Sosyal Güvenlik Kurumunca (SGK), Ev Hizmetlerinde 5510 Sayılı Kanun'un Ek 9'uncu Maddesi Kapsamında Sigortalı Çalıştırılması Hakkında Tebliğ, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Tebliğde, ev hizmetlerinde ay içinde 10 günden az, 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıran gerçek kişiler hakkında çalıştıran, işveren ve sigortalılara yönelik yükümlülüklerin uygulama esasları düzenlendi.
Buna göre, ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı, ilgili kanunun bugünden itibaren bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı, 10 gün ve daha fazla olanlar ile aynı veya farklı gerçek kişi yanında 10 günden az çalışanlar şeklinde ikiye ayrıldı.
Ev hizmetlerinde işveren yanında 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar, bugünden itibaren ücretle ve sürekli çalışma şartı aranmadan sigortalılara sağlanan haklardan aynı şekilde yararlanacak.
Bu sigortalılar hakkında uzun ve kısa vadeli sigorta kolları, genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası hükümleri uygulanacak.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanların bildirimi yapılacak, sigortalının bildirgede işe giriş tarihi, sigortalılık başlangıç tarihi olacak.
Öte yandan işverenlerin bu bildirgeyi, çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar ikamet ettikleri yere en yakın sosyal güvenlik il müdürlükleri ile sosyal güvenlik merkezlerine vermeleri zorunlu olacak.
Ev hizmetlerinde ay içerisinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışan sigortalıların bildirimi ve sigorta primlerinin ödenmesiyle ilgili olarak işveren, bildirgeyi doldurup, sigortalıyla imzalandıktan sonra sosyal güvenlik il müdürlükleri ile sosyal güvenlik merkezlerine müracaat etmesi yetecek.
Kurumca işveren için iş yeri numarası oluşturulmayacak, işveren kayıtları T.C. kimlik numarasıyla takip edilecek, bildirgeyle beyan edilen işe giriş tarihine göre sigortalı tescili de yapılacak.
-Aylık prim ve hizmet belgesi olmayacak
Bildirgedeki çalışma gün sayısı ve prime esas günlük kazanç beyanına göre prim tahakkukları gerçekleştirilecek, aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmeyecek.
Prime esas kazanç beyanı, işverenin sigortalıya ödediği brüt ücrete göre belirlenecek.
İşverenler sigortalıyla ilgili herhangi bir değişiklik olmadığı sürece, sigortalı için yaptıkları bildirime göre adlarına tahakkuk edecek sigorta primlerini, sigortalı çalıştırdıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK'ya ödeyecek.
Bildirgenin yasal süresinde verilmemesi halinde işverene her bir sigortalı için idari para cezası uygulanacak.
-Aynı anda bir veya birden fazla işveren yanında sigortalı olunabilecek
Sigortalılar bir veya birden fazla işveren yanında çalışabildiklerinden, 10 gün ve daha fazla süreyle ev hizmetinde çalışan sigortalılar, aynı anda bir veya birden fazla işveren yanında sigortalı olabilecek.
Ancak ev hizmetlerinde çalışma gün sayısı, ayda 10 günden fazla 30 günden az olanların, ayın kalan günlerinde sigortalılıkları yeniden başlatılacak.
Sigortalılığı olanlar, ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışmaları nedeniyle ayrıca sigortalı sayılmayacak, 10 gün ve daha fazla süreyle çalışmaları halinde isteğe bağlı sigortalılıkları sona erdirilecek. Çalışma gün sayısı ayda 10 günden fazla 30 günden az olanlar, kalan süreler için isteğe bağlı sigortalı olabilecek.
Öte yandan 10 gün ve daha fazla süreyle çalışması bulunanların, ay içindeki çalışmalarının toplamının 30 günden az olması halinde kalan süreler, sigortalılar ya da hak sahiplerince talepte bulunulması halinde borçlanılabilecek.
-Malullük aylığı kesilecek
Yaşlılık ve emekli aylığı alan sigortalılar ise ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve daha fazla süreyle çalıştırılabilecek.
Yaşlılık aylığı alanların, yapılacak müracaatlarda sigortalıların sosyal güvenlik destek primine ya da tüm sigorta kollarına tabi olup olmayacaklarını tercih etmeleri gerekecek.
Emekli aylığı, yaşlılık ve adi malullük aylığı alanların çalışmaları halinde, bunları çalıştıran işverenlerce sosyal güvenlik destek primi ödenecek.
Sürekli iş göremezlik geliri alanların, ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışmaları halinde bağlanan gelir kesilmeyecek. Ayrıca malullük aylığı alanların da çalışması halinde bağlanan malullük aylığı kesilecek.
-Sigortalılığın sona ermesi
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanların sigortalılıkları bu kapsamdaki çalışmalarının bittiğinin SGK'ya bildirilmesi veya sigortalının ölümü halinde sona erdirilecek.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalıştırılan sigortalının işten ayrılması halinde, işten ayrılışını takip eden 10 günde ilgili bildirge doldurulup, kuruma verilecek. 10 gün ve daha fazla süreyle sigortalılığı bulunanlar, genel sağlık sigortalısı sayılacak.
Sağlık yardımlarından yararlanılabilmesi için sigortalının, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihten önceki son 1 yılda toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısının olması yeterli olacak.
-İşveren, yüzde 3 oranında işsizlik sigortası primi ödeyecek
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalıştırılacak sigortalılara ilişkin iş kazası ve meslek hastalığı bildirimi, belirtilen sürede SGK'ya doğrudan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan "İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu" düzenlenerek ya da "www.turkiye.gov.tr" adresinden yapılacak.
Ayda 10 gün ve daha fazla süreyle sigortalılığı olanların yüzde 34,5 oranındaki primleri, gerçek kişi işverenlerce ödenecek. Bu primin yüzde 20'si uzun vadeli sigorta kolları, yüzde 12,5'i genel sağlık sigortası, yüzde 2'si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primini kapsayacak.
İşverenler ayrıca sigortalı ve işveren hissesiyle yüzde 3 oranında işsizlik sigortası primi ödeyecek.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıran gerçek kişi işverenler, belirtilen şartları sağlamaları halinde ilgili kanunlarda öngörülen sigorta prim teşviklerinden yararlanabilecek.
-Ev hizmetlerinde ay içinde 10 günden az çalışanlar
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı çalışanlar iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamında sigortalı sayılacak.
Bu şekilde sigortalı çalıştıranlar, 10 güne kadar çalıştırdıkları sigortalılar nedeniyle işveren sayılmayacak, sigortalı çalıştırdıkları her gün için sigortalı çalıştıranlar prime esas günlük kazanç alt sınırının yüzde 2'si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeyecek.
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı çalıştıranlardan iş yeri bildirgesi, sigortalı işe giriş bildirgesi ile aylık prim ve hizmet belgesi, işten ayrılış bildirgesi düzenlenmesi de istenmeyecek.
10 günden az çalışmanın tespitinde günlük 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 gün olarak kabul edilecek, 10 günden az çalışılan süreler birbirini takip eden günler olabileceği gibi ayın farklı günleri de olabilecek.
Kuruma müracaat edenlerin, çalıştıran ve sigortalılar yönünden tescili yapıldıktan sonra çalıştıran kişiler yüzde 2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primini banka aracılığı, "www.sgk.gov.tr" adresinden kredi kartları veya banka kartları aracılığıyla SGK'ya ödeyebilecek.
-Hastalık ve analık sigortası hükümleri uygulanmayacak
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı çalıştıranlar, sigortalının iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primini ödeyecek. Gerçek kişinin ay içinde aynı sigortalıyı çalıştırdığı gün sayısının 9 günü geçmesi halinde, 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıran işverenlere yönelik işlemler başlatılacak.
Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası dışında, hastalık ve analık sigortası hükümleri uygulanmayacak.
Ayrıca 10 gün ve daha fazla süreyle yabancı uyruklu sigortalılar da çalıştırılabilecek.
