeklerle örtüştüğü durumlarda. Kreşlerin modernizmin demir kafeslerine döndüğü durumları yaşadığımız bu günlerde kafeslerimiz daha da daralacak ve bunaltıcı olduğu günleri yaşayacağız. Eğer böyle bir uygulamaya geçilecekse Platon'a rahmet okuyacağız. Zaten çocukların yakasını dershaneye kaptırdığı eğitim sisteminin sorunları dağ gibi olmuşken sistemin iyice dağılmasını sağlayacak olan proje ciddi sorunları meydana getirecektir.
?O zamanlar İ.Ü. Öğretim görevlisi Fransız Sosyolog Rustow o zaman asistanı olan Erol Güngör'le Beyazıt meydanında dolaşırken 6?8 yaşlarında küçük bir çocuğu gördükten sonra şöyle demiştir: 'Erol, etrafta 6?8 yaşları arasında, gözlerinden zekâ fışkıran çocuklar görüyorum. Bu zeki çocukları okullarınıza alıp nasıl aptal hale getirdiğinizin sırrını bir türlü çözemiyorum. Sahi, bu çocukları okullarınızda nasıl aptal hale getiriyorsunuz?'[2] daha önce yazımda yer verdiğim bu anekdot eğitim sistemimizin ne kadar gözlerdeki ışıltıya son verdiğini gösteriyor. Artık çocuklarımı-zın gözlerindeki ışıltı yaş oranı 4?5 yaşına düşecek herhalde.
Platon'un amacı militer karaktere sahip asker ya da yönetici olabilecek fertler yetiştirmekti. Bu proje bende devletçi ve militer bir yapılanmaya gidildiği izlenimini doğurmaktadır. Kannatimce yapılan şey 5 yaşındaki çocuğu alıkoymaktır. Bu yapılan ise ciddi bir suçtur. Ritzer'in dediği gibi devlet kendine boyun eğdirilmiş bireyler yetiştirmektedir. Bu iyi bir şey mi hiç sanmıyorum. Kreş çocuklarından özgün bir düşünür, filozof ya da bilim adamı çıkar mı onu da sanmıyorum. Aklı başa alıp yaşamak mı lazım? Evet bence öyle yapmak lazım.
[1] Platon, Sokrates'in Savunması, Çeviren: Niyazi Berkes, Sosyal Yayınlar, 2001
[2] http://www.timeturk.com/mehmet-a.-tepe-cildirtan-egitim-ve-sbs--11212-yazisi.html
Yorum Yap