Örgütlü sivil toplum anlayışının gelişmesi adına yapılan düzenlemelerin ardından toplumsal dayanışmadan insanı yardıma çok sayıda alanda faaliyet gösteren derneklerin sayısı hızla artıyor.
AA muhabirinin İçişleri Bakanlığına bağlı Dernekler Dairesi Başkanlığından edindiği bilgiye göre, 2005 yılında Türkiye'de 71 bin 249 dernek faaliyet gösterirken bu sayı aradan geçen 10 yıllık süreçte yüzde 48 oranında artarak 105 bin 201'e çıktı.
Bölgelere göre dernek sayılarına bakıldığında ilk sırayı ülkedeki derneklerin yüzde 54'ünün faaliyet gösterdiği Marmara bölgesi alıyor. Derneklerin yüzde 21,4'ü İç Anadolu, yüzde 8,6'sı Karadeniz, yüzde 7,2'si Ege, yüzde 5'i Akdeniz, yüzde 3,8'i de Doğu Anadolu ile Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunuyor.
- Hemşehri dernekleri ilk sırada
Türkiye'deki aktif nüfus hareketleri dolayısıyla ortaya çıkan hemşehri dernekleri, ülkedeki derneklerin yüzde 18,9'unu oluşturuyor. Bu derneklerin yüzde 54'ü İstanbul, Bursa ve Kocaeli gibi çok göç alan illerin bulunduğu Marmara bölgesinde yer alıyor.
Derneklerin yüzde 18'i ibadethane yaptırma ve yaşatma, yüzde 15,2'si spor, yüzde 14'ü dayanışma, yüzde 8,6'sı insani yardım, yüzde 6,5'i dini tesis yaptırma, yüzde 6,1'i gençlik ve spor, yüzde 5,8'i eğitim, yüzde 4,2'si kültür, yüzde 2,7'si eğitim araştırmaları alanında faaliyet gösteriyor.
- Nüfusun yüzde 12,5'i dernek üyesi
Dernek sayısındaki artışa paralel olarak dernek üye sayısının da sürekli artış grafiği çizdiği görülüyor. 2005 yılında 7 milyon 337 bin olan dernek üye sayısı 2014'e kadar geçen sürede yüzde 32,5'lik artışla 9 milyon 726 bine yükseldi.
Buna göre, dernek üyesi olan kesim, ülke nüfusunun yüzde 12,5'ini oluşturuyor. Türkiye'de herhangi bir derneğe üye olanların yüzde 81,2'si erkekler, yüzde 18,8'ini de kadınlardan oluşuyor.
İstanbul 2 milyon 651 bin 683'le üye sayısı bakımından ilk sırada yer alırken, bunu 2 milyon 449 bin 531'le Ankara, 526 bin 215'le İzmir, 383 bin 794'le Bursa, 231 bin 166'yla Kocaeli izliyor. En az dernek üyesi olan kentler ise Tunceli (4 bin 989), Hakkari (6 bin 83), Kilis (6 bin 358), Şırnak (6 bin 705) ve Bayburt (7 bin 935) şeklinde sıralanıyor.
